ΔΝΤ κατά… νεοφιλελευθερισμού

Τρεις οικονομολόγοι του Ταμείου με άρθρο τους αμφισβητούν τις συνταγές ακραίας  λιτότητας που έχουν δυσβάστακτο κόστος!

Αφού πρωτοστάτησε επί δεκαετίες στην επιβολή των πιο ακραίων νεοφιλελεύθερων μέτρων σε πολλές γωνιές του πλανήτη, φαίνεται ότι το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) αποφάσισε ότι πρέπει να… εξαγνιστεί στα μάτια του κόσμου. Ετσι, με ένα άρθρο τριών οικονομολόγων του, το οποίο δημοσιεύτηκε στο τεύχος Ιουνίου του επίσημου περιοδικού του Ταμείου «Finance & Development» («Οικονομία και Ανάπτυξη»), επιχειρεί -ανεπιτυχώς- να αποτινάξει το στίγμα του αρχιερέα του νεοφιλελευθερισμού.

Το άρθρο των Τζόναθαν Οστρι, Πρακς Λουνγκάνι και Νταβίντ Φουρτσέρι προσπαθεί να πάρει αποστάσεις από το οικονομικό δόγμα της Σχολής του Σικάγου και μάλιστα επικρίνει τον θεμελιωτή του νεοφιλελευθερισμού Μίλτον Φρίντμαν, ο οποίος είχε εξυμνήσει την εφαρμογή νεοφιλελεύθερων πολιτικών στη Χιλή, αντιτείνοντας ότι οι πολιτικές αυτές «αντί να οδηγήσουν στην ανάκαμψη, ορισμένες φορές διευρύνουν την κοινωνική ανισότητα, θέτοντας έτσι σε κίνδυνο την αειφόρο ανάπτυξη». Βεβαίως, μόνο τυχαίες δεν είναι οι λέξεις «ορισμένες φορές» στην παραπάνω πρόταση. Χάρη σ’ αυτές, οι συγγραφείς πατάνε σε δύο βάρκες: Ασκούν κριτική στον νεοφιλελευθερισμό, αλλά παράλληλα αφήνουν και ορθάνοιχτη πόρτα, ώστε να υποστηρίξουν ότι υπό κάποιες (αδιευκρίνιστες) συνθήκες, η συνταγή είναι αποτελεσματική.

Οι τρεις οικονομολόγοι αναφέρουν ότι τα οφέλη του νεοφιλελευθερισμού σε όρους αυξημένων ρυθμών ανάπτυξης είναι δύσκολο να τεκμηριωθούν. Παράλληλα, διαπιστώνουν ξαφνικά ότι το κόστος στο κοινωνικό σώμα είναι δυσβάστακτο και αναγνωρίζουν ότι η όξυνση της κοινωνικής ανισότητας θέτει εν αμφιβόλω τη διατήρηση υψηλών ρυθμών ανάπτυξης στο μέλλον. Επιπλέον, υποστηρίζουν ότι οι πολιτικές λιτότητας μετακυλύουν στην ουσία το κόστος από την εξοικονόμηση των δαπανών, μεγαλώνοντας τα κονδύλια για την κοινωνική πρόνοια και πλήττουν τη ζήτηση, αυξάνοντας την ανεργία.

Πάντως, η αγωνιώδης προσπάθεια του ΔΝΤ να… μακιγιάρει το ταλαιπωρημένο προφίλ του δεν πείθει κανέναν. Οπως εύστοχα σχολίασαν χθες οι «Financial Times», «στην προσπάθειά του να ακολουθήσει τη μόδα των καιρών, το ΔΝΤ μοιάζει αντίθετα εκτός εποχής, όπως ένας μεσήλικας που φοράει ένα καπέλο του μπέιζμπολ ανάποδα».