Θα χρειαστούν περίπου τρεις εβδομάδες για να «περπατήσει» μια ανηφόρα μόλις 127 μέτρων, αφού το βάρος της (260 τόνοι) τής επιτρέπει μικρά «βήματα» 5-6 μέτρων την ημέρα. Καθισμένη στο μεταλλικό «βαγόνι», δέκα εκατοστά από το έδαφος, και δεμένη με ισχυρά συρματόσχοινα, είναι έτοιμη να αλλάξει γειτονιά. Η επιχείριση μετακόμισης της Ιεράς Μονής της Κοίμησης της Παναγίας Τορνικίου στη Δεσκάτη Γρεβενών, προκειμένου να… γλιτώσει από τα απειλητικά νερά της- υπό δημιουργία- τεχνητής λίμνης Ιλαρίωνα (φράγμα), καιρού επιτρέποντος, θα ολοκληρωθεί στις 20 Σεπτεμβρίου.
Κτισμένη σε χαμηλό ανάχωμα, η διώροφη μονή μεταβυζαντινής περιόδου με μοναδικές τοιχογραφίες βρίσκεται κοντά στο χωριό Παναγιά (Τουρνίκι) στην όχθη του Αλιάκμονα και πρόκειται να μεταφερθεί σε παρακείμενο καταπράσινο λόφο ώστε να σωθεί από βέβαιο… πνιγμό. Το διώροφο καθολικό της μονής θα «ταξιδέψει» πάνω σε χαλύβδινες ράγες, με υδραυλικά έμβολα και -όσο απλό κι αν φαίνεται- η μεγάλη κλίση του εδάφους (27 μέτρα υψομετρική διαφορά) ανεβάζει κατακόρυφα τον βαθμό δυσκολίας του εγχειρήματος. Σύμφωνα με τον προγραμματισμό, ανά έξι μέτρα καθώς θα τσουλά το «βαγόνι» θα ξηλώνονται οι ράγες τις οποίες «πατάει» και θα μεταφέρονται μπροστά. Κάποια τμήματα του μοναστηριού «κόπηκαν» και θα μεταφερθούν αυτούσια, ενώ έτοιμος είναι ο νέος πέτρινος περίβολος, στο ίδιο σχέδιο με τον παλιό. «Είναι τεράστια ευθύνη. Στους 260 τόνους της κατασκευής πρέπει να προσθέσουμε και το ιστορικό βάρος’ του καθολικού, που είναι διακοσμημένο και ζωγραφισμένο από τότε που ιδρύθηκε το μοναστήρι. Πρέπει να είμαστε σε διαρκή εγρήγορση» λέει ο αρχιτέκτονας Δημήτρης Κορρές, μελετητής επιβλέπων του έργου.
Η ίδρυση της μονής ανάγεται στον 12ο αιώνα από την οικογένεια των Τορνικίων στο χωριό Παναγία, κοντά στην όχθη του Αλιάκμονα. Διαθέτει τοιχογραφίες από το 1730 και το 1841, οι οποίες ενισχύθηκαν με ειδικές κατασκευές προκειμένου να μην προκληθούν φθορές κατά τη μεταφορά. Η καινούργια «γειτονιά» της μονής είναι πιο εύκολα προσβάσιμη (κοντά στον δρόμο) και πέντε χιλιόμετρα μακριά από την επίσης ιστορική Μονή του Αγίου Νικάνορος. Οι πρώτες δοκιμές ευστάθειας και λειτουργικότητας της κατασκευής μεταφοράς έγιναν το Σαββατοκύριακο.
Ελένη Ευαγγελοδήμου
Μ.Η.Τ. 232120