Οι καταστροφικές πυρκαγιές των τελευταίων ημερών έφεραν στο προσκήνιο τα τεράστια κενά του επιχειρησιακού σχεδιασμού και των επιμέρους συντελεστών του συστήματος πυροπροστασίας. Εναν σχεδιασμό που έχει αποκόψει τις δασικές υπηρεσίες τόσο από την πρόληψη όσο και από την καταστολή των δασικών πυρκαγιών!
- Από τον
Βασίλη Παπακωνσταντόπουλο
Οι καθ’ ύλην αρμόδιες υπηρεσίες, δηλαδή, που γνωρίζουν τις περιοχές, έχουν τους χάρτες καύσιμης ύλης και γνωρίζουν τη σύνθεση της βλάστησης και των δυνάμεων που μπορούν να κινητοποιηθούν, δεν έχουν λόγο στον σχεδιασμό της Πολιτείας.
Το… έγκλημα άρχισε το 1998, όταν η κυβέρνηση Σημίτη διαχώρισε το αντικείμενο της πρόληψης από την καταστολή των πυρκαγιών. Συγκεκριμένα, με τον νόμο 2612/1998 αφαιρέθηκε η αρμοδιότητα κατάσβεσης των δασικών πυρκαγιών από τη Δασική Υπηρεσία και ανατέθηκε στην Πυροσβεστική.
Οπως έχει τονίσει επανειλημμένως ο Νίκος Μπόκαρης, αντιπρόεδρος του Δ.Σ της Πανελλήνιας Ενωσης Δασολόγων Δ.Υ. και μέλος της διοίκησης του ΓΕΩΤΕΕ, ουσιαστικά οι δασικές υπηρεσίες περιορίστηκαν στην έκδοση ενημερωτικών φυλλαδίων! Μάλιστα, η επιλογή αυτή έγινε για καθαρά δημοσιονομικούς λόγους από την παράλληλη λειτουργία δύο υπηρεσιών για την καταστολή (Πυροσβεστικό Σώμα και Δασική Υπηρεσία), με φόντο την ένταξη στην ΟΝΕ.
Καταστροφικά αποτελέσματα
Ο νόμος ερχόταν σε πλήρη αντίθεση με ό,τι προέβλεπε το ομόφωνο πόρισμα της διακομματικής επιτροπής της Βουλής το 1992. Το λάθος, μάλιστα, έγινε αμέσως ορατό στις πυρκαγιές της πρώτης αντιπυρικής περιόδου, με 929.010 στρέμματα καμένων δασικών εκτάσεων και πέντε νεκρούς πυροσβέστες, που κλήθηκαν να σηκώσουν στην πλάτη τους όλο το βάρος των ελλείψεων σε μέσα και προσωπικό.
Σύμφωνα με τον Οικολογικό Σύνδεσμο Λακωνίας, η πάροδος του χρόνου δικαίωσε όλους όσοι είχαν αντιρρήσεις σε αυτήν την καθοριστική αλλαγή, αφού αποδείχθηκε στην πράξη ότι ο διαχωρισμός πρόληψης και καταστολής των πυρκαγιών ήταν ένα ολέθριο λάθος, το οποίο, δυστυχώς, συνεχίζεται έως τις μέρες μας. Κι αυτό γιατί ήταν ένα μοντέλο που -σύμφωνα με τις καταγγελίες των αρμόδιων δασικών επιστημόνων- δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο.
«Κεντρική πολιτική απόφαση» ζητούν οι δασολόγοι: Το λάθος του 1998 δεν πρέπει να συνεχιστεί
Την εφαρμογή του πορίσματος της Μόνιμης Επιτροπής Προστασίας Περιβάλλοντος της Βουλής, με το οποίο συγκλίνει και το πόρισμα Γκολντάμερ, ζητά η Πανελλήνια Ενωση Δασολόγων Δ.Υ., τονίζοντας πως είναι απαραίτητο να ληφθεί «κεντρική πολιτική απόφαση» για την αναδιοργάνωση, το ζωντάνεμα των δασικών υπηρεσιών και την επανασύνδεσή τους με το φυσικό τους αντικείμενο, στο οποίο συμπεριλαμβάνονται ιδίως οι δασικές πυρκαγιές, και να εξασφαλιστούν η επαρκής χρηματοδότηση και η στελέχωσή τους.
«Η κοινωνία μας έχει πληρώσει πολύ ακριβά τη λανθασμένη απόφαση της κυβέρνησης του έτους 1998, η οποία διαχώρισε το αντικείμενο της πρόληψης από την καταστολή των πυρκαγιών. Το λάθος δεν πρέπει να συνεχιστεί. Αυτό πρέπει να αλλάξει και είναι ευθύνη της κυβέρνησης να το πράξει» αναφέρουν οι δασολόγοι. Σημειώνουν πως αν ψάξει κάποιος λίγο βαθύτερα τις αιτίες των δυσκολιών αποτελεσματικής διαχείρισης περιστατικών πυρκαγιών που πήραν διαστάσεις, θα καταλήξει να εντοπίσει τις αδυναμίες του υπάρχοντος επιχειρησιακού δόγματος του Πυροσβεστικού Σώματος και του τρόπου οργάνωσης και λειτουργίας του, που εξαρτάται «υπερβολικά» από την εναέρια πυρόσβεση και υποφέρει από κακό συντονισμό (πόρισμα επιτροπής Γκολντάμερ), δεδομένα που, υπό την τρέχουσα συγκυρία και τις καταστροφές που γίνονται εξαιτίας των δασικών πυρκαγιών, καθιστούν απαραίτητη την ανάγκη αλλαγών στο σύστημα δασοπυρόσβεσης.
Ενιαίο φορέα δασοπροστασίας, για την καλύτερη οργάνωση, τον συντονισμό και την αντιμετώπιση των πυρκαγιών, που δυστυχώς τα τελευταία χρόνια έχουν γίνει ο εφιάλτης για ολόκληρη τη χώρα, πρότεινε σε πρόσφατη επιστολή του ο πρώην πρόεδρος των Πυροσβεστών Ρόδου και Δωδεκανήσου Χρήστος Τσάκωνας.
Στο ίδιο μήκος κύματος και το τμήμα Δασολογίας, Επιστημών Ξύλου και Σχεδιασμού του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, λέγοντας πως η διαχείριση – πρόληψη – καταστολή – αποκατάσταση των δασικών πυρκαγιών και των επιπτώσεών τους είναι μία ενιαία και ολοκληρωμένη προσέγγιση αντιμετώπισης του φαινομένου. Ζητά, επίσης, ενίσχυση της αποδεκατισμένης Δασικής Υπηρεσίας σε πόρους και προσωπικό, ώστε να προωθηθεί εκ νέου η ουσιαστική διαχείριση των δασών της χώρας.
