Σε κατάσταση πτώχευσης βρίσκεται πλέον με δικαστική απόφαση η αλυσίδα σούπερ μάρκετ Ατλάντικ, με περίπου 4.000 πρωην και νυν εργαζομένους και δεκάδες προμηθευτές να βρίσκονται στον αέρα εδώ και έναν χρόνο. Χθες ανακοινώθηκε ότι τη Δευτέρα εξεδώθη απόφαση του Πολυμελούς Πρωτοδικείου Αθηνών, με την οποία η πάλαι ποτέ κραταιά εταιρία κυρύσσεται σε κατάσταση πτώχευσης. Προ διμήνου είχε απορριφθεί αίτηση για συνδιαλλαγή με τους πιστωτές, καθώς το δικαστήριο είχε θεωρήσει πως δεν υπάρχει καμία ελπίδα διάσωσης της εταιρίας. Οι συνολικές οφειλές της εταιρίας ξεπερνούν τα 200 εκατ. ευρώ, χωρίς να υπολογίζονται οι αποζημιώσεις του προσωπικού που δεν θα πληρωθούν ποτέ.
Από τα 161 καταστήματα που διέθετε η Ατλάντικ στο τέλος του 2009, σήμερα λειτουργούν μόλις 31, ενώ το προσωπικό της εταιρίας από 4.000 έχει περιοριστεί σε 844 εργαζομένους. Οσα έχτισε η οικογένεια Αποστόλου μέσα σε 25 χρόνια γκρεμίστηκαν την τελευταία πενταετία, εξαιτίας σειράς λαθεμένων χειρισμών και του πολυετούς «εμφυλίου» με τους συνεταίρους τους, την οικογένεια του Γαληνού Λαουτάρη, από την Εύβοια.
Μόλις προ 18 μηνών η Ατλάντικ ήταν μία από τις πέντε μεγαλύτερες αλυσίδες σούπερ μάρκετ στην Ελλάδα, με τζίρο 573 εκατ. ευρώ για το 2009, αλλά οι φήμες για «τρύπες» εκατομμυρίων έδιναν και έπαιρναν. Η διοίκηση, υπό τον Μαν. Αποστόλου (γιος του ιδρυτή Παν. Αποστόλου, πρώην υπαλλήλου της Πολεμικής Αεροπορίας που ασχολούνταν με τις οικοδομές και δημιούργησε την Ατλάντικ το 1980), διέψευδε μέχρι την τελευταία στιγμή πως υπάρχουν προβλήματα. Μάλιστα, λίγες ημέρες πριν καταθέσει αίτηση συνδιαλλαγής με τους πιστωτές, ο Μαν. Αποστόλου κατακεραύνωνε όσους υποστήριζαν ότι η εταιρία βουλιάζει. Οταν όλοι γνώριζαν ότι οφείλει τεράστια ποσά σε προμηθευτές, ο Μαν. Αποστόλου δήλωνε, σε συνέντευξή του, ότι «δεν υπάρχει θέμα».
Η πενταετής διαμάχη μεταξύ των οικογενειών Αποστόλου και Λαουτάρη φαίνεται ότι αποτελεί την κύρια αιτία για την κατάρρευση της Ατλάντικ. Η τελευταία είχε εξαγοράσει τη «Γαληνός Λαουτάρης», λίγες εβδομάδες μετά την εισαγωγή των μετοχών της στο Χ.Α. τον Ιανουάριο του 2001. Ετσι η οικογένεια Λαουτάρη, κυρίαρχη στην αγορά σούπερ μάρκετ της Εύβοιας, είχε αποκτήσει αξιόλογο ποσοστό της Ατλάντικ. Ο «γάμος» θεωρήθηκε αναγκαστικός: Λίγα χρόνια νωρίτερα, το 1994, ο Γ. Λαουτάρης είχε ανακοινώσει ότι συμφώνησε να πωλήσει την εταιρία του στη «Βερόπουλος». Η εξαγορά ακυρώθηκε σιωπηρά και τα επόμενα χρόνια η Ατλάντικ είχε αρχίσει να κινείται δυναμικά στην Εύβοια, με αποτέλεσμα να πιέζεται ο τοπικός επιχειρηματίας.
Οι δύο πλευρές ουδέποτε κατάφεραν να συνεργαστούν αρμονικά και λίγα χρόνια μετά κυκλοφορούν φήμες περί αποχώρησης της πλευράς Λαουτάρη, με πώληση του ποσοστού της στην Carrefour. Το θέμα διαψεύστηκε από την Ατλάντικ, με την οικογένεια Λαουτάρη από τις αρχές του 2007 να ομιλεί ανοιχτά για κακοδιαχείριση από πλευράς των αδελφών Αποστόλου.
Για τέσσερα χρόνια τα εξώδικα και οι αγωγές έδιναν και έπαιρναν, ενώ η εικόνα του «εμφυλίου» μεταφερόταν και στις γενικές συνελεύσεις της Ατλάντικ. Η πλευρά Αποστόλου κατηγορούσε τον Γ. Λαουτάρη ότι συνεργάζεται και ενισχύει τον ανταγωνισμό (π.χ. μέσω της συνεργασίας με Carrefour – Μαρινόπουλο σε άλλη εταιρεία που διέθετε στην Εύβοια). Η οικογένεια Λαουτάρη, που από το 2008 δεν συμμετέχει στη διοίκηση, επιμένει στα εξώδικα για κακοδιαχείριση και το 2009 δηλώνει ότι «η εταιρία βρίσκεται στα πρόθυρα της καταστροφής». Οι εξελίξεις επιβεβαίωσαν την επιχειρηματική οικογένεια της Εύβοιας, καθώς από τις αρχές του 2010 η διοίκηση Αποστόλου αδυνατούσε να κρύψει τα σοβαρά προβλήματα της Ατλάντικ. Τον Ιούλιο του 2010 υπέβαλε την αίτηση συνδιαλλαγής με τους πιστωτές.
Η δεύτερη γενιά της ανόδου αλλά και της κατάρρευσης
Η ταχεία ανάπτυξη της Ατλάντικ άρχισε το 1985, όταν ανέλαβαν διάφορες θέσεις στην εταιρία τα τρία τέκνα του ιδρυτή Παν. Αποστόλου. Οταν μπήκαν στην εταιρία οι Μανώλης, Περικλής και Ελπίδα Αποστόλου, η Ατλάντικ είχε μόλις πέντε καταστήματα. Το 1990 τα καταστήματα είχαν γίνει δέκα. Την επόμενη πενταετία, με σειρά εξαγορών σε Πελοπόννησο και αλλού, καθώς και με δημιουργία νέων καταστημάτων, το δίκτυο της Ατλάντικ είχε φτάσει τα 85 σημεία πώλησης. Οταν η Ατλάντικ εισήχθη στο Χρηματιστήριο το 2001, διέθετε 118 καταστήματα σε ολόκληρη την Ελλάδα. Την επόμενη δεκαετία τα καταστήματα αυξήθηκαν με μικρότερο ρυθμό, με τη διοίκηση να έχει δώσει βαρύτητα στην ανάπτυξη των συνδεδεμένων σημείων πώλησης με το σήμα «Αριστα». Η «Αριστα» διέθετε, αρχικά, καταστήματα στη Βόρεια Ελλάδα και είχε επίσης εξαγοραστεί το 2001.
Η ρευστότητα είχε αρχίσει να περιορίζεται από τα μέσα της προηγούμενης δεκαετίας, με την πλευρά Λαουτάρη να αποδίδει τα προβλήματα στην κακοδιοίκηση και την πλευρά Αποστόλου στον ισχυρό ανταγωνισμό από πανίσχυρους ομίλους, όπως η Carrefour, η Lidl κ.λπ. Οι πρώην συνέταιροι του Μαν. Αποστόλου υποστηρίζουν ότι λίγο καιρό αφότου πώλησαν τη «Λαουτάρης» διαπίστωσαν ότι η Ατλάντικ δεν ήταν όσο υγιής τους έλεγαν. Και γι’ αυτό θεωρούν ότι παραβιάστηκε το «συμφωνητικό συγχώνευσης» που είχαν τότε υπογράψει.
Η κατάρρευση της Ατλάντικ αφήνει με μεγάλες ζημιές τους μικρομετόχους της εταιρίας, τους εκατοντάδες εργαζομένους που δεν πρόλαβαν να αποζημιωθούν, αλλά και περίπου 120 προμηθευτές, οι οποίοι περιμένουν εδώ και έναν χρόνο να πάρουν τα χρήματά τους. Το πιθανότερο είναι ότι δεν θα πληρωθούν ποτέ.
Φώτης Κόλλιας
Μ.Η.Τ. 232120