Μπορεί η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός προσωπικά να ξόδεψαν αρκετό από το πολιτικό κεφάλαιό τους για να καλύψουν και να συγκαλύψουν τη μελέτη Τσιόδρα – Λύτρα για τα νοσοκομεία, αλλά, όπως όλα δείχνουν, η πραγματικότητα απειλεί να τους «εκδικηθεί» με τον πιο οδυνηρό τρόπο, λόγω της επέλασης της Ομικρον!
- Από τον
Ανδρέα Καψαμπέλη
Ήδη ο υπουργός Υγείας Θ. Πλεύρης επιβεβαίωσε από το βήμα της Βουλής ότι αμέσως μετά τις γιορτές -κατά πάσα πιθανότητα από τις 3 Ιανουαρίου- θα ληφθούν νέα περιοριστικά μέτρα «για να μπορέσουμε να ελέγξουμε την πανδημία», όπως είπε. Η αλήθεια όμως είναι ότι δεν τρομάζει την κυβέρνηση τόσο η νέα μετάλλαξη, που με βάση τα πρώτα στοιχεία είναι πολύ αυξημένης μεταδικότητας αλλά όχι ανάλογης νοσηρότητας, όσο η πίεση που θα δεχτεί το δημόσιο σύστημα υγείας και ειδικότερα οι ΜΕΘ.
Εως τώρα όλοι οι κυβερνητικοί αρμόδιοι, συμπεριλαμβανομένου του κ. Μητσοτάκη, έχουν μοιράσει άπειρες διαβεβαιώσεις ότι το ΕΣΥ έχει θωρακιστεί επαρκώς και έχει ενισχυθεί αποτελεσματικά καθ’ όλο το διάστημα της πανδημίας, από τις αρχές του 2020. Μάλιστα, στο κλείσιμο της συζήτησης για τον Προϋπολογισμό το περασμένο Σάββατο ο πρωθυπουργός, απαντώντας στις επικρίσεις της αντιπολίτευσης για το θέμα Τσιόδρα, είπε χαρακτηριστικά: «Δεν περίμενα καμία μελέτη κανενός καθηγητή για να ενισχύσω το ΕΣΥ και να αυξήσω τον αριθμό των ΜΕΘ».
Πίσω από τα μεγάλα λόγια ωστόσο η κατάσταση παραμένει δραματική, διότι οι ελλείψεις σε κλίνες και προσωπικό συνεχίζουν να είναι τεράστιες. Το πρόβλημα δεν έχει να κάνει μόνο με τα περιστατικά Covid, αλλά με τη διαφαινόμενη αδυναμία του συστήματος υγείας να ανταποκριθεί, λόγω της πίεσης και του επερχόμενου «εμφράγματος», στην κάλυψη οποιασδήποτε σοβαρής άλλης πάθησης. Ακόμη και για τη δυνατότητα παροχής οξυγόνου σε ασθενείς, χωρίς να έχουν καν εισαχθεί σε ΜΕΘ, οι προοπτικές είναι πολύ δυσοίωνες, όπως εξηγούν ιατρικές πηγές με γνώση της εικόνας που επικρατεί.
Lockdown εν όψει
Μέσα στην απόγνωσή της, η κυβέρνηση ετοιμάζεται να προχωρήσει σε ένα ιδιόμορφο lockdown, έστω κι αν από τυπικής πλευράς δεν θα μοιάζει με τα προηγούμενα, καθώς και σε αύξηση της πίεσης για τους εμβολιασμούς. Την ίδια ώρα όμως εμμονικά παρατείνει το καθεστώς αναστολής για 6.500-7000 πολύτιμους υγειονομικούς, απειλώντας τους και με απολύσεις, ενώ καταγράφονται σημαντικά ποσοστά απροθυμίας για την τρίτη δόση στον γενικό πληθυσμό.
Έτσι, μπορεί η μελέτη Τσιόδρα – Λύτρα να ισοδυναμούσε, όπως και άλλες ανάλογες, με ηχηρή καμπάνα από τον περασμένο Μάιο, όμως η κυβέρνηση προτίμησε να μείνει εγκλωβισμένη αφενός στην πολιτική και επικοινωνιακή της αυταρέσκεια, χωρίς να βελτιώσει καθόλου τα πράγματα, και αφετέρου στους εσωτερικούς διαγκωνισμούς και στις ίντριγκες πέριξ του υπουργείου Υγείας.
Η πολύκροτη μελέτη
Από τον Μάιο έως τώρα δεν έγινε μεν τίποτε ουσιαστικό για τις ΜΕΘ, συνεχίστηκαν όμως οι αναταράξεις στην οδό Αριστοτέλους, τόσο με την προηγούμενη όσο και με τη νυν πολιτική ηγεσία. Ο κ. Τσιόδρας είχε πάρει ήδη κάποιες αποστάσεις, όταν ο Θεόδωρος Λύτρας του πρότεινε να συμμετάσχει και αυτός στην επιστημονική έρευνα που θα έκανε. Ο καθηγητής Λοιμωξιολογίας -και γνωστός ως «εθνικός σωτήρας» έως τότε- έδωσε τη συγκατάθεσή του, καθώς με τον κ. Λύτρα ήταν συνάδελφοι και στο πρώην ΚΕΕΛΠΝΟ και νυν ΕΟΔΥ.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «κυριακάτικης δημοκρατίας», ο κ. Λύτρας απευθύνθηκε με τον ίδιο σκοπό και στον γενικό γραμματέα Υπηρεσιών Υγείας του υπουργείου Υγείας Γιάννη Κωτσιόπουλο, λόγω της ειδίκευσής του σε θέματα πληροφορικής, ο οποίος όμως αρνήθηκε.
Παρ’ ολίγον, λοιπόν, η μελέτη-βόμβα που κόντεψε να ανατινάξει την κυβέρνηση θα είχε και την υπογραφή ενός εκ των γενικών γραμματέων του υπουργείου Υγείας…
Στο χρονικό διάστημα που μεσολάβησε από την αποστολή της μελέτης προς δημοσίευση στο «Scandinavian Journal of Public Health» έως τις πρόσφατες εκρήξεις σημειώθηκαν, πάντως, κι άλλα καθοριστικά γεγονότα αναφορικά με τους πρωταγωνιστές. Καταρχάς πραγματοποιήθηκε ο ανασχηματισμός και απομακρύνθηκαν από το υπουργείο Υγείας ο Β. Κικίλιας και ο Β. Κοντοζαμάνης.
Κόντρα Αρκουμανέα – Λύτρα
Στον ΕΟΔΥ παρέμεινε έως τις αρχές Οκτωβρίου πρόεδρος ο Παν. Αρκουμανέας, ο οποίος, όπως αναφέρουν οι πληροφορίες, όταν ο κ. Λύτρας ζήτησε εξάμηνη εκπαιδευτική άδεια άνευ αποδοχών για να πάει στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, απέρριψε το αίτημά του.
Κατόπιν αυτού ο κ. Λύτρας υπέβαλε, ενοχλημένος, την παραίτησή του από τον ΕΟΔΥ, οπότε χωρίς υπηρεσιακές δεσμεύσεις αλλά και «απελευθερωμένος», όπως λέγεται, ασχολήθηκε με το θέμα της δημοσίευσης της μελέτης. Κι όταν αυτή έγινε, είχε μεσολαβήσει κι ένα άλλο -μοιραίο για τον κ. Μητσοτάκη- γεγονός: Την 1η Δεκεμβρίου είχε πει από το βήμα της Βουλής, απευθυνόμενος προς τα έδρανα της αντιπολίτευσης, την περίφημη φράση: «Υπάρχουν σήμερα ασθενείς διασωληνωμένοι εκτός ΜΕΘ; Ναι, υπάρχουν. Είναι σε κρεβάτι με κανονική φροντίδα; Είναι. Εχουμε ενδείξεις ότι έχουμε μεγαλύτερη θνησιμότητα σε αυτούς τους ασθενείς σε σχέση με αυτούς οι οποίοι είναι στις ΜΕΘ; Δεν έχω τέτοια ένδειξη. Οχι, δεν έχω! Εχετε εσείς;» Μια φράση που έδωσε στη συνέχεια το εύλογο πάτημα να κατηγορείται ότι ψεύδεται, ενώ συγχρόνως ήταν και η καταλυτική στιγμή για να πάρει σοβαρές διαστάσεις το θέμα της μελέτης.
Από την πλευρά του, ο κ. Τσιόδρας παρέμενε σιωπηλός όλο αυτό το διάστημα, επικαλούμενος μεν τις απόψεις του για πιο «στιβαρή» αντιμετώπιση της κατάστασης, αλλά για τους γνωρίζοντες κυρίως, διότι μετά το καλοκαίρι είχε χολωθεί ακόμη περισσότερο, καθώς ανέμενε (λόγω και κάποιων υποσχέσεων;) ότι θα αναλάμβανε αυτός αντί της κυρίας Γκάγκα αναπληρωτής υπουργός Υγείας. Γι’ αυτό αντιμετώπισε παθητικά το ζήτημα της μελέτης, χωρίς να ανακαλέσει τίποτε από το περιεχόμενό της. Μετά τη θύελλα ο κ. Μητσοτάκης τον κάλεσε, την Κυριακή, στο Μαξίμου και επανεμφανίστηκε στο προσκήνιο…
Τρέμουν τώρα την πίεση στο ΕΣΥ λόγω της Ομικρον
Αυτή τη στιγμή το κυβερνητικό επιτελείο διατρέχει ο φόβος ότι ο Ιανουάριος και κατ’ επέκταση ο Φεβρουάριος μπορεί να αποδειχθούν οι πιο «μαύροι μήνες» σε ό,τι αφορά έως τώρα την πανδημία καθώς και τη συνολική κατάσταση στα νοσοκομεία.
Προσωπική αγωνία φέρεται ότι έχει καταλάβει και τον κ. Πλεύρη, μπροστά στον κίνδυνο να χρεωθεί αυτός την αποτυχία, την ώρα μάλιστα που έχουν γίνει ακόμη πιο εύθραυστες οι σχέσεις του με την κυρία Γκάγκα, η οποία, αν και αναπληρώτρια υπουργός, διατηρεί όλες τις υπερ-αρμοδιότητες του προκατόχου της Β. Κοντοζαμάνη, όπως επίσης και όλο τον υπηρεσιακό μηχανισμό που τον περιστοίχιζε, εξασφαλίζοντας τον ουσιαστικό έλεγχο του υπουργείου και τη μετατροπή του κ. Κικίλια σε διακοσμητικό υπουργό.
Ο φόβος αποκτά και πολιτικές προεκτάσεις, καθώς η Ν.Δ. μπορεί να επιχαίρει τώρα για την απόσταση ασφαλείας που της δίνουν οι διεργασίες και οι ανακατατάξεις στην
Κεντροαριστερά μεταξύ ΣΥΡΙΖΑ και ΚΙΝ.ΑΛ., αλλά απειλούνται, όπως εξηγούν κατ’ ιδίαν οι δημοσκόποι, με ελεύθερη πτώση και τα δικά της ποσοστά το προσεχές διάστημα. Ηδη ακόμη και οι φιλικές της μετρήσεις καταγράφουν αξιοσημείωτη σταδιακή ζημιά.
Με εξασθενημένη την πολιτική της κυριαρχία, η κυβέρνηση θα είναι και πιο ευάλωτη στις πιέσεις και τις φυγόκεντρες τάσεις, καθώς ξεκινά η νέα χρονιά που πολλοί τη χαρακτηρίζουν εκλογική, ανεξαρτήτως του σχετικού αιτήματος που έθεσε η αντιπολίτευση.