Το Μαξίμου κάνει τα ευρώ… ρούβλια
Στο προβλέψιμο και αποτυχημένο επικοινωνιακό παιχνίδι των εντυπώσεων επιδίδεται ακόμα μία φορά η ελληνική κυβέρνηση, επιχειρώντας να πείσει ότι τα χρήματα που πληρώθηκαν στην Gazprom για προμήθεια φυσικού αερίου ήταν μόνο σε ευρώ. Πώς γίνεται, όμως, η Αθήνα να πλήρωσε σε ευρώ, αλλά η Μόσχα να πληρώθηκε σε ρούβλια;
Το αφήγημα Μαξίμου και οι διαρροές του ΑΠΕ δέχτηκαν πλήγμα όταν το πρακτορείο ειδήσεων της Ρωσίας Ria Novosti δημοσίευσε ρεπορτάζ σύμφωνα με το οποίο οι ελληνικές πληρωμές έγιναν κανονικά σε ρούβλια.
Το δημοσίευμα του Ria Novosti, το οποίο λειτουργεί υπό κρατική επίβλεψη και έχει έδρα τη Μόσχα, διαδέχτηκε ακόμα ένα από το Sputnik, που ανήκει στην ίδια κυβερνητική πλατφόρμα.
Τα ρωσικά δημοσιεύματα κάνουν λόγο για πληρωμές φυσικού αερίου σε ρούβλια από όλους τους Έλληνες εισαγωγείς. Επικαλούνται πηγή σύμφωνα με την οποία όλα γίνονται με τη νέα διαδικασία πληρωμής της Gazprom, με ονομαστική αναφορά στους τρεις βασικούς εισαγωγείς της Ελλάδας, ΔΕΠΑ, Μυτιληναίο και Προμηθέας Gas.
«Η προθεσμία πληρωμής για τις προμήθειες φυσικού αερίου του Απριλίου είναι η 25η Μαΐου. Επομένως, είναι απαραίτητο τα χρήματα να πιστωθούν σε ειδικό λογαριασμό στις 23 Μαΐου. Χρειάζονται δύο ημέρες για να μετατραπούν σε ρούβλια και να μεταφερθούν χρήματα από τον έναν λογαριασμό στον άλλον. Γι’ αυτό η πληρωμή σε ευρώ πρέπει να γίνει στις 23 Μαΐου» εξήγησε πηγή από τον ενεργειακό κλάδο της Ρωσίας.
Σχολιάζοντας τα δημοσιεύματα του ελληνικού Τύπου ότι σε περίπτωση διακοπής της παροχής ρωσικού φυσικού αερίου οι ελληνικές Αρχές θα αναγκαστούν να διακόψουν το ρεύμα, ο συνομιλητής του ρωσικού πρακτορείου είπε: «Δεν θα υπάρξει διακοπή παροχής. Ολα είναι καλά».
Στις 23 Μαρτίου ο Βλαντιμίρ Πούτιν υπέγραψε διάταγμα σύμφωνα με το οποίο, αν οι «μη φιλικές» χώρες, στις οποίες περιλαμβάνεται και η Ελλάδα, δεν πληρώσουν σε ρούβλια από την 1η Απριλίου, τότε η Μόσχα θα θεωρήσει ότι αυτό αποτελεί αδυναμία πληρωμής των συμβάσεων αερίου.
Έκτοτε η Gazprombank ανοίγει ειδικούς λογαριασμούς σε ξένο νόμισμα και ρούβλια για διακανονισμούς με ξένους πελάτες. Σύμφωνα με τα το RIA Novosti, η διαδικασία είναι η εξής: Ο αγοραστής θα μπορεί να μεταφέρει κεφάλαια στον πρώτο λογαριασμό στο νόμισμα που καθορίζεται στη σύμβαση. Στη συνέχεια η τράπεζα θα προβεί σε χρηματιστηριακή μετατροπή σε συνάλλαγμα στο χρηματιστήριο της Μόσχας. Και, τέλος, θα πιστώσει τα ρούβλια στον λογαριασμό του αγοραστή φυσικού αερίου, ώστε να ολοκληρωθεί η πληρωμή στην Gazprom.
Αυτό σημαίνει ότι ο αγοραστής έχει ανοίξει δύο λογαριασμούς, έναν σε ευρώ κι έναν σε ρούβλια.
«Η νέα διαδικασία πληρωμής προϋποθέτει ότι οι εισαγωγείς έχουν ανοίξει ειδικούς λογαριασμούς στην Gazprombank, όπου θα μπορούν να ανταλλάσσουν ευρώ με ρούβλια ώστε να πληρώσουν τις συμβάσεις» σχολιάζει το ρωσικό Sputnik.
Σε συνέντευξή του στο ραδιόφωνο Sputnik ο Βασίλι Κοστάσοφ, επικεφαλής του Κέντρου Πολιτικών και Οικονομικών Μελετών του New Society Institute, εξέφρασε την άποψη ότι η Ελλάδα άρχισε να πληρώνει το φυσικό αέριο σε ρούβλια επειδή πολύ απλά «είναι κάτι που τη συμφέρει οικονομικά»: «Δεν μπορούν να αρνηθούν να αγοράσουν φυσικό αέριο από τη Ρωσία, γιατί είναι απλώς πιο οικονομικό. Είναι σαφές ότι η Ελλάδα θα έπρεπε να πληρώσει πολλά περισσότερα για το φυσικό αέριο αν ξαφνικά διακόπτονταν οι προμήθειες από τη Ρωσία».
Αντίθετα με όσα γνωστοποιούνται από τη Ρωσία, το ΑΠΕ-ΜΠΕ δημοσίευσε κάτι εντελώς διαφορετικό το βράδυ της Δευτέρας. Επικαλούμενο δικές του πληροφορίες, το ΑΠΕ ανέφερε ότι οι πληρωμές έγιναν σε ευρώ: «Η ΔΕΠΑ ολοκλήρωσε την πληρωμή της Gazprom για τις προμήθειες φυσικού αερίου του Απριλίου. Η συναλλαγή έγινε ακολουθώντας τις κατευθυντήριες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που δόθηκαν στις 19 Μαΐου, διασφαλίζοντας απολύτως ότι δεν παραβιάζονται το διεθνές πλαίσιο των κυρώσεων και οι αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Σε συνέχεια συνεργασίας με τις ελληνικές Αρχές, η πληρωμή πραγματοποιήθηκε σε ευρώ, κατόπιν συνεργασίας με την Gazprom, και είναι απολύτως ασφαλής».
Νέες διαρροές
Μετά τα ρωσικά δημοσιεύματα προέκυψαν νέες διαρροές στα ελληνικά ΜΜΕ από αρμόδιες πηγές που προσπαθούσαν να πείσουν ότι η Gazprom μετέτρεψε μόνη της τα ευρώ σε ρούβλια με δική της ευθύνη και, προφανώς, δίχως ύπαρξη δεύτερου λογαριασμού σε ρούβλια.
Μέχρι τις 12 Μαΐου τουλάχιστον 20 ευρωπαϊκές εταιρίες έχουν ανοίξει λογαριασμούς και σε ρούβλια, με άλλους 14 πελάτες να ζητούν τα έγγραφα που χρειάζονται για να τους δημιουργήσουν. Κι αυτό επειδή η ίδια η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μη μπορώντας να πράξει διαφορετικά, αφού δεν εξασφάλισε ομοφωνία για εμπάργκο κι επειδή θα υπήρχε κραχ στην προμήθεια φυσικού αερίου στην Ευρώπη, επέτρεψε τις τεχνικές ντρίμπλες στις πληρωμές, προσποιούμενη ότι έτσι δεν παραβιάζονται οι κυρώσεις. Παρά ταύτα και διπλούς λογαριασμούς ανοίγουν οι εταιρίες από τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες και τα ρούβλια γεμίζουν τα ταμεία του Κρεμλίνου.
Να σημειωθεί ότι μέσα στον Απρίλιο η Gazprombank απέστειλε ειδοποίηση και στις ελληνικές εταιρίες ότι οι πληρωμές θα γίνονται μεν σε ευρώ, αλλά ο πελάτης θα πρέπει να ανοίξει και δεύτερο λογαριασμό όπου θα μεταφέρεται το ποσό σε ρούβλια.
Επίσημες ανακοινώσεις από τις ελληνικές εταιρίες δεν έχουν βγει, όπως είναι και λογικό μέχρις ενός σημείου, όμως ο κυβερνητικός εκπρόσωπος έχει δηλώσει «εμείς σε ευρώ πληρώναμε, σε ευρώ θα εξακολουθούμε να πληρώνουμε, το πώς αυτά θα μετατρέπονται σε ρούβλια είναι ένα τεχνικό ζήτημα». Δεν είναι ακριβώς έτσι, όμως.
Το ερώτημα δεν έχει να κάνει τόσο με την ουσία όσο με το τι επιδιώκει να παρουσιάσει η κυβέρνηση με τις διαρροές και τις δηλώσεις της. Η ουσία είναι ότι η Ελλάδα δεν έπρεπε να αντιμετωπίσει πρόβλημα με τις εισαγωγές φυσικού αερίου, ελλείψει άλλης εναλλακτικής. Και σωστά βρέθηκε η φόρμουλα ώστε να προμηθεύεται ενέργεια από τη Ρωσία.
Η κυβέρνηση, όμως, παλεύει επικοινωνιακά να πείσει ότι οι πληρωμές δεν έγιναν σε ρούβλια μέσω λογαριασμών δύο νομισμάτων, όπως κάνουν οι περισσότερες χώρες. Και το κάνει αυτό για να παρουσιάζεται ως το πρωτοπαλίκαρο των δυτικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Στάση που εξαρχής ενέχει εθνικούς κινδύνους για τη χώρα.
Β. Γαλούπης
