Το Αλτσχάιμερ μπορεί να αντιστραφεί και η βραχυπρόθεσμη μνήμη να βελτιωθεί, χάρη σε ένα μόριο που βρίσκεται στα κύτταρα του προμετωπιαίου φλοιού, της περιοχής του εγκεφάλου που ελέγχει αυτό το είδος μνήμης. Την έρευνα έκαναν επιστήμονες από το Γέιλ, οι οποίοι μάλιστα βρίσκονται σε διαδικασία αναζήτησης εθελοντών για την κλινική δοκιμή της ουσίας γουανφασίνης, ενός φαρμάκου για την υπέρταση, που πιστεύουν ότι μπορεί να πετύχει αυτό το αποτέλεσμα.
Οπως έδειξε η έρευνα της καθηγήτριας Νευροβιολογίας και Ψυχολογίας Αμι Αρνστεν σε πειραματόζωα, τα δίκτυα στους νευρώνες του προμετωπιαίου φλοιού των ηλικιωμένων, που έχουν πιο ασθενείς και λιγότερες ενεργές απολήξεις, παρουσιάζουν μεγάλες συγκεντρώσεις του μορίου με το όνομα cAMP. Οταν οι επιστήμονες περιόρισαν τα αυξημένα επίπεδα του cAMP, το αποτέλεσμα ήταν οι νευρικές συνδέσεις να ξανανιώσουν βρίσκοντας κάτι από τη… νεανική τους ορμή.
Οι επιστήμονες επικέντρωσαν τις έρευνές τους στην περιοχή του προμετωπιαίου φλοιού, γιατί είναι εκείνη που καθορίζει μια σειρά από πολύπλοκες δραστηριότητες της σκέψης, που σχετίζονται με την ανάθεση και εκτέλεση εντολών του εγκεφάλου, την οργάνωση παράλληλων δραστηριοτήτων και τον έλεγχο των σκέψεων και της συμπεριφοράς. Ο προμετωπιαίος φλοιός αποτελείται από ένα ιδιαίτερα δραστήριο σύστημα νευρώνων, που βρίσκονται σε εγρήγορση, ώστε να κρατούν στη μνήμη χρήσιμες πληροφορίες, ακόμη και αν δεν υπάρχει κάποιο άμεσο ερέθισμα στο περιβάλλον. Αυτή η έντονη δραστηριότητα, γνωστή και ως μνήμη εργασίας, είναι εκείνη που εξασθενεί μερικώς με την ηλικία και χάνεται με την εμφάνιση κάποιας μορφής γεροντικής άνοιας.
Το ζητούμενο για τους επιστήμονες μετά τα επιτυχημένα πειράματα είναι να καταφέρουν να αναζωογονήσουν τους γηρασμένους νευρώνες του προμετωπιαίου φλοιού και στον άνθρωπο. Οι πρώτες ενδείξεις που έχουν είναι ότι η χημική ουσία γουανφασίνη μπορεί να βοηθήσει προς αυτή τη κατεύθυνση, ενώ εξετάζουν το ενδεχόμενο χρησιμοποίησης και άλλων ουσιών. Η έρευνα της δρος Αρνστεν δημοσιεύεται στο τελευταίο τεύχος της επιστημονικής επιθεώρησης «Nature».
Μυρτώ Μπούτση