Αμέσως μετά την κατάρρευση του κομμουνιστικού μπλοκ οι ΗΠΑ πραγματοποίησαν την πιο σημαντική στρατιωτική επιχείρηση στην περιοχή της Μέσης Ανατολής, αυτή που είχε την κωδική ονομασία Καταιγίδα της Ερήμου και είχε σκοπό την απελευθέρωση του Κουβέιτ και την αποδυνάμωση του καθεστώτος Σαντάμ Χουσεΐν, το οποίο εξαρθρώθηκε πλήρως με τη συμπληρωματική επιχείρηση ανατροπής του, το 2003, τότε που η Τουρκία είπε το μεγάλο «ΟΧΙ» στους Αμερικανούς, μη δίνοντας άδεια στα στρατεύματα των ΗΠΑ να διέλθουν από το τουρκικό έδαφος και να ανοίξουν το λεγόμενο βόρειο μέτωπο ενατίον του Ιρακινού δυνάστη.
Ανεξαρτήτως των στόχων που είχαν οι δύο προαναφερθείσες επιχειρήσεις, αυτό που προκάλεσαν ως μετρήσιμο αποτέλεσμα είναι η ομοσπονδοποίηση του Ιράκ, με την ίδρυση ενός ομόσπονδου κουρδικού κράτους στο Βόρειο Ιράκ, με πρόεδρο, πρωθυπουργό, υπουργικό συμβούλιο, κοινοβούλιο και δική του δημόσια διοίκηση. Δηλαδή ένα συνταγματικά κατοχυρωμένο ομόσπονδο κράτος, που βαδίζει βήμα προς βήμα προς την ντε φάκτο ανεξαρτητοποίησή του.
Παρότι η επέμβαση της διεθνούς κοινότητας, για να κυριολεκτούμε των ΗΠΑ και ορισμένων εκ των συμμάχων της, με πρώτη και καλύτερη την Τουρκία, στη γειτονική με το Ιράκ Συρία είχε εντελώς άλλα χαρακτηριστικά, φαίνεται ότι, τηρουμένων των αναλογιών, θα οδηγήσουν στο ίδιο αποτέλεσμα. Δηλαδή, την άνοιξη του 2011 οι προαναφερθείσες χώρες οργάνωσαν, υποστήριξαν με κάθε μέσο και τρόπο και ξεκίνησαν μια επιχείρηση εκ των έσω αποσταθεροποίησης της Συρίας, στην οποία συμμετέχουν ομάδες Σύρων αντιπολιτευομένων, κυρίως σουνιτών, καθώς και ακραία ισλαμιστικά στοιχεία και ομάδες πληρωμένων δολοφόνων από διάφορες μουσουλμανικές χώρες, συνεργαζόμενων με τον έναν ή τον άλλο τρόπο με την Αλ Κάιντα. Οι ομάδες αυτές υποστηρίζονται ενεργώς από την Τουρκία, τη Σαουδική Αραβία και το Κατάρ, υπό την υψηλή επιστασία των ΗΠΑ!
Ενώ κλείνουν ήδη δυόμισι χρόνια από την έναρξη αυτής της επιχείρησης, το καθεστώς Ασαντ όχι μόνον αντέχει, αλλά μετά τις επιτυχίες των δύο τελευταίων μηνών φαίνεται ότι έχει -ή, μάλλον, είχε έως τώρα- τη δυνατότητα να ανακτήσει τον έλεγχο μεγάλου μέρους της συριακής επικράτειας. Ακριβώς σε αυτή τη φάση ήρθε το χτύπημα με τα χημικά όπλα σε περιοχή της Δαμασκού (21 Αυγούστου), το οποίο δίνει την ευκαιρία κυρίως στις ΗΠΑ να πραγματοποιήσουν -οσονούπω- στρατιωτικό χτύπημα περιορισμένης έκτασης εναντίον συγκεκριμένων στρατιωτικών στόχων, κατά πάσα πιθανότητα 50 τον αριθμό, που αποσκοπούν στην αποδυνάμωση και όχι στην ανατροπή του καθεστώτος Ασαντ.
Κι αυτό γιατί κανείς δεν είναι σε θέση να γνωρίζει αν και με ποιον τρόπο είναι δυνατόν να διοικηθεί αυτή η χώρα σε περίπτωση ανατροπής του Ασαντ.
Σε περίπτωση ανατροπής υπάρχουν δύο σενάρια.
Το ένα είναι να επικρατήσουν οι σουνίτες, με την Αλ Κάιντα να έχει σοβαρό λόγο και επιρροή στη διοίκηση της χώρας.
Το άλλο σενάριο είναι να μην επικρατήσει κανείς και η χώρα να οδηγηθεί στο χάος για πολλά χρόνια, με προφανή την απειλή αποσταθεροποίησης ολόκληρης της περιοχής, αλλά και την απειλή από τη δράση των ομάδων της Αλ Κάιντα σε ένα τέτοιο περιβάλλον!
Αρα αυτό που μένει ως το πιο πιθανό σενάριο είναι να δούμε τον αποδυναμωμένο Ασαντ να παραμένει στην εξουσία για ένα διάστημα, μέχρι να δημιουργηθούν οι συνθήκες για την επόμενη σχετικά ομαλή ημέρα στη Συρία.
Ακριβώς αυτό είναι το σενάριο που προκαλεί καθημερινούς εφιάλτες στην Αγκυρα και αποτελεί σημείο τριβής στις σχέσεις της με την Ουάσινγκτον, αφού η διαιώνιση της κατάστασης στη Συρία εξελίσσεται σε μείζονα απειλή για την Τουρκία.
Ηδη ο Ερντογάν, που μέσα στον Αύγουστο έδωσε εντολή στους κομματικούς μηχανισμούς να οργανώσουν δύο διαδηλώσεις έξω από την πρεσβεία της Σαουδικής Αραβίαςκαι αφού ήδη είχε καθυβρίσει τον Σαουδάραβα βασιλιά λόγω της στήριξης στο νέο καθεστώς της Αιγύπτου, αναγκάστηκε να… γλείψει εκεί όπου έφτυνε, στέλοντας τον Νταβούτογλου στο Ριάντ να ζητήσει λεφτά από τη σαουδαραβική κυβέρνηση για τους Σύρους πρόσφυγες, που ξεπερνούν τους 500.000. Να σημειωθεί ότι τα λεφτά ΚΑΙ στα ταμεία του τουρκικού κράτους τελειώνουν!
Φυσικά, αυτό είναι ένα πρόβλημα «παρωνυχίδα» μπροστά σε αυτό που συνιστούν οι Κούρδοι της Συρίας, οι οποίοι ελέγχονται από το ΡΚΚ και έχουν δημιουργήσει δομές αυτόνομου κράτους σε μια περιοχή-λωρίδα που ξεκινά από την Ερμπίλ και φθάνει ως τη Μεσόγειο, κοντά στην Αλεξανδρέττα, στην οποία συμπεριλαμβάνονται πετρελαιοπηγές και διαπιστωμένα αποθέματα πετρελαίου αξίας 250 δισ. δολαρίων (περιοχή Rimelan)!
Και το πρόβλημα αυτό, όσο περνάει ο χρόνος, λαμβάνει άλλες διαστάσεις, που είναι σε θέση να επηρεάσουν σε τέτοιο βαθμό την πορεία του Κουρδικού και στην τουρκική επικράτεια, που η απάντηση στο ερώτημα «μετά τη Συρία τι;» να φαντάζει προφανής.
Σάββας Καλεντερίδης
