Η «Διέξοδος», ο Κοινωφελής Πολιτιστικός Οργανισμός του Μεσολογγίου, έχει προγραμματίσει και σχεδιάσει σειρά εκδηλώσεων στη διάρκεια του επόμενου έτους σε όλη την Ελλάδα, με φόντο τον ιστορικό τόπο και τους ήρωές του
Στην επέτειο της δισεκατονταετηρίδας (2026) από την Εξοδο του Μεσολογγίου, η «Διέξοδος», ο Κοινωφελής Πολιτιστικός Οργανισμός του Μεσολογγίου, με την ήδη γνωστή και σημαντική προσφορά, με πρωτοπόρες δράσεις στην πόλη αλλά και στον κόσμο για την εξακτίνωση της θυσίας της μαρτυρικής πόλης, πρωτεύουσας του φιλελληνισμού και πρωτεύουσας επίσης πόλης για την Ελευθερία της Ελλάδος, στην επιθυμία της να συμμετάσχει ενεργά στις εκδηλώσεις της πόλης στον εορτασμό των 200 ετών από τη ηρωική Εξοδο, από την εθελοθυσία των «Ελεύθερων Πολιορκημένων», με αίσθημα ευθύνης, και στο μέτρο των δυνάμεών της, έχει προγραμματίσει και σχεδιάσει σειρά εκδηλώσεων στη διάρκεια του επόμενου έτους σε όλη την Ελλάδα, ώστε το Μεγάλο Γεγονός να αποκτήσει πανελλήνια απήχηση και διεθνή ακτινοβολία.
- Από τον Νίκο Κορδόση*
Τη φρουρά της Ιερής Πόλης σκέπει ευλαβικά ο Κήπος των Ηρώων, δίπλα στη γαλήνη της λιμνοθάλασσας, καθώς κάθε δειλινό γαΐτες και πριάρια, αβαθή και μυριόχρωμα ακάτια φθάνουν αθόρυβα από το Βασιλάδι και την Κλείσοβα και χαράζουν πάνω στα όστρακα, πάνω στην ιώδη ακύμαντη επιφάνεια μνήμες, ανακαλούν ιστορίες και διηγήσεις και ονόματα ιερά.
Οι προμαχώνες και τα κανόνια φαντάζουν μυθικά, απρόσιτα στις φωτοσκιάσεις των φοινικόκλαδων, που στέφανο ευλαβικό πλέκουν στους τάφους και στα μνημεία των προγόνων, των υπέρμαχων υπερασπιστών της αξιοπρέπειας και της ελευθερίας. Της μοναδικής στιγμής της Εξόδου από τα μαρτύρια και τις στερήσεις και τις προσβολές και τις θυσίες και τα αίματα.
Η Εξοδος του Μεσολογγίου ήταν η συνειδητή συγκατάθεση, με την οποία οι ήρωες πέρασαν αμετάκλητα στη διάσταση των μαρτύρων, στη διάσταση των ηρώων, εκεί όπου το δίδαγμα είναι η μόνη αλήθεια που κατακυρώνει η αιωνιότητα, μακριά από τα ανθρώπινα πάθη, τις μικρότητες και την ευτέλεια του πολιτικού συμφέροντος, της μικρόνοιας και της ιδιοτέλειας.
Στην τιμή των προγόνων, εκθέσεις, διαλέξεις, ημερίδες, μουσικές και θεατρικές παραστάσεις, διαγωνισμοί πολιτιστικά – εκπαιδευτικά προγράμματα, εκδόσεις, σεμινάρια και συμβολικές πρωτοβουλίες συνθέτουν τον ετήσιο προγραμματισμό των δράσεων που αρχίζουν από την Αθήνα στις 17 Ιανουαρίου 2026 στο Ιδρυμα Πολιτισμού «Ανδρέας Λεντάκης» έως και την 31η Ιανουαρίου 2027 στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνα στη Θεσσαλονίκη.
■ Εκθεση έργων τέχνης σχετικών με την Εξοδο στο Ιδρυμα Πολιτισμού «Ανδρέας Λεντάκης», στην Αθήνα. Τίτλος, «Μεσολόγγι – Το αλωνάκι της δόξας» (από 17/1/2026 έως 15/2/2026).
■ 21 Μαρτίου 2026. Επίσημη κήρυξη ενάρξεως εορταστικών εκδηλώσεων 2026 από τον δήμαρχο στη «Διέξοδο».
■ Εναρκτήρια επετειακή διττή έκθεση με τον τίτλο «Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι» στη «Διέξοδο». (Εκθεση Βιβλιοδεσίας του Μπάμπη Λέγγα, σε συνεργασία με την ΕΣΗΕΑ και πρωτοπαρουσιαζόμενων ιστορικών τεκμηρίων-κειμηλίων από τις συλλογές Γιώργου Αλεξανδράτου και Νίκου Λύρου, με την αρωγή των παλαιών συλλεκτών Νίκου Κορδόση και Φώτη Ραπακούση (από 21/3/2026 έως 19/4/2026).
■ «Η μέρα του αρχηγού» (1/4/2026 – συνεργασία με τον Σύλλογο Φίλων της Μουσικής «Διονύσιος Σολωμός» και τον Ιστορικό Ομιλο Μεσολογγίου).
■ Συμμετοχή στην Εκθεση Βιβλίου Θεσσαλονίκης με αυτοτελές περίπτερο βιβλίων σχετιζόμενων αποκλειστικά με το Μεσολόγγι (από 7/5/2026 έως 10/5/ 2026).
■ Εκδήλωση απονομής ηθικών και χρηματικών επάθλων σε όσους θα διακριθούν σε προκηρυχθέντα από τη «Διέξοδο», με την έγκριση του υπουργείου Παιδείας, παναιτωλοακαρνανικό διαγωνισμό έκθεσης για μαθητές Ε’ και ΣΤ’ δημοτικών σχολείων, με θέμα «Η μυστική σπηλιά και το μεγάλο σχέδιο» (16/5/2025, στο Μουσείο Αλατος).
■ Διοργάνωση πανελλήνιας συνάντησης Μουσείων Βιομηχανικής Κληρονομιάς στο Μεσολόγγι (12-13/6/2026, στην αίθουσα συνεδριάσεων του περιφερειακού συμβουλίου).
■ Συναυλία από το Ωδείο Φίλιππος Νάκας (27/6/2026 στο Μουσείο Αλατος).
■ Θεατρική παράσταση «Δρόμοι ζωής» (συνεργασία με τον Ναυτικό Ομιλο Μεσολογγίου, στο Μουσείο Αλατος 8/7/2026).
■ «Το Μεσολόγγι τιμά το νησί Κάλαμος» (συνεργασία με τον Ναυτικό Ομιλο Μεσολογγίου), Κάλαμος 18-19/7/2026.
■ «Αφ΄ υψηλού», έκθεση αεροφωτογραφίας ιστορικών θέσεων από την Αερολέσχη Μεσολογγίου (από 22/7/2026 έως 2/8/2026, στο Μουσείο Αλατος).
■ Πανηγυρική Γιορτή των Αλυκάριων «Κρυσταλλία» (31/7/2026, στο Μουσείο Αλατος).
■ Εκθεση φωτογραφίας του Νίκου Αλιάγα (από 8/8/2026 έως 13/9/2026, στο Μουσείο Αλατος).
■ Μουσική βραδιά στο φως του αυγουστιάτικου φεγγαριού (29/8/2026, στο Μουσείο Αλατος).
■ Εκθεση ζωγραφικής «Το Μεσολόγγι του χθες» του Παναγιώτη Δεληνίκου (από 26/9/2026 έως 18/10/2026, στη «Διέξοδο»).
■ Εκθεση «Εξοδος – Πορεία προς τον θάνατο», με κορνιζαρισμένες φωτογραφίες μεγάλων διαστάσεων του Νίκου Σιάμου και πίνακες ζωγραφικής ίδιας θεματολογίας στη Θεσσαλονίκη (από 25/10/2026 έως 31/1/2027, στο Μουσείο Μακεδονικού Αγώνος).
■ Εκθεση ζωγραφικής της Αννας Φιλίνη «Μεσολόγγι: Εξοδος και πορεία πολιορκημένων» (από 14/11/2026 έως 31/12/2026, στη «Διέξοδο»).
■ Εκδήλωση παρουσίασης της ζωής και του έργου του ζωγράφου της Επανάστασης Θεόδωρου Βρυζάκη (Οκτώβριος 2026).
■ Διαλέξεις για την Εξοδο στο Δοξάτο Δράμας (Ιούνιος 2026) και στο Κέντρο Μελέτης Ιστορίας και Τεκμηρίωσης Θεσσαλονίκης (Νοέμβριος 2026).
■ Οργάνωση και συμμετοχή σε ημερίδες για την Εξοδο στην Αθήνα, στην Αμφισσα, στην Αρτα, στη Λευκάδα, στην Πάτρα, στην Τρίπολη και την Υδρα (σε όλη τη διάρκεια του χρόνου).
■ Προβολή του ντοκιμαντέρ «Το Μεσολόγγι της Ιστορίας και του Πνεύματος» από το Κανάλι της Βουλής και 12 περιφερειακούς τηλεοπτικούς σταθμούς της Ελλάδας και της Κύπρου (σε όλη τη διάρκεια του χρόνου).
■ Ιστορικό – Πολιτιστικό πρόγραμμα της Στέλλας Λέγγα για μαθητές δημοτικού σχολείου σε συνεργασία με την ΕΣΗΕΑ. Θέμα «Μικροί Συντάκτες: Γράφοντας Ιστορία με τον Μάγερ» (σε όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους στην Αρχειακή Βιβλιοθήκη «Ακακία Κορδόση»).
■ Σεμινάρια τοπικής ιστορίας σε σπουδαστές του σχολείου δεύτερης ευκαιρίας (σε όλη τη διάρκεια του σχολικού έτους, στο Ιστορικό Μουσείο «Διέξοδος»).
■ Προσέγγιση τοπικής ιστορίας σε παιδιά Ρομά (σε όλη τη διάρκεια του έτους, στο Ιστορικό Μουσείο «Διέξοδος»).
■ Εκδοση λευκώματος «Φλόγα Ελευθερίας – Η εθνική επέτειος της Εξόδου του Μεσολογγίου».
■ Εκδοση βιβλίου «Χρήστος Καψάλης – Ο επαναστάτης προύχοντας του Μεσολογγίου».
■ Εκδοση βιβλίου «Πένα και μελάνι στο επαναστατημένο Μεσολόγγι – Ο Μάγερ καταγράφει τα γεγονότα, ο Μεσθενεύς τα εκτυπώνει και ο Στεφανίστης τα εξιστορεί».
■ Εκδοση βιβλίου «Αγγελική Πάλλη – Μπαρτολόμεϊ / Η δεκάτη μούσα».
■ Επανέκδοση του βιβλίου «Μπάυρον – Η τελευταία αγάπη».
■ Πρωτοβουλία καθιέρωσης από το κράτος της 10ης Απριλίου κάθε χρόνου ως «Ημέρα Μνήμης, Τιμής και Αξιοπρέπειας».
■ Ολοκλήρωση καταλογογράφησης και ψηφιοποίησης του συνολικού υλικού της νεοδημιουργηθείσας Αρχειακής Βιβλιοθήκης «Ακακία Κορδόση». Πλήρης λειτουργία του χώρου για έρευνα και μελέτη θεμάτων που σχετίζονται αποκλειστικά με την Ιερή Πόλη.
■ Εκ βάθρων επιδιόρθωση και επαναλειτουργία «Ιστορικής δεξαμενής βρόχινου νερού» του 1930, που υπάρχει στον περιβάλλοντα χώρο του Μουσείου Αλατος, προκειμένου να διαδοθεί η παραδοσιακή τεχνογνωσία αλλά και να ενισχυθεί η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση του κοινού και ιδιαίτερα των παιδιών, με την αξία του νερού και τις πρακτικές εξοικονόμησης και διαφύλαξής του.
■ Οργανωτική συμμετοχή στην ημερίδα «Πολεμικοί ανταποκριτές» της ΕΣΗΕΑ στο Μεσολόγγι (23/3/2026, στο θέατρο της Περιφερειακής Ενότητας Αιτωλοακαρνανίας).
Με ιδιαίτερη στοργή και σεβασμό, τη «Διέξοδο» στεγάζει στο Μεσολόγγι η οικία του αρχηγού της Φρουράς του Μεσολογγίου, της Φρουράς της Εξόδου, Αθανασίου Ραζή – Κότσικα, με έναν σπάνιο πλούτο ενθυμημάτων του Αγώνα. «Μείνε σταθερός εις τούτη την υψηλή θέση, όθεν έπρεπε να βλαστήσει το καλό της πατρίδας». Αλλωστε, «ημείς αγάδες κουβέντα δεν εζητήσαμε να κάμωμεν. Εσείς επέμψατε πρώτον και την εζητήσατε. Βλέπομεν εις το γράμμα σας να ζητήτε άρματα και απορούμεν πώς ετολμήσατε να ζητήσετε οκτώ χιλιάδες άρματα, τα οποία αχνίζουν από το αίμα σας, και να σας τα δώσωμεν με τα χέρια μας. Τώρα βλέπομεν ότι εκείνο οπού θέλετε εσείς δεν γίνεται, ούτε εκείνο οπού θέλομεν ημείς και θα γίνη εκείνο οπού ο Θεός αποφάσισεν» (Εν Μισολογγίω την 22α Μαρτίου 1826, Η Φρουρά).
*Δικηγόρος, συλλέκτης, ιδρυτής του Ιστορικού Μουσείου «Διέξοδος» και του Μουσείου Αλατος, καθώς και ιστοριοδίφης θεμάτων που σχετίζονται με την Ιερή Πόλη Μεσολογγίου
