Με μια απαράδεκτη απόφαση, η Αίγυπτος μετατρέπει το αρχαιότερο χριστιανικό μοναστήρι σε μουσείο, ακυρώνοντας την πνευματική του αποστολή, αλλά και τις δεσμεύσεις του Αλ Σίσι στον Μητσοτάκη
Την έντονη αντίδραση του ορθόδοξου κλήρου και λαού έχει προκαλέσει η απόφαση της κυβέρνησης της Αιγύπτου να κλείσει τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης Σινά, που είναι και το αρχαιότερο εν λειτουργία χριστιανικό μοναστήρι σε όλο τον κόσμο. Το μοναστήρι προορίζεται πλέον να μετατραπεί σε μουσείο, μια κίνηση που ισοδυναμεί με ακύρωση της πνευματικής και λατρευτικής του αποστολής. Την ίδια στιγμή, τα ακίνητα που διατηρεί εδώ και αιώνες στην Αίγυπτο η μονή περνούν αυθαίρετα υπό τον έλεγχο του αιγυπτιακού κράτους, σε μια ενέργεια που θυμίζει εποχές επιτάξεων και πολιτιστικής λεηλασίας.
Η απόφαση αυτή αποτελεί κατάφωρη παραβίαση των δεσμεύσεων που είχε δώσει ο Αιγύπτιος πρόεδρος Σίσι στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ελλάδα. Δεν πρόκειται απλώς για δήμευση περιουσίας, αλλά για ευθεία επίθεση στην ορθόδοξη πνευματική κληρονομιά. Οι μοναχοί εξαναγκάζονται σε έξωση, προκειμένου τα μοναστήρια να μετατραπούν σε τουριστικό «θέαμα», σαν τις Πυραμίδες, με μοναδικό στόχο το κέρδος, αδιαφορώντας πλήρως για τη θρησκευτική αλλά και την ιστορική διάσταση αυτών των χώρων. Πρόκειται για έναν ωμό εκτοπισμό υπό το πρόσχημα της «ανάδειξης», που προκαλεί εύλογη οργή και διεθνή ανησυχία.
«Σκοτεινές εποχές»
Από την πλευρά του ο προκαθήμενος της Ελλαδικής Εκκλησίας, Αρχιεπίσκοπος κ. Ιερώνυμος, εξέφρασε με επίσημη δήλωση την οργή του, καλώντας την ελληνική κυβέρνηση και προσωπικά τον κ. Μητσοτάκη να ενεργήσει τα δέοντα. Ο Αρχιεπίσκοπος, με λόγια που συνδυάζουν την οδύνη, την αγωνία και την αποφασιστικότητα, απευθύνει έκκληση προς κάθε αρμόδιο φορέα -εντός και εκτός Ελλάδος- να σταθεί στο ύψος της ιστορικής του ευθύνης και να προστατεύσει έναν από τους ιερότερους και διαχρονικότερους φάρους της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού. «Υστερα από τη σκανδαλώδη απόφαση βίαιης καταπάτησης των ανθρωπίνων και δη των θρησκευτικών ελευθεριών, που εξέδωσαν οι δικαστικές Αρχές της Αιγύπτου, το παλαιότερο παγκοσμίως Ορθόδοξο Χριστιανικό Μνημείο, η Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Θεοβάδιστου Ορους Σινά, εισέρχεται σε μία μεγάλη δοκιμασία, που παραπέμπει σε άλλες σκοτεινές εποχές.
Ουσιαστικά, η ίδια η αιγυπτιακή κυβέρνηση αποφάσισε, παρά τις περί του αντιθέτου πρόσφατες δεσμεύσεις του Αιγύπτιου προέδρου προς τον Ελληνα πρωθυπουργό, να καταλύσει κάθε έννοια δικαίου και, ουσιαστικά, να επιχειρήσει να σβήσει μονοκοντυλιά την ίδια την ύπαρξη της μονής, αναιρώντας αυτή καθαυτή την όλη λειτουργία της, το ίδιο το λατρευτικό και το πνευματικό της έργο, ομοίως και το πολιτιστικό» αναφέρει στη δήλωσή του ο μακαριότατος και υπογραμμίζει: «Η περιουσία της μονής υφαρπάζεται και δημεύεται και ο πνευματικός αυτός Φάρος της Ορθοδοξίας και του Ελληνισμού αντιμετωπίζει πλέον ζήτημα πραγματικής επιβίωσης».
Εκφράζοντας την απέραντη θλίψη και την έντονη αγανάκτησή του, κάλεσε κάθε ελληνική και κάθε διεθνή Αρχή να αντιληφθεί το ύψιστο διακύβευμα και να προστρέξει άμεσα για την προστασία των θεμελιωδών θρησκευτικών ελευθεριών της Ιεράς Μονής του Σινά. Παράλληλα, καταδίκασε απερίφραστα κάθε προσπάθεια αλλαγής του καθεστώτος, που επί 15 αιώνες ισχύει στην εν λόγω περιοχή, και απηύθυνε έκκληση προς την υπεύθυνη ελληνική κυβέρνηση και προσωπικά προς τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να ενεργήσει άμεσα τα δέοντα, ούτως ώστε να επανέλθει η κανονική και νόμιμη τάξη και να μην καταργηθεί ουσιαστικά η Ιερά Μονή. Επιπροσθέτως, δήλωσε την πλήρη αλληλεγγύη του προς την Αδελφότητα της μονής και προς τον καθηγούμενό της, Αρχιεπίσκοπο Σινά, Φαράν και Ραϊθώ κ. Δαμιανό, καθώς και προς τους Ελληνες μοναχούς που συνεχίζουν να διακονούν με αυταπάρνηση στην ευρύτερη περιοχή. «Δεν θέλω και δεν μπορώ να πιστέψω, τέλος, πως σήμερα ο Ελληνισμός και η Ορθοδοξία βιώνουν μία ακόμη ιστορική “άλωση”. Αυτό δεν μπορούμε να το επιτρέψουμε» κατέληξε ο κ. Ιερώνυμος.
Διεθνής πίεση
Αναμένεται, λοιπόν, μία σκληρή θέση της Πολιτείας, αφού μέχρι στιγμής προσπαθεί -αμήχανα- να λύσει το ζήτημα διπλωματικά. Την ίδια ώρα, κάποιοι Αιγύπτιοι αρχαιολόγοι -όπως ο δρ Αμπντέλ Ραχίμ Ριχάν- υπερασπίζονται την απόφαση, υποστηρίζοντας πως τα ακίνητα είναι κομμάτι της αρχαιολογικής κληρονομιάς της χώρας και πως η ένταξή τους υπό κρατικό έλεγχο είναι, δήθεν, «προς όφελος» της μονής. «Θεωρούμε αυτήν την απόφαση ιστορική προς όφελος της παγκόσμιας κληρονομιάς και για τους μοναχούς της Μονής της Αγίας Αικατερίνης, καθώς κατοχυρώνει το δικαίωμά τους να επωφελούνται από το μοναστήρι και τους θρησκευτικούς και αρχαιολογικούς χώρους της περιοχής» δήλωσε σε τοπικό μέσο.
Οι μοναχοί, όμως, διαφωνούν κάθετα και θεωρούν την απόφαση αυτή μία από τις χειρότερες επιθέσεις που έχουν δεχτεί στα 1.500 χρόνια λειτουργίας της μονής και ετοιμάζουν παγκόσμια κινητοποίηση. Ηδη βρίσκονται σε επαφή με χριστιανικές Εκκλησίες ανά τον κόσμο, αλλά και με ηγεσίες των άλλων μονοθεϊστικών θρησκειών, προκειμένου να υπάρξει διεθνής πίεση προς την αιγυπτιακή κυβέρνηση και να αναδειχθεί η σοβαρότητα του ζητήματος σε παγκόσμιο επίπεδο.
Στάση αναμονής από τους μοναχούς
Σύμφωνα με πηγές μέσα από τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης Σινά, όλοι παρακολουθούν αιφνιδιασμένοι τις καταιγιστικές εξελίξεις, περιμένοντας να καθαρογραφεί η απόφαση του αιγυπτιακού δικαστηρίου, χειρόγραφες σημειώσεις της οποίας έχουν δει το φως της δημοσιότητας. Ωσπου να γίνει αυτό, τηρούν στάση αναμονής και περιμένουν να δουν ποιες θα είναι οι επόμενες κινήσεις που θα γίνουν, αποφεύγοντας τις επίσημες τοποθετήσεις. Κατά τις ίδιες αποκλειστικές πληροφορίες της «δημοκρατίας», άνθρωποι που εκπροσωπούν τη μονή κάνουν λόγο για δικαστική απόφαση που ανατρέπει τη συμφωνία μεταξύ της ελληνικής αντιπροσωπίας και της αιγυπτιακής, καθώς δεν αναγνωρίζει ιδιοκτησιακό δικαίωμα και ενδεχομένως αφήνει κάποιο κενό σχετικά με το αν υπάρχει δικαίωμα χρήσης ή δικαίωμα άρσης της θρησκευτικής λατρείας. «Περιμένουμε να δούμε τι λέει ακριβώς η απόφαση. Το σημαντικό είναι ότι ανοίγει ο ασκός του Αιόλου για όλα αυτά που θα έρθουν…» ανέφερε ένας εξ αυτών.
Πυρά της αντιπολίτευσης: Βαθύτατα εκτεθειμένοι ο πρωθυπουργός και ο υπουργός Εξωτερικών
Παγκόσμια συγκίνηση στη χριστιανοσύνη και στις κοινότητες των Ελλήνων προκαλεί η απαράδεκτη απόφαση των αιγυπτιακών Αρχών να κλείσουν την Ιερά Μονή της Αγίας Αικατερίνης στο Σινά και να δημεύσουν τα ακίνητα που διαθέτει. Στην Αθήνα, την ίδια ώρα, εκδηλώνονταν μετά το αρχικό σοκ και οι πρώτες αντιδράσεις απέναντι στον Κυριάκο Μητσοτάκη, επί ημερών του οποίου καταγράφεται ακόμα μία τεράστια απώλεια ανυπολόγιστου εθνικού μεγέθους. Τα κόμματα στηλίτευσαν τον άβουλο και αμέτοχο πρωθυπουργό, τον οποίο, όπως φαίνεται, κανένας δεν υπολογίζει στο διεθνές περιβάλλον. Στην αντιπολίτευση σχολίασαν αρνητικά την εθνικώς επιζήμια στάση του Μητσοτάκη, ο οποίος κινείται χωρίς πατριωτική πυξίδα και αξιοπιστία, με αποτέλεσμα, όπως λένε, το κύρος της χώρας να έχει κατρακυλήσει χαμηλά.
Τονίζουν δε ότι ο πρωθυπουργός και η ηγεσία του ΥΠΕΞ είναι βαθύτατα εκτεθειμένοι, διότι η προκλητική απόφαση των αιγυπτιακών Αρχών έρχεται λίγες μόλις ημέρες από την επίσημη επίσκεψη του Αιγύπτιου προέδρου Σίσι στην Αθήνα, όπου ανακοινώθηκε διθυραμβικά από το Μαξίμου ότι πήγαν όλα καλώς κι ότι διευθετήθηκε το θέμα του Σινά! Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Νίκος Ανδρουλάκης κάλεσε την κυβέρνηση να αναλάβει σύντονες διπλωματικές πρωτοβουλίες για την αποτροπή τετελεσμένων, διαπιστώνοντας «το νέο αυτό σοβαρό περιστατικό επιβεβαιώνει ότι το διπλωματικό αποτύπωμα της χώρας στην ευρύτερη περιοχή απομειώνεται επικίνδυνα, ακόμη και στις διμερείς σχέσεις με φίλες χώρες, όπως η Αίγυπτος». Δεν έκρυψε, μάλιστα, την απογοήτευσή του, «ιδίως για το ύφος και τη χαμηλή ένταση της αντίδρασης του υπουργείου Εξωτερικών, με την απροκάλυπτη αθέτηση των αμοιβαίων δεσμεύσεων Ελλάδας – Αιγύπτου που είχαν ληφθεί σε υψηλό επίπεδο και με την ευθύνη του ίδιου του πρωθυπουργού».
Προχειρότητα στον χειρισμό κρίσιμων υποθέσεων καταλογίζει στον Μητσοτάκη ο ΣΥΡΙΖΑ, υπενθυμίζοντας ότι μόλις στις 7 Μαΐου ευχαρίστησε τον Σίσι για το «προσωπικό ενδιαφέρον» του για την «προστασία» της μονής και του ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της και συμφωνήθηκε διεύρυνση της πολιτιστικής συνεργασίας! «Επί χρόνια μάς παρουσίαζαν τον Κ. Μητσοτάκη ως τον “πρωθυπουργό των διεθνών επαφών και επιτυχιών”. Αποδεικνύεται κυβέρνηση εθνικής συρρίκνωσης και προδοσίας» υπογράμμισε η Ελληνική Λύση.
Κυβερνητική αμηχανία από την οδυνηρή εξέλιξη
Σε ακόμα μία εθνική ήττα μάς οδήγησε η κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη. Είκοσι μέρες μετά τη συνάντησή του στην Αθήνα με τον Αιγύπτιο πρόεδρο Αλ Σίσι, τις διακηρύξεις περί ενίσχυσης των σχέσεων Ελλάδας – Αιγύπτου και το «ευχαριστώ» του πρωθυπουργού προς τον Αλ Σίσι για τις ενέργειές του για τη διάσωση της Μονής του Σινά, το αρχαιότερο εν λειτουργία χριστιανικό μοναστήρι σε ολόκληρο τον κόσμο περνά στη δικαιοδοσία του αιγυπτιακού Δημοσίου! Η Μονή της Αγίας Αικατερίνης Σινά, σχεδόν 15 αιώνες μετά την ίδρυσή της από τον βυζαντινό αυτοκράτορα Ιουστινιανό και έχοντας επιβιώσει από πολλές περιπέτειες, οδεύει προς τη μετατροπή της σε μουσείο.
Η χθεσινή εξέλιξη προκάλεσε αμηχανία στην κυβέρνηση, όπως προκύπτει και από τη δήλωση του κυβερνητικού εκπροσώπου. Ο Παύλος Μαρινάκης είπε: «Ο πρωθυπουργός παραμένει στη δέσμευση που έλαβε δημοσίως και κατ’ ιδίαν από τον πρόεδρο της Αιγύπτου κατά τη διάρκεια του Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας των δύο χωρών στην Αθήνα για τη διατήρηση του λατρευτικού ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της μονής και αναμένει άμεσα την υπογραφή της σχετικής συμφωνίας, όπως είχε διαμορφωθεί μεταξύ των μερών». Είπε ακόμα πως «όταν γίνει γνωστό το επίσημο και συνολικό περιεχόμενο της δικαστικής απόφασης και αξιολογηθεί σχετικά, θα υπάρξει επίσημη τοποθέτηση. Από ελληνικής πλευράς δεν αναμένουμε οποιαδήποτε διαφοροποίηση στα συμφωνηθέντα».
Το είχαν συζητήσει
Το θέμα είχαν συζητήσει στο πλαίσιο του πρόσφατου Ανώτατου Συμβουλίου Συνεργασίας Ελλάδας – Αιγύπτου στις 7 Μαΐου στην Αθήνα ο Κυριάκος Μητσοτάκης και ο Αμπντέλ Φατάχ Αλ Σίσι. Από τις δημόσιες ευχαριστίες του πρωθυπουργού στον Αιγύπτιο πρόεδρο η ελληνική πλευρά είχε σχηματίσει την εντύπωση πως η αιγυπτιακή πλευρά θα προστάτευε τη μονή. Η επίσημη ανακοίνωση του Μαξίμου έλεγε τότε -μεταξύ άλλων- ότι Μητσοτάκης και Αλ Σίσι «αναφέρθηκαν στον ιδιαίτερο συμβολισμό της Μονής Αγίας Αικατερίνης στο Σινά και στη σημασία διατήρησης του χαρακτήρα της ως ζωντανού και λειτουργικού φάρου του ελληνορθόδοξου κόσμου».
Ο κ. Μητσοτάκης στη συνέχεια, κατά τις κοινές δηλώσεις, χαρακτήρισε τη Μονή Αγίας Αικατερίνης του Σινά «ένα σπάνιο μνημείο πολιτιστικής κληρονομιάς, το οποίο συνδέει τις δύο χώρες μας» και απευθυνόμενος στον Αλ Σίσι είπε: «Θέλω να σας ευχαριστήσω ιδιαίτερα για το προσωπικό σας ενδιαφέρον -το τονίζω, το προσωπικό σας ενδιαφέρον-, το οποίο έχετε επιδείξει για την προστασία της μονής και του ελληνορθόδοξου χαρακτήρα της». Τότε όμως και ο Αλ Σίσι αναφέρθηκε στη Μονή της Αγίας Αικατερίνης του Σινά, επισημαίνοντας πως έχει δεχτεί απειλές τα τελευταία χρόνια, και στάθηκε ιδιαίτερα στην ανάγκη προστασίας της θρησκευτικής ελευθερίας και πολυφωνίας στην Αίγυπτο.
Ο Αντώνης Σαμαράς
«Πρωτοφανή» και «οδυνηρή» χαρακτηρίζει ο πρώην πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς την απόφαση της Αιγύπτου να κλείσει τη Μονή της Αγίας Αικατερίνης Σινά, κάτι που, σύμφωνα με τον κ. Σαμαρά, καταδεικνύει τη «διεθνή ανυποληψία και περιθωριοποίηση της Ελλάδας». «Απαιτείται εδώ και τώρα κινητοποίηση, παγκόσμια» πρόσθεσε.
Μ.Η.Τ. 232120