Μεγάλη ιστορική διαστρέβλωση η προσπάθεια ταύτισής του με τον Παπανδρέου
Πριν από λίγες ημέρες ήταν η επέτειος του θανάτου ίσως του σημαντικότερου πολιτικού του νέου ελληνικού κράτους, του Ελευθέριου Βενιζέλου. Αυτή εδώ η χώρα έχει γεννήσει κι άλλες σημαντικές πολιτικές προσωπικότητες, που ανέλαβαν τις τύχες της διακυβέρνησης του ελληνικού κράτους. Κάνεις όμως δεν κατάφερε να συνδυάσει τα ακόλουθα χαρακτηριστικά: επαναστάτης, λόγιος, σεβαστός στο εξωτερικό.
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος κλήθηκε να αναλάβει τις τύχες του κατεστραμμένου οικονομικά, πολιτικά αλλά και στρατιωτικά ελληνικού κράτους το 1909. Το 1920 παρέδωσε έπειτα από ήττα στις εκλογές ένα ισχυρό κράτος με παρουσία στη Μικρά Ασία, με σημαίνοντα λόγο στα κέντρα λήψης αποφάσεων των ευρωπαϊκών δυνάμεων. Είχαμε ήδη πραγματώσει το ρεαλιστικό κομμάτι του στόχου της Μεγάλης Ιδέας και από τη μικρή και πληγωμένη Ελλάδα του 1897 είχε δημιουργηθεί η ισχυρή Ελλάδα των δύο νικηφόρων Βαλκανικών Πολέμων και της ορθολογικής συμμετοχής στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο με το πλευρό των Δυνάμεων της Τριπλής Συνεννόησης, όταν ο βασιλικός οίκος των Γλίξμπουργκ και οι πέριξ αυτών ανώτατοι αυλικοί ταυτίζουν τα συμφέροντα της χώρας με αυτά της Γερμανίας του Κάιζερ.
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος επέτυχε να συνεχίσει το εκσυγχρονιστικό έργο του Χαρίλαου Τρικούπη, να οικοδομήσει δομές ενός σύγχρονου φιλελεύθερου κράτους, να προσδώσει στο κράτος κύρος και γόητρο. Τη λαμπρή αυτή προσωπικότητα πολλοί προσπάθησαν να προσεταιριστούν.
Η μεγαλύτερη ιστορική διαστρέβλωση που έλαβε χώρα ποτέ σε αυτόν εδώ τον τόπο είναι η προσπάθεια ταύτισης του Βενιζέλου με τον Ανδρέα Παπανδρέου, μια ταύτιση που δεν μπορεί να σταθεί έστω και υπό τους πλέον ευέλικτους όρους ιδεολογικής και ποιοτικής προσέγγισης. Ο Ελληνας και η Ελληνίδα ξεχνούν ότι ο Βενιζέλος δεν έχασε τη Μικρά Ασία. Εχασε τις εκλογές από τη βασιλική παράταξη, που υποσχόταν την επιστροφή των στρατιωτών στο σπίτι τους και που, όταν ανέλαβε τη διακυβέρνηση του τόπου, επέτυχε να χάσει όλα τα διεθνή στηρίγματα της χώρας και να χαράξει μια μαξιμαλιστική μικρασιατική στρατηγική, που δεν μπορούσε να υποστηριχθεί από τις γραμμές επιμελητείας του Ελληνικού Στρατού.
Ο Ελευθέριος Βενιζέλος κατηγορείται ως υπέρμετρα δημοκράτης, γιατί, αντί να κρατήσει την εξουσία, οδήγησε τη χώρα σε εκλογές το 1920, και ως υπέρμετρα κοσμοπολίτης, επειδή απέναντι στον μικροαστισμό της βασιλικής πτέρυγας της «Μικρής πλην τίμιας Ελλάδας» αυτός πρώτος μίλησε για το ότι η Ελλάδα ανήκει στη Δύση. Κατηγορίες άδειες περιεχομένου, αλλά και χαρακτηριστικές για την αξία του ανδρός.
ΥΓ. Το σημερινό σημείωμα αφιερώνεται στη γιαγιά μου Ιωάννα Σιγιολτζάκη, που μαζί με τον πατέρα της περπάτησε πολλά χιλιόμετρα μαζί με χιλιάδες Χανιωτών, για να προσκυνήσουν τη σορό του Ελευθέριου Βενιζέλου στη Χαλέπα. Ο Ελευθέριος Βενιζέλος βρισκόταν ανάμεσα στους δικούς του ανθρώπους, αφού το βασιλικό κατεστημένο απαγόρευσε η σορός του να εκτεθεί σε προσκύνημα στην Αθήνα…
Σπύρος Λίτσας