Η εφημερίδα «δημοκρατία» στις 2 Δεκεμβρίου συμπλήρωσε 15 χρόνια από την έκδοσή της. Με αφορμή αυτό το γεγονός διοργάνωσε μια λαμπρή επετειακή εκδήλωση στις 8 Δεκεμβρίου, στον πολιτιστικό χώρο του πρώην Δημοσίου Καπνεργοστασίου, που ανήκει στη Βουλή των Ελλήνων, με κεντρικούς ομιλητές τον πρώην πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή και τον πρώην πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ και αντιπρόεδρο της κυβέρνησης το 2013 Ευάγγελο Βενιζέλο, και με θέμα συζήτησης την «Κρίση της δημοκρατίας σήμερα».
H εκδήλωση ήταν φορτισμένη συναισθηματικά, καθώς τιμήθηκε για το έργο του στον ελληνικό πολιτισμό ο σημαντικός και σπουδαίος σκηνοθέτης του εγχώριου κινηματογράφου Γιάννης Σμαραγδής.
- Από τη Μαρία Ανδρέου
Πριν από τη βράβευσή του από την ηγετική ομάδα της εφημερίδας «δημοκρατία» ο Γιάννης Σμαραγδής έδωσε στην «κυριακάτικη δημοκρατία» μια συνέντευξη ψυχής και μίλησε για τη νέα του ταινία «Καποδίστριας», η οποία κάνει πρεμιέρα στις 25 Δεκεμβρίου, ανήμερα Χριστούγεννα, και εστιάζει στη ζωή και το έργο του δυναμικού και άξιου πρώτου Κυβερνήτη της Ελλάδας, που δολοφονήθηκε από χέρια ελληνικά.
Ζεστός, φιλικός, χαμογελαστός, ο Γιάννης Σμαραγδής μιλά για τον πόλεμο που δέχθηκε για να μη βγει ο «Καποδίστριας» στη μεγάλη οθόνη, από την πρώτη μέρα που βγήκε το τρέιλερ της ταινίας, για τις απειλές που δέχτηκε για τη ζωή του από αμφιλεγόμενα κέντρα, αλλά και για τη μεγάλη του αγάπη στην πατρίδα, στον Θεό, στην Ιστορία και τον πολιτισμό μας. Ενας μεγάλος ευπατρίδης συνεχίζει να μάχεται και να κρατά Θερμοπύλες απέναντι στη νέα τάξη πραγμάτων και συγκινεί…
Παπαδιαμάντης, Κωνσταντίνος Καβάφης, Δομήνικος Θεοτοκόπουλος, Ιωάννης Βαρβάκης, Νίκος Καζαντζάκης και τώρα περνάτε στον κινηματογράφο τον Ιωάννη Καποδίστρια. Γιατί θελήσατε να εστιάσετε στον Ιωάννη Καποδίστρια, γιατί αποφασίσατε να κάνετε μια ταινία για τον πρώτο Κυβερνήτη του νέου ελληνικού κράτους; Τι σας γοήτευσε στην προσωπικότητά του και στη ζωή του και αφήνετε αυτή την ταινία ως παρακαταθήκη στις νέες γενιές;
Μα, το μεγαλείο τους. Είναι πρόσωπα του παρελθόντος που φωτίζουν τη μεγάλη λεωφόρο του ευοίωνου μέλλοντος του Ελληνισμού. Δείτε τι λέει ο μεγάλος μας ποιητής Οδυσσέας Ελύτης: «Μια ημέρα το παρελθόν θα μας αιφνιδιάσει με τη δύναμη της επικαιρότητάς του».
Πόσο καιρό κάνατε για να συγκεντρώσετε τα χρήματα για την ταινία «Καποδίστριας», ποιοι σας βοήθησαν από το ελληνικό κράτος, από τους ιδιώτες; Εσείς προσωπικά χρεωθήκατε ξανά, για να αφήσετε κληρονομιά στην Ελλάδα μια ταινία… Γιατί πρέπει πάντα να δίνετε και μέρος από την περιουσία σας για τη δημιουργία μιας ταινίας;
Προσπαθούσαμε οκτώ χρόνια να κάνουμε την ταινία. Βρήκαμε καλούς Ελληνες και φίλους συμπαραστάτες. Και βρήκαμε απέναντί μας όλους τους σκοτεινούς παράγοντες που «ορίζουν τα δημόσια χρήματα». Φατρίες τις έλεγε ο Καποδίστριας. Στους καιρούς άλλαζαν τα πρόσωπα. Η νοοτροπία δεν άλλαξε.
Το όραμά σας αυτό το είχατε δουλέψει μαζί με την εκλιπούσα σύζυγό σας; Της αφιερώνετε αυτή την ταινία; Και σε ποιους άλλους;
Πρώτα και κύρια, βεβαίως, στην Ελένη μου, που μας κοιτάζει πλέον από ψηλά. Επίσης, στον μεγάλο ευπατρίδη Ευάγγελο Στασινόπουλο, που χωρίς αυτόν δεν θα γυριζόταν ποτέ η ταινία, στον συν-αδελφό Βαγγέλη Παπαθανασίου, που με προέτρεψε να γυριστεί αυτή η ταινία, στην Ελένη Κούκκου, που μας δώρισε το βιβλίο της «Καποδίστριας – Στούρτζα» για να γίνει ταινία, στη Ναταλία Καποδίστρια για τη συγκινητική στήριξή της, στον Απόστολο Βούλγαρη, τον πρώτο που πίστεψε, στον επίσης απόντα αδελφό μου, φωτογράφο Ανδρέα, στον συνοδοιπόρο Μάνο Δημητρακόπουλο, στη Νίκη Σταύρου, στον Δημήτρη Μουζακίτη, στη Βίκυ Μπαφατάκη και στον γιο μας Αλέξανδρο, που άλλαξε για πάντα τη ζωή μας. Και, βεβαίως, στους πατριώτες στην Ελλάδα και στο εξωτερικό που βοήθησαν από το υστέρημά τους να ολοκληρωθεί αυτό το έργο εθνικής σημασίας.
Κύριε Σμαραγδή, πότε ξεκίνησαν τα γυρίσματα της ταινίας και πότε τελείωσαν;
Ξεκίνησαν το 2024, Νοέμβριο, και σταματήσαμε λόγω του ότι δεν ήρθαν τα χρήματα που μας είχαν υποσχεθεί (κάποιοι από τους σκοτεινούς μηχανισμούς έβαλαν το χέρι τους για να μη γίνει ΠΟΤΕ η ταινία). Ξανάρχισαν τον Απρίλιο του 2025 και τελείωσαν τον Ιούλιο, κι αυτό από την καλοσύνη των Ελλήνων που με τον γενναίο οβολό τους προχώρησε η ταινία, με εξάρχοντα τον Ευπατρίδη Ευάγγελο Στασινόπουλο. Χωρίς αυτόν δεν θα είχε ολοκληρωθεί η ταινία.
Πώς καταλήξατε να επιλέξετε για Καποδίστρια τον ηθοποιό Αντώνη Μυριαγκό; Η αλήθεια είναι ότι μοιάζει πολύ με τον Ελληνα διπλωμάτη Ιωάννη Καποδίστρια στην όψη…
Πράγματι, ο Αντώνης Μυριαγκός μοιάζει πολύ και ψυχικά με τον Καποδίστρια, και η ερμηνεία του είναι εκπληκτική! Οσο κι αν σας φανεί παράξενο, ήρθε στην ταινία με μεταφυσικό τρόπο. Αλλωστε δεν ήταν το μόνο μεταφυσικό που βιώσαμε κάνοντας την ταινία. Λες και κάποια δύναμη μη ορατή σκηνοθετούσε κι εγώ ήμουν ο διάμεσος, όχι
ο δημιουργός. Δεν θέλω να πω περισσότερα…
Αληθεύει ότι ο Καποδίστριας αρχικώς φοβήθηκε την ίδρυση της Φιλικής Εταιρείας, ενώ μετέπειτα παραιτήθηκε από υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας και έπεσε κι εκείνος με τα μούτρα στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα και στην Επανάσταση του 1821;
Σε αυτό το ερώτημα θα απαντήσει η ταινία… Θα εκπλαγείτε από την αλήθεια των πραγματικών περιστατικών!
Ηξερε ότι θα δολοφονηθεί αυτή τη μαύρη Κυριακή έξω από την εκκλησία; Γιατί πήγαινε κόντρα στις Μεγάλες Δυνάμεις; Ποιοι τον ήθελαν νεκρό από τη Συμμαχία, Γάλλοι, Ρώσοι, Βρετανοί; Τι φοβούνταν, ότι ο Καποδίστριας ήθελε μια μεγάλη, ελεύθερη Ελλάδα;
Ακριβώς αυτό! Και ο σοφός λαός σωστά λέει πως, αν δεν είχε δολοφονηθεί
ο Καποδίστριας, το μέλλον της Ελλάδος θα ήταν άλλο… και έχει απόλυτο δίκιο.
Ποια είναι η επόμενη ταινία σας; Και σε ποια προσωπικότητα θα θελήσετε να εστιάσετε; Περιμένουμε κι άλλες ταινίες από εσάς. Πρέπει, μη σταματάτε… Ο Κώστας Γαβράς, ο Γούντι Αλεν, ο Κλιντ Ιστγουντ στο εξωτερικό είναι πάνω από 90 ετών και δημιουργούν…
Πριν ολοκληρωθεί η ταινία «Καποδίστριας» είχα αποφασίσει να μην κάνω άλλη ταινία… Ενιωθα ότι δεν θα είχα δυνάμεις… Ομως, όταν τελείωσε η ταινία, νομίζω ξαναπήρα δύναμη. Θα δούμε!
Γιατί επιλέξατε να βγει ανήμερα τα Χριστούγεννα η ταινία; Συμβολική είναι η ημερομηνία;
Τον Καποδίστρια τον επανέφερε στη ζωή η Παναγία μετά την πτώση του από το αφηνιασμένο άλογο όταν ήταν 16 ετών. Εκτοτε θεωρούσε πως η Παναγία τον προστάτευε και Της ήταν πάντα ευγνώμων! Αρα… Η μέρα που βγαίνει η ταινία έχει έναν πολύ σοβαρό συμβολισμό.
Η παιδεία και ο πολιτισμός είναι τα εφόδια του ανθρώπου για το σήμερα και το αύριο;
Ναι, η παιδεία και ο ψυχικός πολιτισμός των αμόλευτων Ελλήνων είναι η πυρηνική δύναμη του μελλοντικού Ελληνισμού. Η εγκατάλειψη του πολιτισμού από την εκάστοτε εξουσία (φανερή ή σκιώδη) είναι έγκλημα και προδοσία κατά του μέλλοντος του ελληνικού έθνους.
Κύριε Σμαραγδή, με ποιο κριτήριο επιλέγετε τα θέματα των ταινιών σας;
Πιστεύω πως τα θέματα μας επιλέγουν, και όχι εμείς αυτά. Τα πάντα «αιωρούνται στο σύμπαν» και από σένα εξαρτάται πότε θα ανοίξεις το μέσα σου σώμα, την ψυχή, για να σου «χαριστούν». Μετά πρέπει να του δώσεις την αγάπη σου, τη μορφή και το σχήμα που του αρμόζει, και τέλος να το προτείνεις τρυφερά στις ψυχές των ανθρώπων. Γιατί η τέχνη είναι το οξυγόνο της ψυχής και γιατί είναι η απάντηση στη φθορά. Επίσης δείτε τι λέει ο μεγάλος Ελληνας ποιητής και νομπελίστας Οδυσσέας Ελύτης: «Η ποίηση (η τέχνη) δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Αυτός αλλάζει με τις πράξεις. Αλλά η ποίηση (η τέχνη) μπορεί να αλλάξει τις συνειδήσεις, κι αυτές κατευθύνουν τις πράξεις. Ετσι, ο επηρεασμός γίνεται έμμεσα». Αυτό σημαίνει ότι η τέχνη δεν αλλάζει τον κόσμο άμεσα, αλλά επηρεάζει τις συνειδήσεις των ανθρώπων, οι οποίες με τη σειρά τους οδηγούν σε αλλαγές στην πράξη.
Να υποθέσουμε ότι υπάρχει κοινό νήμα που διαπερνάει τις ταινίες σας;
Ναι, υποθέτω. Θέλω να πω πως δεν γίνεται τίποτα συνειδητά. Δεν ξεκινώ δηλαδή να πω ότι, αφού ασχολήθηκα με τον Καβάφη, με τον Παπαδιαμάντη, θα συνεχίσω τώρα με κάτι ανάλογο. Θα έλεγα ότι με ελκύουν τα πρόσωπα, με μαγεύουν. Συχνά δε, με κατηγορούν ότι αγιογραφώ· εγώ όμως το θεωρώ μεγάλο κομπλιμέντο να με αποκαλούν αγιογράφο. Ασχολούμαι με πρόσωπα που συνέβαλαν στο παλίμψηστο του πολιτισμού που μας γέννησε. Αυτό θεωρώ ότι είναι ένα είδος καθήκοντος.
Πού οφείλεται η ανυπαρξία ταινιών γύρω από την ελληνική Ιστορία;
Οφείλεται σε σχέδιο. Αναμφίβολα. Ο ευρωπαϊκός πολιτισμός δεν νοείται δίχως τον ελληνικό. Ξέρετε, εξελέγην ακαδημαϊκός στη μεγάλου κύρους Ευρωπαϊκή Ακαδημία Επιστημών και Τεχνών ακριβώς επειδή η θεματολογία μου εστιάζει στην ανάδειξη του ελληνικού πολιτισμού. Οι σοβαροί Ευρωπαίοι τον θεωρούν μήτρα του ευρωπαϊκού πολιτισμού. Δίχως τις ελληνικές αξίες δεν υπάρχει Ευρώπη. Αυτές τις αξίες υπερασπίζομαι και αυτά τα κέντρα που ανέφερα προσπαθούν να αποδομήσουν έργα όπως τα δικά μου.
Εννοείτε ότι υπάρχει συγκεκριμένη ατζέντα που προωθείται;
Ναι, η woke ατζέντα, και θέματα που προβάλλουν, αντί της ομορφιάς, την ασχήμια και το σκοτάδι. Κι αυτό πού; Στην Ελλάδα που είναι η χώρα του Φωτός. Αντίστοιχα σκοτεινά κέντρα στέρησαν το βραβείο Νόμπελ από τον Καζαντζάκη και πολέμησαν τον μεγάλο συμπατριώτη μας, τον Βαγγέλη Παπαθανασίου, με τον οποίο ήμασταν φίλοι και συνεργάτες. Η προσφορά του Βαγγέλη είναι ανυπολόγιστη αλλά άγνωστη, καθώς ο ίδιος δεν ενδιαφερόταν. Δεν φαντάζεστε τι του είχαν κάνει. Είχε δεχτεί τρομερό πόλεμο διότι δεν ήταν υπό την επιρροή αυτών των σκοτεινών ιδεολογικών κέντρων.
Απειληθήκατε για να μην κάνετε την ταινία;
Ηταν η δεύτερη φορά. Η πρώτη ήταν όταν δίδασκα στο Πάντειο Πανεπιστήμιο. Το μάθημα ήταν ελληνοκεντρικό, σχετικώς με τον ελληνικό ψυχισμό και κατ’ επέκταση τον βαθύ και μακραίωνο πολιτισμό μας. Ενεργοποιήθηκαν εναντίον μου και κυρίως μια συγκεκριμένη ομάδα που χρηματοδοτείται από αμφιλεγόμενα κέντρα. Αυτή λοιπόν η ομάδα με απείλησε ότι θα με σκοτώσει. Παραιτήθηκα, αφού κατέθεσα την απειλή κατά της ζωής μου σε πέντε πρόσωπα, ένα εκ των οποίων είναι ο καθηγητής και πρώην πρύτανης Γιώργης Κοντογιώργης. Αν με σκοτώσουν, ποιοι θα ήταν οι ηθικοί αυτουργοί. Εκεί κατάλαβα ότι τα ελληνικά πανεπιστήμια δεν είναι ελληνικά. Σε αυτήν την Ελλάδα ζούμε. Σε μια Ελλάδα που είναι επικίνδυνο να είσαι Ελληνας. Ομως η Ελλάδα επέζησε λόγω μιας σειράς διαδοχικών θαυμάτων, ακριβώς γιατί στις καταιγίδες τα καταφέρνει και δεν βυθίζεται.
Κύριε Σμαραγδή, με το που βγήκε το δυναμικό και συγκινητικό τρέιλερ της ταινίας, δεχτήκατε επιθέσεις. Τις περιμένατε; Και, αν ναι, γιατί; Υπάρχουν κύκλοι που δεν συμπαθούν τον Καποδίστρια ή κύκλοι που δεν αντέχουν τη δική σας πορεία εδώ και τόσα χρόνια στον ελληνικό κινηματογράφο; Ανέλυσαν και την παραμικρή λεπτομέρεια, αν και κατά πόσο ο Καποδίστριας, όταν ζούσε, ήταν γνώστης του μινωικού πολιτισμού, κάτι που λέει ο ίδιος και ακούγεται στο τρέιλερ… Σας περιμένουν με το δίκαννο στο χέρι… Συνηθισμένα τα βουνά απ’ τα χιόνια;
Σε όλους αυτούς έχω να πω ότι η ταινία δεν λερώνεται ό,τι και να πουν, ό,τι και να κάνουν. Ξέρετε, είμαι Κρητικός, έχω μια βαθιά σχέση με τη μινωική παράδοση. Εχω γεννηθεί στο Ηράκλειο, έξω από την Κνωσό. Μπορεί να μην είχε ανακαλυφθεί η Κνωσός την εποχή του Καποδίστρια, αλλά οι Μινωίτες και ο μινωικός πολιτισμός ήταν μια ζώσα πραγματικότητα 30 έως 40 αιώνες. Στον Ομηρο υπάρχει αναφορά στον Μίνωα, στον δε Πλάτωνα βρίσκουμε μια πραγματεία για τη σημασία των μινωικών νόμων, ενδεικτικό στοιχείο του υψηλού μινωικού πολιτισμού. Αναφορές επίσης έχουμε στον Αριστοτέλη και επίσης ο Λυκούργος εφάρμοσε τους νόμους του Μίνωα ως ιδανικότερους για την οργάνωση της σπαρτιατικής κοινότητας. Αυτούς τους νόμους αιώνες τώρα τους μνημονεύουν οι Κρήτες του Ψηλορείτη, απ’ όπου κατάγομαι. Αν δεν τον δολοφονούσαν, ποιος μπορεί να πει ότι δεν θα ενέπνεαν τον δίκαιο και φωτεινό Κυβερνήτη;
Εσείς τι θέλετε να δείξετε με αυτή την ταινία;
Κοιτάξτε, δεν κάνω μια ταινία για να δείξω αυτό που θα έδειχνε ένα ντοκιμαντέρ. Κάνω μια ταινία για να δείξω το χρώμα της ψυχής του Καποδίστρια, που το έχει ανάγκη η ψυχή των ανθρώπων. Οι άνθρωποι της τέχνης δεν αντιγράφουμε την πραγματικότητα. Την αναπλάθουμε και την εξυψώνουμε σε άλλες σφαίρες. Δεν αναπαράγουμε αντίγραφα της πραγματικότητας. Η τέχνη συνομιλεί με την ψυχή, αρκεί να είναι αγαθή. Οι καλλιτέχνες πρέπει να είναι οι εκφραστές της εθνικής ψυχής. Γιατί όπως λέει ο Πλάτωνας «όταν η ψυχή χάσει την αρμονία της, τότε η μελωδία και ο ρυθμός (οι τέχνες) βοηθούν την ψυχή να επανέλθει στην τάξη». Η τέχνη δημιουργεί ψυχικά αντισώματα. Ο πολιτισμός μας είναι το πυρηνικό όπλο των Ελλήνων. Αν ενεργοποιηθούν οι Ελληνες της διασποράς, θα ξαναγίνουμε παγκόσμια οικουμενική δύναμη.
Εσείς τι πιστεύετε, ο πολιτισμός είναι η αιχμή του δόρατος του Ελληνισμού;
Βεβαίως ναι. Ο Ελληνισμός πέτυχε ως έθνος αλλά απέτυχε εντελώς ως κράτος. Είμαστε λαός οδηγός, και στους καιρούς μας έχουμε καταλήξει να είμαστε λαός ουραγός και μιμητής αλλότριων επιβεβλημένων μοδών.
Τι λέτε, στις μέρες μας λείπουν το ήθος και ο πατριωτισμός του Καποδίστρια;
Δυστυχώς από τη σημερινή Ελλάδα λείπουν το ήθος και ο πατριωτισμός του Καποδίστρια. Αλλά κυρίως λείπει η αθωότητά του. Ηταν λευκοφόρος και απόλυτα ανιδιοτελής. Δύο τρόποι υπάρχουν για να φτάσεις στο λευκό, στην αθωότητα, στην αγιοσύνη: Ή κάνεις ολόκληρη τη διαδρομή του κακού, για να αποκτήσεις συναίσθηση των πράξεών σου και να φτάσεις στην αθωότητα· ή να ξεκινήσεις από το λευκό, και να καταλήξεις στο λευκό. Αυτό είναι οι Αγιοι. Με εκκλησιαστικό σχήμα ή όχι. Ο Καποδίστριας δεν έκανε τίποτα για τον εαυτό του: ό,τι έκανε το έκανε για τους άλλους, για την πατρίδα, για τα πράγματα που μας γέννησαν, για τον πολιτισμό μας, για τη σημασία να υπάρχουν η Ελλάδα και ο Ελληνισμός, όχι μόνο για τους Ελληνες, αλλά για ολόκληρη την Ευρώπη – τον δυτικό πολιτισμό. Και θυσιάστηκε ακριβώς γι’ αυτά τα πράγματα. Ανέβηκε εν γνώσει του τον Γολγοθά του. Ο βηματισμός, ο δρόμος που λένε οι Βουδιστές, το μονοπάτι του Ιησού, που υπηρετεί έναν ανώτερο σκοπό και δεν φοβάται να θυσιαστεί! Ενας τέτοιος άνθρωπος, τέτοιος Ελληνας, ήταν ο Καποδίστριας και τον έχουμε στα κύτταρά μας. Οι Ελληνες δεν χάθηκαν γιατί είχαν πύκνωση ψυχικού πολιτισμού. Είναι, λοιπόν, ιερή υποχρέωση της τέχνης να θυμίζει στον άνθρωπο ότι είναι μέρος του Θείου!
Παρά τα πολλά εμπόδια που βρήκατε…
Ναι, αλλά κατορθώσαμε να τελειώσει η ταινία κόντρα στους σκοτεινούς «Ελληνες» και οι φωτεινοί Ελληνες, που έχουν μεγάλο ψυχικό βάθος πολιτισμού και δικαιοσύνης, θα τους απαντήσουν (νομίζω) με την προσέλευσή τους στις αίθουσες.
Επιμένω… Εσείς γιατί κάνατε την ταινία;
Κάνω την ταινία για να δείξω το χρώμα της ψυχής του Καποδίστρια, που πιστεύω ότι το έχει ανάγκη η ψυχή των ανθρώπων. Γιατί η τέχνη υπηρετεί ανώτερους σκοπούς. Συνομιλεί με την ψυχή και όχι με τα κατώτερα ένστικτα των ανθρώπων, αρκεί η τέχνη να είναι αγαθή. Οι καλλιτέχνες πρέπει να είναι οι φωτοδότες της εθνικής ψυχής. Και ο πολιτισμός μας πρέπει να γίνει το πυρηνικό όπλο των Ελλήνων. Κι όμως, στους καιρούς μας τον έχουν απαξιώσει. Οπως χρόνια τώρα απαξίωναν και τον Καποδίστρια, που είναι ο πραγματικός εθνάρχης του γένους των Ελλήνων!
Η τελευταία απόγονος Καποδίστρια, η Ναταλία Καποδίστρια, τάχτηκε υπέρ της ταινίας σας. Πώς το εξέφρασε;
Διαβάσατε ακριβώς τι είπε μεταξύ άλλων το αίμα του Κυβερνήτη. «Η τέχνη του κινηματογράφου εξυπηρετεί άλλες ανάγκες και οράματα από εκείνα της έρευνας και της διδασκαλίας, όπως και ισορροπεί πάνω σε άλλους άξονες από εκείνους ενός ιστορικού ντοκιμαντέρ. Σε κάθε περίπτωση ο προϋπολογισμός που εξασφαλίστηκε επενδύθηκε από μέρους των χορηγών για να φωτιστεί. Τα κεφάλαια που εξασφαλίστηκαν, όπως και εκείνα που έλειψαν, όλα αφορούν και συνδέονται άμεσα με το κατατεθειμένο έργο, την αισθητική και τη δυναμική της κινηματογραφικής γλώσσας του Γιάννη Σμαραγδή. Το γεγονός ότι αυτή η ταινία εν τέλει ολοκληρώθηκε με όλες τις δυσκολίες που αντιμετώπισε και με έναν αρκετά μικρότερο του αρχικού προϋπολογισμό είναι ένας άθλος και μάλιστα σε απόλυτη αρμονία και πλήρως συντονισμένος προς την ουσία του θέματος που ραγματεύεται!»
Τι άνθρωπος ήταν ο Καποδίστριας;
Δείτε τι έγραψε για αυτόν ο πρωθυπουργός Νικόλαος Σπηλιάδης που τον έζησε από κοντά όσο κυβερνούσε: «Πόση σοφία στα λόγια και στις σκέψεις του κυβερνήτη! Πόση απλότητα και καλοσύνη στους τρόπους του, πόση ευγένεια και αγάπη στα συναισθήματά του! Η ψυχή του έκλεινε τη δικαιοσύνη του Αριστείδη, την άψογη κριτική του Σωκράτη, τη φιλελεύθερη και δημοκρατική νοοτροπία του Κίμωνα και την ευλάβεια των πρωτοχριστιανικών αγίων!»
Επίσης δείτε τι έγραψε η Ρωξάνδρα Στούρτζα που τα πολιτικά παιχνίδια τούς εμπόδισαν να ζήσουν μαζί: «Θεέ μου, σε ευχαριστώ από τα βάθη της ψυχής μου γιατί μου χάρισες το πιο υπέροχο δώρο στη ζωή μου: Να αγαπήσω, με την πιο αγνή και ιερή αγάπη, το ωραιότερο δημιούργημά σου, το ευγενέστερο και ουράνιο πλάσμα της γης, τον Ιωάννη Καποδίστρια!»
Πότε θα δούμε την ταινία στους κινηματογράφους;
Ανήμερα τα Χριστούγεννα, με εξαιρετικά μεγάλη διανομή από την Tanweer. Θα προηγηθεί η παγκόσμια πρεμιέρα στη Νέα Υόρκη, προς τιμήν των Ελλήνων της διασποράς που βοήθησαν να γίνει η ταινία, και θα ακολουθήσει η επίσημη πρεμιέρα στην Αθήνα.
Στις 25 Δεκεμβρίου, λοιπόν, τι εικόνα από την ταινία θέλετε να πάρει ο θεατής φεύγοντας;
Να πάρει λίγο από το απαλό φως της ψυχής του εθνάρχη Καποδίστρια και πολλή αγάπη για ό,τι αγάπησε για το οποίο και θυσιάστηκε. Τη μέσα ανώτερη πατρίδα.
Ως υστερόγραφο τι έχετε να μας πείτε;
Στην Ελλάδα είναι επικίνδυνο να είσαι Ελληνας και να υπερασπίζεσαι τις ελληνικές αξίες. Οταν το κάνεις, διώκεσαι ανηλεώς, βάλλεσαι. Ωστόσο έχουμε χρέος να το κάνουμε. Για να μη γίνουμε κόκκοι άμμου της μέλλουσας Ιστορίας. Για άλλα είμαστε καμωμένοι. Για τα μεγάλα. Είθε!
