Αλλαγές στον θεσμικό πυρήνα του κράτους

Τώρα χρειάζονται στιβαρές και οραματικές θεσμικές αποφάσεις

Οι δομικές κρίσεις αποτελούν σημάδι για ένα κράτος ότι ένας κύκλος έχει τελειώσει και ένας νέος οφείλει να ανοίξει. Από την παλινόρθωση της Δημοκρατίας μέχρι και το 2010 η Ελλάδα πορεύτηκε επιτυγχάνοντας να οικοδομήσει ένα θεσμικό πλαίσιο πολιτειακής σταθερότητας και αυξημένης κοινωνικής συνοχής – σε σύγκριση με δεκαετίες και εποχές πριν από το 1974.
Η κρίση του 2010 όμως, βαθιά πολιτική και κοινωνική, και με απολήξεις -όπως είναι φυσικό- στο οικονομικό πεδίο, μαρτυρά ότι η χώρα χρειάζεται βαθιές αλλαγές και θεσμικές τομές. Ενα φάσμα ενεργειών και δεδομένων που θα μετατρέψουν την Ελλάδα σε μια σύγχρονη δυτική δημοκρατία.

Οι μέχρι σήμερα ηράκλειες θυσίες του ελληνικού λαού δεν έχουν καταφέρει να ενδυναμώσουν τον τρόπο λειτουργίας της ελληνικής Πολιτείας και επομένως να βελτιώσουν το βιοτικό επίπεδο των Ελλήνων. Επομένως, όπως οι πλέον εδραιωμένες και σύγχρονες θεωρίες γραφειοκρατίας υποστηρίζουν, οι όποιες θυσίες δεν πατούν πάνω σε έναν έξυπνο κρατικό μηχανισμό και σε ανθεκτικούς πολιτειακούς μηχανισμούς είναι καταδικασμένες να καταλήξουν στις καλένδες ή να ανακυκλώνονται σε μια αέναη μιζέρια της δομικής αστοχίας.

Τι χρειάζονται κυρίως η ελληνική Πολιτεία και ο τρόπος της θεσμικής λειτουργίας του κράτους; Διάρκεια και σταθερότητα. Οι διαρκείς αλλαγές σε κυβερνητικό επίπεδο αλλά και οι συνεχείς εκλογικές αναμετρήσεις στέλνουν μηνύματα αστάθειας και ρευστότητας τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό. Η χώρα χρειάζεται ένα θεσμικό πλαίσιο, με βάση το οποίο οι κυβερνητικές θητείες θα θωρακίζονται σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, δεν θα οδηγούμαστε σε αλλεπάλληλες εκλογικές διαδικασίες, οι κυβερνήσεις θα έχουν τη δυνατότητα να ολοκληρώνουν την περίοδο που ορίζει το Σύνταγμα για να ασκούν έργο διακυβέρνησης και να κρίνονται γι’ αυτό από τον ελληνικό λαό σε τακτά χρονικά διαστήματα.

Για να αποκτήσει το ελληνικό πολιτικό σύστημα αυτή τη δυνατότητα χρειάζονται δυο κομβικές κινήσεις σε επίπεδο κορυφής. Εκλογή Προέδρου Δημοκρατίας από το κυρίαρχο εκλογικό σώμα των Ελλήνων υιοθετώντας το γαλλικό μοντέλο διοίκησης, μια εξέλιξη που θα οδηγήσει τη μετατροπή του πολιτεύματος μας από προεδρευομένη σε προεδρική, και εισαγωγή της βρετανικής πρόνοιας των μόνιμων γενικών γραμματέων με θητεία που θα υπερβαίνει τη συμβατική κυβερνητική θητεία, ώστε να αποτυπώνεται η διάσταση της συνέχειας σε πολιτειακό επίπεδο ανώτατης διοίκησης.

Ισχυρή πολιτεία σημαίνει σταθερότητα και η σταθερότητα οδηγεί στην κατάλληλη αξιοποίηση των ευκαιριών σε γεωπολιτικό, γεωστρατηγικό και γεωοικονομικό επίπεδο. Τώρα, χρειάζονται στιβαρές και οραματικές θεσμικές αποφάσεις που θα υποστηριχθούν από κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση και θα σημάνουν την εθνική ενότητα για να μη πάει χαμένος ο πόνος και οι θυσίες των Ελλήνων.

Σπύρος Λίτσας