Ψηφίζει ο Αγγλος «ναι» και ο Ελληνας πανηγυρίζει;
H κυβέρνηση άγχεται για τις δυνητικές επιπτώσεις ενός Brexit στην οικονομία αλλά και τη μελλοντική δομή της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Τη στοιχειώνει η υποψία ότι μπορεί να τεθεί και πάλι στο τραπέζι το σχέδιο Σόιμπλε για μια Ευρώπη πολλών ταχυτήτων, με πιθανότερο σενάριο για εμάς την τελευταία ταχύτητα. Σκέφτομαι κάπως αιρετικά. Μπορεί «λάθος», αλλά δεν χάνουμε τίποτε να δοκιμάσουμε ένα αντίστροφο επιχείρημα στη βάσανο του δημοσίου διαλόγου.
Μήπως τελικά το Brexit αποδειχθεί ευλογία για εμάς και από εκεί που μας είχαν για την εξορία της τρίτης ταχύτητας βρεθούμε να στρογγυλοκαθόμαστε στην πρώτη θέση της Ενωσης, αρχηγοί και βασιλιάδες; Μερικά δεδομένα προς μελέτη πριν.
Δεδομένο πρώτο: Η Ελλάδα παρέμεινε στο ευρώ το 2015 επειδή η Γερμανία φοβόταν γενική κατάρρευση και αναρχία στα μαφιόζικα κράτη των Βαλκανίων. Η πτώση της θα τροφοδοτούσε τον αλβανικό μεγαλοϊδεατισμό, θα άνοιγε ορέξεις, θα πηγαίναμε σε μια ευρύτερη μεταβολή συνόρων από την Αλβανία και τα Σκόπια έως το Κόσοβο, τη Βουλγαρία και τη Θράκη. Τεράστιο γεωπολιτικό κόστος για μια Ενωση που αντιμετωπίζει μείζον πρόβλημα νομίσματος και Προσφυγικού.
Δεδομένο δεύτερο: Η Γερμανία χρειάζεται τη Βρετανία στην Ενωση για αντίβαρο αν επρόκειτο ποτέ να εντάξει τον Νότο στη δεύτερη ταχύτητα. Η Γερμανία χρειάζεται την Πολωνία και άλλα πρώην ανατολικά κράτη αν έθετε επίσης σε εφαρμογή το σχέδιο να μετατρέψει τον Νότο σε δεύτερη ταχύτητα. Μετά τα δεδομένα, ας πάμε τώρα στις θεωρητικές υποθέσεις.
Αν η Βρετανία πει αντίο, θα ανοίξει είτε πριν είτε μετά τις γερμανικές εκλογές δημόσια συζήτηση για την Ευρώπη των πολλών ταχυτήτων. Προσωπικά δεν θα απέκλεια να ανοίξει η συζήτηση αυτή ακόμη και αν το «stay» επικρατήσει στο δημοψήφισμα. Το ερώτημα είναι τι συμφέρει εμάς. Αν Ευρώπη πολλών ταχυτήτων σημαίνει κόφτης πανευρωπαϊκός και υπουργός Οικονομικών Βρυξελλών με εξουσία επί των εθνικών προϋπολογισμών, οι Πολωνοί, που γνώρισαν τον ζυγό της Μόσχας, τι θα έκαναν, λέτε; Θα αποδέχονταν τον ζυγό του Βερολίνου, για τον οποίο έχουν πικρές μνήμες από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο;
Βασίμως νομίζω μπορούμε να υποθέσουμε ότι θα αντιμετώπιζαν πρόβλημα. Κατά τη γνώμη μου, λοιπόν, το πρόβλημα των Γερμανών από ένα ενδεχόμενο Brexit δεν είναι οικονομικό -ποιος βάζει λεφτά στον κοινοτικό προϋπολογισμό-, αλλά ότι μια τέτοια εξέλιξη οδηγεί στην έξοδο όλους όσοι θα ήθελε το Βερολίνο να μείνουν (στην πρώτη ταχύτητα). Αν φύγουν αυτοί που θέλει, τότε θα υποχρεωθεί να κρατήσει, να αναβαθμίσει, μην πω να διαγράψει και τα χρέη των κρατών που δεν θέλει. Δεν είναι ενδιαφέρον να ψηφίζει ο Αγγλος «ναι» και να πανηγυρίζει ο Ελληνας «κερδίζω»; Για σκεφτείτε το.
Μανώλης Κοττάκης
