Στα προαπαιτούμενα του νέου μνημονίου είναι και η «ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης» και υποτίθεται γι΄ αυτό ζητούν οι δανειστές ψήφιση του νέου Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας μέχρι 22-7-2015…Στην πράξη όμως οι διατάξεις του νέου Κ.Πολ.Δικ. δεν θα φέρουν ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης αλλά αυτό που ενδιαφέρει τους δανειστές είναι η αλλαγή των διατάξεών του που αφορούν το καθεστώς των πλειστηριασμών προς όφελος των Τραπεζών και εις βάρος δικαιωμάτων εργαζομένων και του δημοσίου.
Βεβαίως η ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης είναι ζητούμενο διαχρονικά για τη χώρα μας και πρώτη μέριμνα του εκάστοτε υπουργού δικαιοσύνης και θα μπορούσε να επιτευχθεί αν υπήρχε θάρρος λήψης αποφάσεων.
Προεισαγωγικά επισημαίνω ότι ο θεσμός της Δικαιοσύνης στη χώρα μας λειτουργεί πολύ καλύτερα από τους άλλους θεσμούς και στον χώρο αυτό(παρά το ότι στο παρελθόν υπήρξαν καταγγελίες για περιστατικά παραδικαστικών κυκλωμάτων)δεν παρατηρούνται τα φαινόμενα διαφθοράς και διαπλοκής που παρατηρούνται στις άλλες εξουσίες.
Το μεγάλο πρόβλημα είναι ότι η δικαιοσύνη απονέμεται με μεγάλη καθυστέρηση που δημιουργεί εικόνα αρνησιδικίας αλλά γι΄ αυτό την μεγαλύτερη ευθύνη φέρει το Υπουργείο Δικαιοσύνης που πρέπει να έχει το θάρρος αποφάσεων αλλά και εξασφάλισης της αναγκαίας υλικοτεχνικής υποδομής για να υπάρξει αποτέλεσμα. Στο παρελθόν, με στόχο την ταχύτερη απονομή δικαιοσύνης, ο Δικηγορικός Σύλλογος Θεσσαλονίκης την περίοδο που ήμουν πρόεδρός του(2005-2008) είχε υποβάλλει συγκεκριμένες προτάσεις στον τότε Υπουργό Δικαιοσύνης και την ηγεσία της Δικαιοσύνης.
Ενδεικτικά αναφέρω ότι από το 2005 αναλυτικά και τεκμηριωμένα μεταξύ άλλων είχαμε προτείνει:
Α.- Την σμίκρυνση του χρόνου δικαστικών διακοπών από 3,5 μήνες ετησίως σε 1,5 μήνα ,δηλαδή στον μήνα Αύγουστο(όπως γίνεται στις περισσότερες ευνομούμενες χώρες) και σε 7 μέρες την περίοδο εορτών Χριστουγέννων και 7 μέρες την περίοδο εορτών Πάσχα(τώρα υπολειτουργούν τα δικαστήρια 2,5 μήνες το καλοκαίρι ,15 μέρες την περίοδο εορτών των Χριστουγέννων και 15 μέρες την περίοδο του Πάσχα). Η πρόταση θεωρήθηκε εξαιρετική και ρηξικέλευθη γιατί η υλοποίησή της δεν έχει οικονομικό κόστος ενώ θα βελτίωνε την κατάσταση θεαματικά αλλά λόγω «γνωστών» αντιδράσεων δεν υλοποιήθηκε παρά το γεγονός ότι ακόμα και στις γειτονικές μας χώρες τα δικαστήρια κλείνουν μόνο ένα μήνα το χρόνο.
Β.- Την ανακατανομή των οργανικών θέσεων δικαστών και δικαστικών υπαλλήλων στα δικαστήρια της χώρας ανάλογα με τον πληθυσμό της περιοχής και τον αριθμό των υποθέσεων που εκδικάζονται σε κάθε δικαστήριο( σήμερα σε ομοιόβαθμα δικαστήρια παρατηρείται το φαινόμενο στο ένα Πρωτοδικείο ο δικαστής που υπηρετεί να εκδίδει 60 αποφάσεις το χρόνο ενώ σε άλλο εκδίδει 240) για να υπάρξει απονομή δικαιοσύνης τουλάχιστον με τους ίδιους ρυθμούς σε όλη τη χώρα …
Γ.- την εξασφάλιση της αναγκαίας υλικοτεχνικής υποδομής για πλήρη μηχανογράφηση δικαστικών υπηρεσιών, την μαγνητοφώνηση των πρακτικών κλπ.
Δ.- Επισημαίνω ότι κατά την σύνταξη και ψήφιση νόμων πρέπει να λαμβάνουμε υπ΄ όψιν και τη νοοτροπία του λαού στον οποίο θα εφαρμοσθούν οι νόμοι. Το λέω αυτό για να μην ελπίζουν οι υπεύθυνοι ότι με την εισαγωγή του θεσμού της διαμεσολάβησης θα λυθεί το πρόβλημα(στην Θεσσαλονίκη έχουν πιστοποιηθεί εκατοντάδες διαμεσολαβητές καταβάλλοντας σε περίοδο κρίσης ποσό περίπου 2.000-3.000 ΕΥΡΩ για παρακολούθηση ολιγοήμερων εκπαιδευτικών σεμιναρίων, αλλά από ότι γνωρίζω υπήρξαν μόνο 2-3 υποθέσεις για επίλυση με διαμεσολάβηση) . Υπενθυμίζω ότι ο Μ. Σταθόπουλος ως υπουργός Δικαιοσύνης πριν χρόνια είχε καθιερώσει με το άρθρο 214Α του Κ.Πολ.Δικ.τον θεσμό της εξώδικης συμβιβαστικής επίλυσης διαφορών σε σοβαρές υποθέσεις αλλά τα αποτελέσματα ήταν πενιχρά λόγω ψυχολογίας του Ελληνικού λαού που θέλει λύση της διαφοράς με δικαστική απόφαση.. Ενδεικτικά υπενθυμίζω ότι το Αγγλοσαξωνικό δίκαιο επιβάλλει πριν την συζήτηση μιας υπόθεσης να γίνεται τρεις φορές από δικαστή προσπάθεια συμβιβαστικής επίλυσης διαφοράς..Στην Αγγλία λύνεται με συμβιβασμό περίπου το 85% των διαφορών αλλά στην Κύπρο (που έχουν το ίδιο σύστημα αλλά και… Ελληνική νοοτροπία) πολύ μικρότερο ποσοστό.
Για να υπάρξει λύση στο πρόβλημα πρέπει να υπάρχει θάρρος λήψης και υλοποίησης αποφάσεων, να υπάρχει συνείδηση ότι απευθύνονται σε συγκεκριμένο λαό με συγκεκριμένη ψυχολογία κι΄ ότι η ταχύτητα δεν πρέπει να αποβαίνει εις βάρος της ποιότητας ( γι΄ αυτό π.χ ήταν λάθος η καθιέρωση Μονομελών Δικαστηρίων κακουργημάτων ) και προαπαιτούμενο όλων η εξασφάλιση της αναγκαίας υλικοτεχνικής υποδομής.
O Δημήτρης Γαρούφας είναι Δικηγόρος-πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης.
