Οι φήμες για την ύπαρξη ειδικής ομάδας στον Λευκό Οίκο με αρμοδιότητα την παρακολούθηση της ελληνικής κρίσης και τον συντονισμό ενεργειών υποστήριξης προς την Αθήνα είναι μεν πρόωρες (καθώς δεν έχει συγκροτηθεί ακόμα κανένα νέο όργανο), αλλά έγκυρες πηγές βεβαιώνουν ότι η αμερικανική ηγεσία στρέφεται προς αυτή την κατεύθυνση και, ενδεχομένως, κάποιο παρόμοιο σχήμα θα λειτουργήσει πολύ σύντομα.
Το θετικό στοιχείο είναι ότι η ανάμειξη της Ουάσινγκτον δεν θα είναι μόνον συγκυριακή, με τις παρεμβάσεις του προέδρου Μπ. Ομπάμα και του υπουργού Οικονομικών Τζ. Λιου στις παραμονές κρίσιμων συνόδων ή αποφάσεων στις Βρυξέλλες και στο Βερολίνο, αλλά αποκτά χαρακτηριστικά μονιμότερης ενασχόλησης με τα ελληνικά προβλήματα στο ανώτερο δυνατό επίπεδο. Πρόκειται για ντε φάκτο αναγνώριση της στρατηγικής σημασίας της Ελλάδας – έστω λόγω των προβλημάτων της ίδιας και της κατάστασης στη ΝΑ Μεσόγειο και όχι λόγω κάποιου επιτεύγματός μας. Πρόσθετο «ποιοτικό» στοιχείο αποτελεί ο διαϋπηρεσιακός χαρακτήρας του (πιθανού) νέου οργάνου, συγκεντρώνοντας εκπροσώπους, ενημέρωση και εκτιμήσεις από τους σημαντικότερους φορείς του αμερικανικού κράτους και της διοίκησης Ομπάμα.
Ωστόσο το -όποιας μορφής- νέο επίπεδο επικοινωνίας Ελλάδας – ΗΠΑ και η αξιοποίηση του αναζωογονημένου αμερικανικού ενδιαφέροντος δεν θα κριθούν στην Ουάσινγκτον, αλλά στην Αθήνα. Η κυβέρνηση Τσίπρα έδειξε ότι είχε τεράστιες πλάνες και αυταπάτες ως προς τις διμερείς σχέσεις: βασιζόταν σε διαβεβαιώσεις από διάφορους (έως και γραφικούς) εκπροσώπους της ελληνοαμερικανικής κοινότητας, θεωρούσε (εκτός πραγματικότητας) ότι η Ελλάδα θα εκμεταλλευόταν τις διαφορές ΗΠΑ – Γερμανίας σε άλλα θέματα και διάβαζε μόνο τις «μισές» αμερικανικές δηλώσεις, π.χ. για την ανάγκη παραμονής στο ευρώ, χωρίς τη δίδυμη παρότρυνση περί αποδοχής των κανόνων της ευρωζώνης από την ελληνική πλευρά.
Το φαινόμενο λανθασμένων ελληνικών εκτιμήσεων ως προς τον τρόπο εσωτερικής λειτουργίας της αμερικανικής μέσης γραφειοκρατίας, η οποία φιλτράρει τις πληροφορίες και συντάσσει εισηγήσεις και εναλλακτικές πριν από τη λήψη των αποφάσεων, δεν είναι, φυσικά, νέο. Ακόμα και ο Κων. Καραμανλής είχε υπερεκτιμήσει το 1977-79 την επιρροή του (τότε πανίσχυρου) ελληνικού λόμπι και ο Κων. Μητσοτάκης είχε θεωρήσει το 1989-90 μέγα επίτευγμά του τον διορισμό του Ελληνοαμερικανού Μ. Σωτήρχου ως πρέσβη (εκ προσωπικοτήτων) στην Αθήνα, παραγνωρίζοντας τις εσωτερικές υπηρεσιακές αντιδράσεις στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Η διαφορά είναι ότι οι έμπειροι αυτοί πολιτικοί έκαναν ένα δύο λάθη ανάμεσα σε δεκάδες ορθές κινήσεις τους έναντι των ΗΠΑ, ενώ ο σημερινός πρωθυπουργός, που ξεκίνησε τη θητεία του και με το μειονέκτημα της προκατάληψης όλων των κυβερνήσεων της Δύσης απέναντί του, κάνει το ένα λάθος μετά το άλλο!
Επομένως, πέρα από τις παρεμβάσεις της Ουάσινγκτον προς την Κομισιόν και τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, το πρώτο δείγμα γραφής θα πρέπει να δοθεί από την Αθήνα και προς το συμφέρον της ελληνικής οικονομίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η -μάλλον εξωφρενική- εκκρεμότητα της Επιτροπής Οικονομικής και Εμπορικής Συνεργασίας Ελλάδας – ΗΠΑ που προβλέπεται σε διμερή συμφωνία του Ιανουαρίου του 1998, κυρώθηκε από τη Βουλή τον Ιούλιο του 1999, συνεδρίασε τον Ιούνιο του 2008, ανασυγκροτήθηκε τον Σεπτέμβριο του 2012, υποστηρίχθηκε σε κορυφαίο πολιτικό επίπεδο τον Νοέμβριο του 2013 και θα ακολουθούσε συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα και στοχοδιάγραμμα για όλο το 2014, χωρίς, έως σήμερα, να έχει γίνει τίποτα! Ας ξεκινήσει η κυβέρνηση από αυτά τα «μικρά» και ας αφήσει τις μεγαλεπήβολες σκέψεις περί «σφήνας» του ΣΥΡΙΖΑ μεταξύ Ευρώπης και ΗΠΑ για αργότερα!
Αλέξανδρος Τάρκας
Εκδότης του περιοδικού «Αμυνα & Διπλωματία» και σύμβουλος ξένων εταιριών μελέτης επιχειρηματικού ρίσκου για τη ΝΑ Ευρώπη
