H συμφωνία αποτελεί πηγή αναθέρμανσης των σχέσεων των προέδρων
H αναμέτρηση με το Ισλαμικό Κράτος περνά σε μια νέα φάση. Την Πέμπτη οριστικοποιήθηκε η συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας, ώστε η δεύτερη να επιτρέψει τη χρήση των στρατιωτικών βάσεων του Ιντσιρλίκ και του Ντιγιάρμπακιρ αντιστοίχως από αμερικανικά βομβαρδιστικά αεροσκάφη. Η εξέλιξη αυτή αποτελεί σίγουρα μια διάσταση εντατικοποίησης των προσπαθειών αντιμετώπισης του Ισλαμικού Κράτους με μέσα σκληρής ισχύος, αφού και οι δύο βάσεις βρίσκονται κοντά στις θέσεις των τρομοκρατών και θα είναι ευκολότερη η πρόσβαση των αεροσκαφών και σαφέστατα λιγότερο δαπανηρή. Σύμφωνα με πηγές της εφημερίδας «New York Times», η συμφωνία κλείστηκε έπειτα από τηλεφωνική επικοινωνία μεταξύ του Αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα και του Τούρκου προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Αυτή η συμφωνία έχει εξαιρετικά ενδιαφέρουσες διαστάσεις. Αρχικώς, αν επικυρωθεί τελικώς από την Τουρκική Εθνοσυνέλευση, θα αποτελεί μια αποφασιστική κίνηση αναθέρμανσης των «μουδιασμένων» σχέσεων για αρκετό καιρό μεταξύ Ουάσινγκτον και Αγκυρας. Μάλιστα, όπως αναφέρει η εφημερίδα, οι διαπραγματεύσεις ήταν πολύ σκληρές μεταξύ των δύο πλευρών για να κλείσει η συμφωνία, αφού «οι Τούρκοι είναι σκληροί διαπραγματευτές». Στη συνέχεια, η συμφωνία αυτή αποτελεί πηγή αναθέρμανσης των σχέσεων μεταξύ των δύο προέδρων, αλλά και σαφή ένδειξη ότι ο Ερντογάν όχι μόνο δεν είναι έτοιμος να αποσυρθεί από το πολιτικό προσκήνιο, αλλά κλείνει ο ίδιος σημαντικές συμφωνίες με διεθνή αντίκτυπο – ένα στοιχείο που έχει κι αυτό την αξία του, για να κατανοούμε τις εσωτερικές ισορροπίες στην Τουρκία σήμερα.
Στη συνέχεια, είναι φανερό ότι η τουρκική πλευρά με τη συγκεκριμένη απόφαση επιδιώκει να δημιουργήσει προσχώματα στην αναβάθμιση της κουρδικής ζώνης του Βορείου Ιράκ από de facto αυτόνομη περιοχή σε κυρίαρχο ανεξάρτητο κράτος. Η εξέλιξη των πραγμάτων θα δείξει αν η συγκεκριμένη υπόθεση είναι ορθή, αλλά το σίγουρο είναι πως η τουρκική εξωτερική πολιτική συνδέει τη στάση της ως προς τις εξελίξεις στην περιοχή με τους κουρδικούς σχεδιασμούς για κρατική χειραφέτηση.
Στο «κάδρο», όμως, μπαίνει κι άλλος ένας παράγοντας: η συμφωνία των ΗΠΑ με το Ιράν γύρω από τους πυρηνικούς σχεδιασμούς της Τεχεράνης. Είναι δεδομένο ότι για μεγάλο χρονικό διάστημα αναζητείται παράγοντας που θα λειτουργήσει υπέρ της εξισορρόπησης του Ιράν. Οπως δείχνουν τα πράγματα, αυτόν τον ρόλο θα τον αναλάβει η Τουρκία.
Η συμφωνία μεταξύ ΗΠΑ και Τουρκίας είναι κομβικής σημασίας για τη μάχη εναντίον της τρομοκρατίας, ενώ παράλληλα δημιουργεί συνθήκες μεθοδολογικής αναπροσαρμογής ως προς την κατανομή ισχύος για τη Μέση Ανατολή, το μέγεθος της οποίας δεν είναι ακόμα εύκολο να υπολογισθεί.
Σπύρος Λίτσας
