«Οσο είμαι πρόεδρος, θα υπερασπίζομαι πάνω από όλα τα συμφέροντα των Ην. Πολιτειών»Ως πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών θα βάζω πάντα πρώτη την Αμερική, όπως και εσείς, ως ηγέτες των χωρών σας, θα πρέπει να βάζετε πρώτα τις χώρες σας. Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα είναι μεγάλος φίλος του κόσμου, και ειδικά των δικών τους συμμάχων.
Αλλά δεν θα γινόμαστε πλέον αντικείμενο εκμετάλλευσης, ούτε θα συμμετέχουμε σε μονόπλευρες συμφωνίες, όπου οι Ην. Πολιτείες δεν θα λαβαίνουν κανένα αντάλλαγμα… Για όσο διάστημα υπηρετώ αυτό το αξίωμα, θα υπερασπίζομαι τα συμφέροντα της Αμερικής πάνω από οτιδήποτε άλλο».
Σε αυτές τις γραμμές συνοψίζεται η ουσία της ομιλίας του προέδρου Τραμπ στα Ηνωμένα Εθνη πριν από λίγες ημέρες, μια ομιλία καθ’ όλα ιστορική, έστω κι αν τα μονίμως αντιπολιτευόμενα ΜΜΕ δεν πρόκειται να το αναγνωρίσουν. Με λόγο λιτό και μεστό, ο Αμερικανός πρόεδρος μίλησε ανοιχτά και με απόλυτη ειλικρίνεια προς τον κόσμο, και έδωσε το στίγμα του ως ηγέτης της κοσμοκράτειρας δύναμης.
Τι είπε, λοιπόν; Ας το δούμε επιγραμματικά:
Οι τάσεις παγκοσμιοποίησης των τελευταίων δεκαετιών οδήγησαν την υφήλιο σε τραγικά αδιέξοδα. Δεν περιμένουμε όλες οι χώρες του κόσμου να μοιράζονται κοινή κουλτούρα και αξίες, ούτε να έχουν παρόμοιο σύστημα διακυβέρνησης. Αλλά περιμένουμε να σέβονται τους πολίτες τους και να σέβονται τα δικαιώματα των άλλων κυρίαρχων κρατών. Με άλλα λόγια, τα ανεδαφικά πειράματα «κατασκευής εθνών» και επιβολής δημοκρατίας στη Μ. Ανατολή παίρνουν τέλος. Επιστρέφουμε στον ρεαλισμό.
Στην Αμερική κυρίαρχος είναι ο λαός. «Δεν εκλέχτηκα για να αναλάβω την εξουσία, αλλά για να παραδώσω την εξουσία στον λαό».
Δόγμα Τραμπ: «Ρεαλισμός με αρχές». «Πολεμήσαμε για την ειρήνη και θέλουμε την ειρήνη. Και είμαστε έτοιμοι να συνεργαστούμε με όλους για να αντιμετωπιστούν τα προβλήματα του αύριο τώρα. Αλλά είμαστε η μεγαλύτερη στρατιωτική δύναμη του κόσμου και θα τη χρησιμοποιήσουμε όπου και όποτε χρειαστεί».
Το μεγαλύτερο πρόβλημα του σήμερα είναι τα πολυάριθμα μικρά καθεστώτα που παραβιάζουν κάθε αρχή και κανόνα. Ανάμεσά τους, ξεχωρίζει η Β. Κορέα. Εχουμε υπομονή και δύναμη, αλλά, αν ο «πυραυλάνθρωπος» (σ.σ.: ο Κιμ Γιονγκ Ουν) επιτεθεί στους συμμάχους μας, δεν θα διστάσουμε να τον καταστρέψουμε».
«Το Ιράν θα πρέπει να σταματήσει να αποτελεί απειλή για τους γείτονές του και να ενδιαφερθεί επιτέλους για τον λαό του, που στερείται βασικά δικαιώματα. Και θα πρέπει να σταματήσει να υποστηρίζει την τρομοκρατία».
«Θα σταματήσουμε την εξτρεμιστική ισλαμική τρομοκρατία. Εχουμε ήδη κάνει σπουδαία βήματα για τη νίκη εναντίον των ισλαμιστών στη Συρία και στο Αφγανιστάν, και θα συνεχίσουμε».
«Τα Ηνωμένα Εθνη έχουν καταντήσει ένας σπάταλος γραφειοκρατικός οργανισμός και πρέπει να αναμορφωθούν».
«Θα εξακολουθήσουμε να επιβάλλουμε περιορισμούς σε κράτη, όπως η Κούβα και η Βενεζουέλα. Και τα δύο αυτά κράτη αποτελούν παραδείγματα για τις καταστροφικές συνέπειες της πιστής εφαρμογής του σοσιαλισμού». «Θα αναδιαπραγματευτούμε κάθε συνθήκη που είναι μονόπλευρη εναντίον μας».
Η ομιλία αυτή του προέδρου Τραμπ, λιτή και μεστή έως την τελευταία λέξη της, ειλικρινής έως ωμότητας και έξω από το συνηθισμένο πλαίσιο -ΚΑΙ ΚΑΘΟΛΟΥ ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ-, έγινε δεκτή με χειροκροτήματα και έβαλε σε σκέψεις τους αντιπάλους του στο εσωτερικό και το εξωτερικό. Ηταν μια πνοή φρέσκου αέρα σε έναν χώρο όπου βασιλεύουν ο διπλωματικός καθωσπρεπισμός και η απολιθωμένη πολιτική ορθότητα. Σείστηκε ο ΟΗΕ συθέμελα από την ομιλία-ράπισμα του Τραμπ.
Στο εσωτερικό των ΗΠΑ, η συντριπτική πλειονότητα των οπαδών και ψηφοφόρων του Αμερικανού προέδρου στέκεται αμετακίνητη δίπλα του. Βλέπει τον άνισο αγώνα που έχει να διεξαγάγει. Δεν προβληματίζονται από την έλλειψη «κατάλληλης έκφρασης» και «διπλωματικής γλώσσας» – αντίθετα, την καλωσορίζουν. Γιατί έχουν χορτάσει «κοροϊδία» από τους εκφραστές του κατεστημένου.
Δεν ενοχλούνται επίσης οι ψηφοφόροι του Τραμπ από την προσέγγισή του στους ηγέτες των Δημοκρατικών, Σούμερ και Πελόσι. Γιατί γνωρίζουν ότι στο Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, που ελέγχεται από το κατεστημένο, ο Τραμπ θεωρείται παρίας. Αλλά ο Τραμπ είναι η επιλογή του λαού – και οι κύριοι αυτοί φτύνουν τον λαό στο πρόσωπο…
Δεν ενοχλούνται επίσης οι οπαδοί του Τραμπ από τις φτιαχτές «δήθεν» δικαστικές έρευνες του ειδικού εισαγγελέα κ. Μιούλερ. Είναι ήδη φανερό ότι οι έρευνες του κ. Μιούλερ κυνηγούν σκιές και φαντάσματα – ελλείψει αποδεικτικών στοιχείων…
Μετά την ομιλία αυτήν, ο Τραμπ καθιερώνεται ως ένας ηγέτης με παγκόσμια οπτική και επιβάλλεται τόσο στο εσωτερικό όσο και διεθνώς. Οι αμφισβητήσεις προς το πρόσωπό του λαμβάνουν τέλος, όπως επίσης αναμένεται να λάβουν τέλος και οι φαντασιώσεις των αντιπάλων του ότι πρόκειται για «πρόσκαιρο» φαινόμενο, που θα εξαφανιστεί υπό το βάρος των ευθυνών του αξιώματός του. Διεθνώς, φίλοι και αντίπαλοι των ΗΠΑ είναι αναγκασμένοι να παίρνουν στα σοβαρά τις επιλογές του Λευκού Οίκου.
Μπορεί κανείς να διαφωνεί με τις επιλογές του προέδρου Τραμπ και μπορεί άνετα να τον ψέγει ότι δεν διαθέτει την εκφραστική ικανότητα που απαιτείται στις διεθνείς επαφές, σλλά κανείς πλέον δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι στερείται συνολικής πολιτικής.
Ο Τραμπ και οι στρατιωτικοί που τον περιβάλλουν έχουν πλέον διαμορφώσει πλήρως τόσο το πολιτικό πλαίσιο όσο και τους στρατηγικούς στόχους τους. Στην πορεία θα τελειοποιήσουν και τα τακτικά μέσα εφαρμογής των στόχων τους.
Η περίοδος αμφισβήτησης δείχνει ότι παίρνει τέλος. Η ώρα των έργων είναι εδώ.
Νέα Υόρκη, 21 Σεπτεμβρίου 2017 [email protected]
*Ο Νίκος Σταματάκης είναι διδάκτωρ Κοινωνικών Επιστημών, διεθνολόγος και επιχειρηματίας, που ζει και εργάζεται στη Ν. Υόρκη
Μ.Η.Τ. 232120