Η θυσία του Θεανθρώπου αποτυπώνεται ως η κορυφαία πολιτική πράξη ανιδιοτέλειας του ενός για χάρη της σωτηρίας των πολλών
Στο προπτυχιακό μάθημα στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, το «Θρησκεία και Διεθνής Πολιτική», ανιχνεύω τις προεκτάσεις της πολιτικής διεργασίας της συλλογικότητας πάνω στο ζήτημα της θρησκείας. Ο χριστιανισμός αποτελεί μια από τις πλέον πολιτικές θρησκείες, μόνο που αυτό το συμπέρασμα δεν προκύπτει απλώς σε επίπεδο θεωρητικής ανάλυσης αλλά και δογματικής. Κι αυτό οφείλεται στον ρόλο του Θεανθρώπου, τον Ιησού Χριστού, που προβαίνει στην πλέον υψηλή πράξη πολιτικού αλτρουισμού που έχει γνωρίσει ποτέ η ανθρωπότητα· τη θυσία πάνω στον Σταυρό του μαρτυρίου για χάρη της σωτηρίας της ανθρωπότητας.
Ισως γι’ αυτό ο χριστιανισμός διαθέτει σημαντικούς θεωρητικούς και φιλοσόφους που μέσω της θρησκευτικής διδαχής και ανάλυσης προσεγγίζουν κομβικά ζητήματα που απασχολούν την ανθρωπότητα σε διάφορα επίπεδα της συλλογικής οντολογίας. Ο Αμμώνιος, που παράγει τη σύνδεση μεταξύ Παλαιάς και Καινής Διαθήκης στο «Περί της Μωϋσέως και Ιησού Συμφωνίας», o Αυγουστίνος Ιππώνος, που αποτελεί μια από τις σημαντικότερες μορφές του χριστιανισμού εξαιτίας της εμβάθυνσης στις σχέσεις Εκκλησίας και Πολιτείας, αξίζει να σημειωθεί ότι το έργο του «De Civitate Dei» αποτελεί μια από τις πρώτες πραγματείες της χριστιανικής γραμματείας που ασχολείται με ζητήματα τόνωσης του φρονήματος των χριστιανών μετά την τραυματική εμπειρία της πολιορκίας και της λεηλάτησης της Ρώμης από τους Βησιγότθους το 410 μ.Χ., ο Θωμάς Ακινάτης, που πρώτος αυτός εισάγει τον Αριστοτέλη στη χριστιανική φιλοσοφία, ο Μαρτίνος Λούθηρος, που οικοδομεί τις βάσεις για τη μετάβαση του γερμανικού εθνοτικού φύλου στην εποχή του νεωτερισμού με τα 95 σημεία που θυροκόλλησε στον Καθεδρικό Ναό της Βιτεμβέργης κ.ά.
Επίσης, ο πολιτικός ρόλος της χριστιανικής θρησκείας αποκαλύπτεται με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο στον ρόλο της Ελληνορθόδοξης Εκκλησίας ως προς τον ξεσηκωμό του γένους απέναντι στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Μια σχέση που αποτυπώνεται με τον σταυρό πάνω στο εθνικό σύμβολο και που παράγει τη διάσταση της εννοιολογικής αλληλουχίας σε μια σχέση όχι καθυπόταξης ή αλληλεξάρτησης αλλά διακριτής οντολογίας.
Είναι ημέρα εορτής σήμερα αλλά και περισυλλογής. Γιατί η θυσία του Θεανθρώπου αποτυπώνεται ως η κορυφαία πολιτική πράξη ανιδιοτέλειας του ενός για χάρη της σωτηρίας της συλλογικότητας. Σήμερα το βράδυ, μια και η εφημερίδα θα κυκλοφορήσει το Μεγάλο Σάββατο, στον αυλόγυρο της εκκλησίας, με την άνοιξη να βρίσκεται πλέον ante portas, δώστε στον εαυτό σας την ευκαιρία της περισυλλογής γύρω από το μεγάλο γεγονός της Αναστάσεως, όταν γνωστοί και φίλοι θα δώσουν το φιλί της αγάπης και θα καταθέσουν το διάδικο λεκτικό σχήμα της υπέρτατης αισιοδοξίας: «Χριστός Ανέστη» – «Αληθώς Ανέστη». Το ίδιο προσδοκούμε και για την πατρίδα μας, μόνο που εδώ δεν χρειάζεται καμία θυσία παρά μόνο ενότητα και αγάπη. Η πλέον σημαντική πολιτική πράξη είναι να ξεπεράσουμε τα στεγανά ενός εσωτερικού κατακερματισμού που μας κρατά αιώνες τώρα στο έρεβος του πλατωνικού σπηλαίου αλυσοδεμένους με τις βεβαιότητες μιας απλουστευτικής μονομέρειας, που δεν οδηγεί πουθενά. Χριστός Ανέστη· το διαχρονικό πολιτικό μήνυμα για όσους αισθάνονται ότι μπορούν να αποτολμήσουν μια νέα αρχή, απαλλαγμένη από τα βαρίδια του παρελθόντος.
Σπύρος Λίτσας
Επίκουρος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων Πανεπιστημίου Μακεδονίας / twitter: @Spyros_Litsas
