Σε μία ακόμη λαϊκή αφήγηση προχώρησε ο Κυριάκος Μητσοτάκης. Ο πρωθυπουργός -ο οποίος μας έχει συνηθίσει πλέον κάθε Κυριακή να παρουσιάζει κι ένα αφήγημα- στην καθιερωμένη εβδομαδιαία ανάρτησή του έκανε λόγο για μεγάλα επιτεύγματα, που οι Έλληνες απλά θα πρέπει να περιμένουν για να τα δουν.
Ένα από αυτά είναι η συμφωνία για την επαναφορά των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας. Ο κ. Μητσοτάκης, αποφεύγοντας να αναφερθεί στην αυστηρή κοινοτική οδηγία που είχε στα χέρια του καιρό τώρα, η οποία όχι απλά καθυστέρησε, αλλά έφτασε στο… και πέντε για να ξεκινήσουμε τα πρώτα βήματα για τη θέσπιση των Συλλογικών Συμβάσεων, δήλωσε (εμμέσως πλην σαφώς) ότι ο ελληνικός λαός χρωστάει χάρη στην κυβέρνησή του: «Τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα έχει πετύχει τη μεγαλύτερη μείωση της ανεργίας στην Ευρώπη, με 500.000 νέες θέσεις εργασίας». Στη συνέχεια ανέφερε: «Αυξήσαμε τον κατώτατο μισθό από 650 σε 880 ευρώ και τον μέσο μισθό κατά 28%» (χωρίς να κάνει αναφορά στην ακρίβεια που τσακίζει όλη την Ελλάδα).
«Θεσπίσαμε και εφαρμόσαμε ένα πάγιο αίτημα της ΓΣΕΕ, την ψηφιακή κάρτα εργασίας, μετατρέψαμε σε Ανεξάρτητη Αρχή την Επιθεώρηση Εργασίας, αυξάνοντας εκθετικά τους ελέγχους, κατοχυρώσαμε νομοθετικά με ειδική φόρμουλα την ετήσια αύξηση του μισθού, διασφαλίζοντας το μέρισμα ανάπτυξης που πρέπει να λαμβάνουν όλοι οι εργαζόμενοι. Με αυτά τα θεμέλια, προχωράμε τώρα στο επόμενο βήμα: την επέκταση των συλλογικών συμβάσεων ώστε να καλύπτουν μεγαλύτερο τμήμα της αγοράς -κάτι που αποτελεί ευρωπαϊκό κανόνα, αλλά στην Ελλάδα διαχρονικά υστερούσαμε.
Η μεγαλύτερη ευελιξία στην επέκταση των συλλογικών συμβάσεων εργασίας, ώστε να καλύπτουν περισσότερους κλάδους και εργαζόμενους, θέτει ενιαίους κανόνες στην αγορά εργασίας, προσφέρει περισσότερη ασφάλεια και υψηλότερα εισοδήματα στον εργαζόμενο, αλλά και σταθερότητα στον εργοδότη.
Γι’ αυτό και έχει σημασία αυτή η, επαναλαμβάνω, ιστορική συμφωνία εργοδοτών και εργαζόμενων, μαζί με τις κατάλληλες δικλείδες ασφαλείας, οι οποίες θα προστατεύουν τα εισοδήματα των εργαζομένων αλλά και τις αντοχές, ειδικά των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ώστε οι αυξήσεις μισθών να είναι εντός των ορίων των δυνατοτήτων τους και να καθοδηγούνται από την αύξηση του τζίρου, της κερδοφορίας και της παραγωγικότητάς τους. Θέλω να ευχαριστήσω και να συγχαρώ τους κοινωνικούς εταίρους για την ώριμη στάση τους».
Επιδοματική πολιτική και μισή αλήθεια
Στη συνέχεια, ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στην επιδοματική πολιτική, χωρίς να κάνει αναφορά στο φιάσκο με την επιστροφή ενοικίου, περιοριζόμενος σε τετριμμένες δηλώσεις που αποτελούν μισή αλήθεια, καθώς τα ποσά που έλαβαν οι ενοικιαστές ήταν πολύ μικρότερα από τις υποσχέσεις του: «Ήταν και μια εβδομάδα πληρωμών, με σημαντικές ενισχύσεις που φτάνουν σε εκατομμύρια συμπολίτες μας.
Για πρώτη φορά στη χώρα μας, ξεκίνησε η Παρασκευή η μόνιμη επιστροφή ενός ενοικίου έως 800 ευρώ σε σχεδόν 900.000 νοικοκυριά για το 2024. Μάλιστα, αν μια οικογένεια νοικιάζει την πρώτη κατοικία και έχει ένα ή περισσότερα παιδιά που σπουδάζουν σε άλλη πόλη, θα λάβει συμπληρωματική επιστροφή και του φοιτητικού ενοικίου. Το μέτρο είναι μόνιμο και η καταβολή θα γίνεται κάθε Νοέμβριο — εφόσον πληρούνται τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια — χωρίς να απαιτείται αίτηση. Προηγήθηκε, θυμίζω, τη Δευτέρα η καταβολή της μόνιμης ενίσχυσης των 250 ευρώ σε 1,2 εκατομμύρια συνταξιούχους του e-EFKA και από την Πέμπτη στους ανασφάλιστους υπερήλικες, τους δικαιούχους επιδομάτων αναπηρίας και ΟΠΕΚΑ».
Υποσχέσεις και δικαιολογίες σε αγρότες, κτηνοτρόφους
Όσον αφορά τις πληρωμές προς αγρότες και κτηνοτρόφους, η δήλωση του κ. Μητσοτάκη περιείχε αρκετά «θα»: «Έχουμε καταφέρει έως τέλος Νοεμβρίου, όπως είχαμε δεσμευτεί, να δώσουμε την προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης στους αγρότες μας. Οι φετινές πληρωμές από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων και από το Υπουργείο Οικονομικών θα φτάσουν συνολικά τα 3,7 δισ. ευρώ. Ειδικά από τον ΟΠΕΚΕΠΕ, το 2025 θα καταβληθούν 3,3 δισ. ευρώ έναντι 2,7 δισ. το 2024, δηλαδή 600 εκατ. περισσότερα. Μέχρι τις 26 Νοεμβρίου είχαν καταβληθεί 1,9 δισ. ευρώ. Από την Παρασκευή 28 Νοεμβρίου ξεκίνησε η προκαταβολή της βασικής ενίσχυσης (363 εκ.), πληρωμές από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (119 εκ.) και το αμέσως επόμενο διάστημα θα καταβληθούν αποζημιώσεις για την ευλογιά (56 εκ.).
Έως το τέλος του έτους θα καταβληθούν άλλα 1,2 δισ. ευρώ. Άρα, ο Δεκέμβριος θα είναι μήνας ουσιαστικής ενίσχυσης του αγροτικού κόσμου.
Όσον αφορά τη μείωση της προκαταβολής σε σχέση με πέρσι: «Η προκαταβολή είναι προσωρινά μικρότερη κατά 25% σε σχέση με πέρσι (363 εκ. φέτος / 476 εκ. πέρσι), κυρίως γιατί υποβλήθηκαν λιγότερες δηλώσεις και διαπιστώθηκαν ελλείψεις σε στοιχεία περίπου 44.000 αγροτών, για τους οποίους θα γίνει άμεση επαλήθευση. Ωστόσο, η χώρα δεν πρόκειται να χάσει ούτε ένα ευρώ από τους πόρους που θα περισσέψουν. Αφού καταβληθούν η βασική ενίσχυση, η συνδεδεμένη ενίσχυση, οι εξισωτικές αποζημιώσεις και τα οικολογικά σχήματα, θα ακολουθήσει μια δεύτερη κατανομή για τους ειλικρινείς αγρότες, που θα λάβουν υψηλότερες ενισχύσεις από προηγούμενες χρονιές. Στόχος είναι οι επιδοτήσεις να πηγαίνουν σε πραγματικούς παραγωγούς για πραγματική παραγωγή, σταματώντας τα πανωγραψίματα και τα εικονικά μισθωτήρια.
Το νέο σύστημα εξασφαλίζει τριπλό όφελος: 1) θεσπίζεται αξιόπιστο και διαφανές σύστημα διαχείρισης και ελέγχου των αγροτικών επιδοτήσεων, σύμφωνο με τους ευρωπαϊκούς κανονισμούς, 2) οι επιδοτήσεις κατανέμονται δίκαια με βάση πραγματικά στοιχεία, και 3) διασφαλίζεται ότι δεν θα χαθεί ούτε ένα ευρώ από τα κοινοτικά κονδύλια».
Βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθμοί
«Αλλάζω τώρα εντελώς θέμα. Επιπλέον 6.083 παιδιά θα μπορέσουν να φιλοξενηθούν σε βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς την περίοδο 2025-2026, με την αύξηση των εισοδηματικών ορίων, διορθώνοντας έτσι μια αδικία που άφηνε έξω κυρίως τις πολύτεκνες οικογένειες. Ουσιαστικά έγινε δεκτή η συντριπτική πλειονότητα των αιτήσεων που υποβλήθηκαν κατά τη δεύτερη πρόσκληση, δίνοντας στους γονείς τη δυνατότητα να συνδυάσουν καλύτερα την οικογενειακή και την επαγγελματική τους ζωή, ενώ τα παιδιά τους συμμετέχουν σε δομές προσχολικής εκπαίδευσης και δημιουργικής απασχόλησης.
Κάτι ακόμα που αφορά τη στήριξη της οικογένειας, της μητρότητας και της ισότιμης γονεϊκότητας. Αποσαφηνίστηκε νομικά από τη Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης ότι και οι μητέρες που καταβάλλουν εισφορές ως μη μισθωτές, ανεξαρτήτως της νομικής μορφής της επαγγελματικής τους δραστηριότητας, δικαιούνται την Ειδική Παροχή Προστασίας Μητρότητας. Ένα αυτονόητο μέτρο που όμως χρειαζόταν ξεκάθαρη ρύθμιση, ώστε καμία γυναίκα να μην μένει εκτός. Θέλουμε περισσότερες γυναίκες στην αγορά εργασίας. Είναι κάτι που ήδη συμβαίνει, και στο πλαίσιο της στρατηγικής μας για το δημογραφικό προσπαθούμε να αντιμετωπίζουμε το πρόβλημα σε όλες του τις εκφάνσεις».
Κληρονομικό Δίκαιο
«Μια ακόμη μεγάλη μεταρρύθμιση που υλοποιεί η κυβέρνηση αφορά το Κληρονομικό Δίκαιο, προσαρμόζοντας τη σχετική νομοθεσία στις σύγχρονες κοινωνικές και οικογενειακές ανάγκες, με βαθιές τομές στη ρύθμιση της περιουσίας μετά τον θάνατο. Οι αλλαγές ήταν επιβεβλημένες, αν σκεφτεί κανείς ότι τα 326 άρθρα υπήρχαν από το 1946(!) και δεν μπορούσαν να καλύψουν τις ανάγκες της τρίτης δεκαετίας του 21ου αιώνα.
Το νέο Κληρονομικό Δίκαιο προστατεύει ουσιαστικά τους κληρονόμους, εισάγει τον θεσμό των κληρονομικών συμβάσεων, δίνει τη δυνατότητα για ψηφιακές διαθήκες και θεσπίζει αυστηρότερα μέτρα για πλαστογραφίες. Από τις σημαντικότερες αλλαγές είναι ότι οι κληρονόμοι δεν θα αναγκάζονται πλέον να αποποιηθούν την κληρονομιά για να αποφύγουν τα χρέη του αποβιώσαντος, καθώς αυτά θα εξοφλούνται αποκλειστικά από την ίδια την κληρονομιά. Επίσης, αυξάνεται η νόμιμη μοίρα για συζύγους σε περιπτώσεις συναινετικής λύσης του γάμου, ενώ για πρώτη φορά υπάρχει μέριμνα για τον/την σύντροφο σε ελεύθερη ένωση. Το νομοσχέδιο του Υπουργείου Δικαιοσύνης, που εγκρίθηκε από το πρόσφατο Υπουργικό Συμβούλιο, θα τεθεί σύντομα σε διαβούλευση και αναμένεται να καταστήσει το Κληρονομικό Δίκαιο πιο λειτουργικό, σύγχρονο και δίκαιο για πολίτες και νομικούς επαγγελματίες».
Προστασία καταναλωτών και Ιατροδικαστικές Υπηρεσίες
«Αυτήν την εβδομάδα ψηφίστηκε σημαντική μεταρρύθμιση του Υπουργείου Ανάπτυξης, με στόχο την αποτελεσματικότερη προστασία των καταναλωτών από καταχρηστικές πρακτικές στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών. Με τη σύσταση της νέας ανεξάρτητης Αρχής Προστασίας του Καταναλωτή, συγκεντρώνονται σε έναν οργανισμό η ΔΙΜΕΑ, ο Συνήγορος του Καταναλωτή και οι αρμόδιες διευθύνσεις της Γενικής Γραμματείας Εμπορίου. Η Αρχή διαθέτει 300 νέους ελεγκτές και σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία, συμπεριλαμβανομένων εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης, για ταχύτερη και αποτελεσματικότερη εποπτεία της αγοράς. Με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται η διαφάνεια και δημιουργείται ένας ισχυρός, ενιαίος και πραγματικά ανεξάρτητος ελεγκτικός μηχανισμός, στα πρότυπα της ΑΑΔΕ.
Συνεχίζω με το ολοκληρωμένο πληροφοριακό σύστημα Ιατροδικαστικών Υπηρεσιών, μια καινοτομία για τα ελληνικά δεδομένα, που θα επιταχύνει την έκδοση ιατροδικαστικών εκθέσεων και θα επιταχύνει αντίστοιχα την ποινική διαδικασία. Μέχρι σήμερα, μια έκθεση μπορούσε να καθυστερήσει έως και τρία χρόνια, με αποτέλεσμα σοβαρές υποθέσεις να μην προχωρούν εγκαίρως.
Τώρα, ψηφιοποιούμε όλη τη διαδικασία. Ο ιατροδικαστής και όλοι οι εμπλεκόμενοι θα έχουν έναν ενιαίο τρόπο καταγραφής κάθε στοιχείου, από κείμενα και φωτογραφίες μέχρι αρχεία κάθε υπόθεσης. Όλο το υλικό θα συγκεντρώνεται σε ψηφιακό φάκελο με πλήρη ασφάλεια προσωπικών δεδομένων. Ο ιατροδικαστής θα μπορεί να συγκρίνει περιπτώσεις και, με τη βοήθεια τεχνητής νοημοσύνης, να διαμορφώνει τα συμπεράσματά του, κρίσιμο για σοβαρές υποθέσεις όπως η τραγωδία των Τεμπών, περιπτώσεις κακοποίησης ανηλίκων και ενδοοικογενειακής βίας».
Μετρό Θεσσαλονίκης με ολίγες… καθυστερήσεις και ρολά κατεβασμένα
Όσο για το μετρό Θεσσαλονίκης, που κλείνει και ανοίγει ανά τακτά χρονικά διαστήματα, ο πρωθυπουργός δήλωσε: «Πέρυσι τέτοια μέρα, η Θεσσαλονίκη ζούσε μια στιγμή που περίμενε δεκαετίες: την άφιξη του Μετρό. Ένα έργο που — όπως αναμενόταν — θα άλλαζε την καθημερινότητα των μετακινήσεων για κατοίκους και επισκέπτες στο δεύτερο μεγαλύτερο μητροπολιτικό κέντρο της χώρας μας. Και όντως την άλλαξε. Σαν να υπήρχε από πάντα, ενσωματώθηκε απίστευτα γρήγορα στην καθημερινότητα, με μοναδική ιδιαιτερότητα τον ανοιχτό αρχαιολογικό χώρο στο σταθμό Βενιζέλου. Από πέρυσι τον Δεκέμβριο μέχρι φέτος τον Οκτώβριο, κατά μέσο όρο κάθε μήνα γίνονταν 2,4 εκατομμύρια επιβιβάσεις, συνολικά 27,04 εκατομμύρια επιβάτες. Στη συντριπτική τους πλειονότητα τα δρομολόγια γίνονταν στην ώρα τους, και οι όποιες καθυστερήσεις, 8 στις 10 φορές, ήταν μικρότερες των 10 λεπτών.
Η λειτουργία του Μετρό διακόπηκε από τις αρχές Νοεμβρίου για έναν μήνα, για δοκιμαστικά δρομολόγια στη γραμμή Καλαμαριάς, που μπαίνει στην τελική ευθεία για να δοθεί στο κοινό. Το Μετρό θα επανέλθει κανονικά την εορταστική περίοδο, ώστε να μην επηρεαστεί η κίνηση στην αγορά. Ταυτόχρονα προχωρά και ο σχεδιασμός για τον Δυτικό Προαστιακό Σιδηρόδρομο Θεσσαλονίκης, με στόχο τη δημοπράτηση του έργου ύψους 16 εκ. ευρώ πριν από το τέλος του 2025, ώστε να ξεκινήσει η υλοποίησή του από τη νέα χρονιά. Μέχρι τότε, ενισχύθηκαν τα δρομολόγια από τον Νέο Σιδηροδρομικό Σταθμό μέχρι τη Σίνδο με μια επιπλέον γραμμή, η οποία παρέχει πρόσβαση στο Διεθνές Πανεπιστήμιο Ελλάδος και στις βιομηχανικές εγκαταστάσεις της περιοχής σε 11 λεπτά».