Μία από τις αποδοτικότερες τεχνικές εξοικονόμησης ενέργειας θεωρείται η συμπαραγωγή ηλεκτρισμού και θερμότητας (ΣΗΘ) και ιδιαίτερα η ΣΗΘ Υψηλής Αποδοτικότητας (ΣΗΘΥΑ). Οι συγκεκριμένες τεχνολογίες, που εξελίχθηκαν σημαντικά σε Ευρώπη και ΗΠΑ μετά τη δεκαετία του ’70, επιτρέπουν την ταυτόχρονη παραγωγή δύο ωφέλιμων προϊόντων (ηλεκτρισμού και θερμότητας) από έναν θερμοηλεκτρικό σταθμό. Στην ουσία, η μονάδα ανακτά το μεγαλύτερο μέρος της αποβαλλόμενης θερμότητας, με σημαντικά οφέλη για το περιβάλλον, την οικονομία, αλλά και την τοπική κοινωνία.
Γι’ αυτόν τον λόγο σε όλες τις οδηγίες της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τον στόχο «20-20-20» (20% διείσδυση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας – ΑΠΕ, 20% εξοικονόμηση ενέργειας και 20% μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα) η ΣΗΘΥΑ έχει ξεχωριστή θέση. Ο λόγος είναι ότι εξοικονομεί τεράστιες ποσότητες πρωτογενούς ενέργειας. Γι’ αυτό τον λόγο, πέραν των γνωστών οδηγιών, στις 22 Ιουνίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με βάση μελέτες που διενήργησε η COGEN Europe (η οργάνωση που προωθεί τη συμπαραγωγή στην Ευρώπη), ανακοίνωσε το νέο σχέδιο οδηγίας για την εξοικονόμηση ενέργειας και τη ΣΗΘΥΑ, δίνοντας το στίγμα της προτεραιότητας στην εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας προς το «20-20-20».
Ενα πρόσφατο σενάριο υψηλής αποδοτικότητας για τον κλάδο συμπαραγωγής, που επεξεργάστηκε η COGEN Europe, προβλέπει πως τα δύο τρίτα της συμπαραγωγής θα βασίζονται σε Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Στην ουσία, η έκθεση δείχνει τον σημαντικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η συμπαραγωγή στη βιωσιμότητα των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας, αυξάνοντας τη συνολική αποδοτικότητα της χρήσης της βιοενέργειας. Στην έκθεση «Συμπαραγωγή 2050» σημειώνεται ότι με τις μετακινήσεις το 2050 να βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην ηλεκτρική ενέργεια και τα κτίρια να διαθέτουν καλύτερη μόνωση, η συμπαραγωγή αναδεικνύεται ως το λογικό μοντέλο για την παροχή θέρμανσης στη βιομηχανία με χαμηλές εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα.
Στον αγώνα δρόμου που δίνει η Ευρωπαϊκή Ενωση προκειμένου να πετύχει τον στόχο «20-20-20», η συμβολή ενός συστήματος ΣΗΘΥΑ είναι πέντε φορές μεγαλύτερη από ένα αιολικό πάρκο και δεκαπλάσια από μια εγκατάσταση με φωτοβολταϊκά, ίδιας εγκατεστημένης ισχύος. Η ΣΗΘΥΑ δεν επηρεάζεται από μετεωρολογικές μεταβολές και λειτουργεί συνεχώς με βάση τη χρήσιμη θερμότητα. Επιπλέον, η εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας που εξασφαλίζεται από τη χρήση συστήματος Συμπαραγωγής Υψηλής Απόδοσης προσφέρει και μεγαλύτερη ενεργειακή ασφάλεια στη χώρα (Security of Supply) που αποτελεί σήμερα το βασικότερο ενεργειακό ζήτημα της Ε.Ε.
Η εξοικονόμηση ενέργειας, φυσικών και οικονομικών πόρων, και η μείωση των εκπεμπόμενων ρύπων αποτελούν τα βασικά οφέλη της συμπαραγωγής. Με τη συμπαραγωγή πραγματοποιείται σημαντική εξοικονόμηση καυσίμου: το καύσιμο το οποίο απαιτείται για την ταυτόχρονη παραγωγή των δύο προϊόντων είναι λιγότερο από αυτό που θα χρειαζόταν για τη χωριστή παραγωγή με περιβαλλοντικά οφέλη λόγω της μείωσης των εκπομπών. Η ΣΗΘΥΑ συμβάλλει και στους στόχους της εθνικής ενεργειακής πολιτικής (π.χ. μείωση του εισαγόμενου πετρελαίου, αύξηση της συμβολής των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ορθολογική χρήση του φυσικού αερίου κ.λπ.).
Η συμπαραγωγή έχει ευνοϊκές επιπτώσεις και στην οικονομία, χάρη στη μείωση των δαπανών για εισαγόμενα καύσιμα και στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, στις περιοχές όπου κατασκευάζονται οι αντίστοιχες μονάδες. Οι σταθμοί συμπαραγωγής λειτουργούν κατά βάση κοντά σε κατοικημένες περιοχές και συνεισφέρουν στη συγκράτηση του ντόπιου εργατικού δυναμικού, αλλά και στην ανάπτυξη νέων δραστηριοτήτων, που σχετίζονται με την κατασκευή, τη συντήρηση και τη λειτουργία των μονάδων.
Μ.Η.Τ. 232120