Η παθογένεια αυτού του τόπου ξεκινά από τον νεποτισμό σε όλα τα επίπεδα
Είναι πραγματικά απίστευτο κι όμως συμβαίνει στην Ελλάδα σήμερα και επηρεάζει το παρόν και το μέλλον της χώρας. Κάποιος θα πίστευε ότι μετά το μεγάλο σοκ των τελευταίων εβδομάδων θα ξυπνούσαμε από τον λήθαργο, θα κοιτάζαμε γύρω μας να μετρήσουμε την κατάσταση, θα σφίγγαμε τα δόντια και θα τραβούσαμε μπροστά. Εχω την εντύπωση, και μακάρι να διαψευστώ, ότι αντί αυτού που θα έκανε κάθε λαός -ο οποίος είναι απαλλαγμένος από τάσεις αυτοκτονικού ιδεασμού-, εμείς έχουμε παρατήσει τα πάντα, έχουμε ξαπλώσει στη μέση του πουθενά, ατενίζουμε τον ορίζοντα και είτε φανταζόμαστε σενάρια συνωμοσίας είτε… μιλούμε για τον Εμφύλιο Πόλεμο του 46-49!
Το 2015, με τη χώρα να κρέμεται από μια κλωστή, κάποιοι συζητούν για τον Εμφύλιο, κάποιοι χρησιμοποιούν τσιτάτα και φράσεις μιας άλλης εποχής, κάποιοι καταφεύγουν στη συνωμοσιολαγνεία και στο τέλος κανείς δεν αποφασίζει να πει «αρκετά», να σηκώσει τα μανίκια και να ξεκινήσει να παράγει. «Παραγωγή», μια λέξη που την ξεχάσαμε τις τελευταίες δεκαετίες. Και να που τώρα δεν παράγουμε το παραμικρό, και να που τώρα το ατροφικό αναπτυξιακό μοντέλο μας όχι μόνο δεν μπορεί να μας βγάλει από την κρίση, αλλά ούτε μας επιτρέπει να υπάρξουμε δίχως να εισάγουμε σχεδόν τα πάντα.
Για να προχωρήσουμε εμπρός, οφείλουμε να ομολογήσουμε ότι ηττηθήκαμε. Από το 1831 που υφίσταται στο διεθνές σύστημα το ελληνικό κράτος παράγει εμφύλιους σπαραγμούς, αναξιοκρατία και πόνο στους πολίτες του. Ας πούμε τα πράγματα με το όνομά τους. Δεν οικοδομήθηκε ένα κράτος με τις δυτικές αρχές και τις αξίες του Διαφωτισμού, αλλά ένα «ήξεις αφήξεις» βαλκανικό δημιούργημα που πεισματικά κοιτά στην Ανατολή προσπαθώντας να πείσει ότι ανήκει στη Δύση. Με ένα πολιτικό σύστημα που, αν εξαιρέσεις κάποιες μεγάλες μορφές, αποτελεί πηγή μελαγχολίας με επίθετα, τα οποία διαρκώς επαναλαμβάνονται, γιατί στην ουσία ποτέ δεν ανανεώνονται. Η παθογένεια αυτού του τόπου ξεκινά από τον νεποτισμό σε όλα τα επίπεδα και καταλήγει στο ότι κανείς δεν θέλει να αλλάξει αυτήν την κατάσταση, αλλά απλώς και μόνο να γίνει μέρος αυτής. «Να τρουπώσει», όπως λέει και ο Βουτσάς στη γνωστή ελληνική ταινία.
Με τούτα και μ’ εκείνα, φτάσαμε έπειτα από σχεδόν δύο αιώνες να έχουμε ηττηθεί κατά κράτος. Ας το παραδεχθούμε και ας επιδιώξουμε τον εκσυγχρονισμό της χώρας σε όλα τα επίπεδα. Δεν είναι απλώς και μόνο μια άδεια ευχή ή ένα πολιτικό σύνθημα, αλλά η μοναδική διέξοδος για να μη γίνει αυτό που ζούμε σήμερα μια διαρκής πραγματικότητα εις το διηνεκές. Γιατί, αν συνεχίσουμε έτσι, προς τα εκεί οδεύουμε ολοταχώς.
Σπύρος Λίτσας
