Η κυβέρνηση έστειλε ρηματική διακοίνωση στον ΟΗΕ, απορρίπτοντας τους ισχυρισμούς της Τρίπολης περί παραβίασης κυριαρχικών δικαιωμάτων νότια της Κρήτης
Eπρεπε να περάσουν 45 ημέρες από τη (δεύτερη) απαράδεκτη ρηματική διακοίνωση της Λιβύης στον ΟΗΕ κατά της Ελλάδας για να απαντήσει με τον ίδιο τρόπο το υπουργείο Εξωτερικών. Εστω και με αυτή τη σημαντική καθυστέρηση, η ελληνική ρηματική διακοίνωση, που επιδόθηκε προχθές στον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ, είναι μια θετική κίνηση, καθώς απορρίπτει έναν προς έναν τους ισχυρισμούς της Λιβύης περί παραβίασης κυριαρχικών δικαιωμάτων της, λόγω της προκήρυξης δύο οικοπέδων νοτίως της Κρήτης.
Αξίζει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι η γνωστοποίηση και αυτού του γεγονότος από το υπουργείο Εξωτερικών δεν έγινε με επίσημη ανακοίνωση, αλλά μέσω διπλωματικών πηγών, οι οποίες αναφέρουν πως η ελληνική διακοίνωση αρχικά επισημαίνει ότι «τα θαλάσσια οικόπεδα στα οποία αναφέρεται η λιβυκή πλευρά βρίσκονται εντός της ελληνικής υφαλοκρηπίδας/ΑΟΖ και υπό ελληνική δικαιοδοσία, σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας. Τα οικόπεδα αυτά έχουν οριοθετηθεί με βάση τη μέση γραμμή μεταξύ Ελλάδας και Λιβύης, καθώς και τη συναφή συμφωνία για ΑΟΖ Ελλάδας – Αιγύπτου (η οποία αξίζει να σημειωθεί πως υπογράφτηκε πριν από ακριβώς πέντε χρόνια). Το ίδιο ισχύει και για όλες τις άδειες που έχουν ήδη δοθεί από τις αρμόδιες ελληνικές Αρχές για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων δυτικά και νοτιοδυτικά της Κρήτης, οι οποίες εκδόθηκαν ήδη από το 2014 και το 2017, χωρίς να υπάρξει τότε αντίδραση από τη Λιβύη».
Το υπουργείο Εξωτερικών στη διακοίνωση επισημαίνει ότι με τη μονομερή αυτή ενέργεια της Λιβύης για καθορισμό των θαλάσσιων ζωνών της «επιχειρείται να αγνοηθούν πλήρως τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας, παραβιάζεται το Δίκαιο της Θάλασσας, καθώς βασίζονται στο παράνομο και ανυπόστατο τουρκολιβυκό μνημόνιο και στο μονομερές κλείσιμο του Κόλπου της Σύρτης, για το οποίο η Ελλάδα έχει ήδη διαμαρτυρηθεί στον ΟΗΕ». Επίσης, επισημαίνεται στην ελληνική ρηματική διακοίνωση ότι το μνημόνιο αυτό «αγνοεί πλήρως την ύπαρξη πολυάριθμων ελληνικών νησιών, όπως η Κρήτη και τα Δωδεκάνησα, και παραβιάζει το δικαίωμά τους να παράγουν θαλάσσιες ζώνες πέραν των χωρικών υδάτων. Δεν παράγει έννομα αποτελέσματα και δεν δημιουργεί κανένα έννομο αποτέλεσμα, ούτε για τα υποτιθέμενα συμβαλλόμενα μέρη του ούτε για την Ελλάδα ούτε για οποιοδήποτε άλλο τρίτο κράτος».
Επίσης, η ελληνική ρηματική διακοίνωση απαντά και στην προσπάθεια της Λιβύης να χαράξει τη μέση γραμμή, καλύπτοντας το σύνολο της ελληνικής ΑΟΖ, όπως φαίνεται στους χάρτες που κατέθεσε η Λιβύη στον ΟΗΕ στις 27 Μαΐου με την πρώτη της ρηματική διακοίνωση, στην οποία θα απαντήσει και σε αυτή στο αμέσως επόμενο διάστημα η ελληνική πλευρά. Η Ελλάδα καταγράφει ξανά τη θέση της για τη «μέση γραμμή», τονίζοντας ότι, ελλείψει συμφωνιών οριοθέτησης θαλάσσιων ζωνών, τα εξωτερικά όρια της ελληνικής υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ (όταν αυτή κηρυχθεί) είναι η μέση γραμμή, κάθε σημείο της οποίας ισαπέχει από τα πλησιέστερα σημεία των βασικών γραμμών (ηπειρωτικών και νησιωτικών), από τις οποίες μετράται το εύρος των χωρικών υδάτων, όπως ήδη έχει επισημανθεί στην επιστολή της 29ης Σεπτεμβρίου 2020 του μονίμου αντιπροσώπου της Ελλάδας προς τον γενικό γραμματέα (A/75/375).
Το υπουργείο Εξωτερικών, τέλος, καλεί τη λιβυκή πλευρά να ανταποκριθεί στη δέσμευσή της για έναρξη διαλόγου και διαπραγμάτευσης για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών. Γνωστοποίησε δε στην Τρίπολη την ελληνική διαπραγματευτική ομάδα, καλώντας την να ορίσει και τη δική της, ώστε να καταστεί δυνατή η έναρξη των διαπραγματεύσεων.
Μ.Η.Τ. 232120