Ξεκινά μεθαύριο η εβδομάδα των Παθών, η σημαντικότερη περίοδος του Χριστιανισμού, με αποκορύφωμα την Ανάσταση του Κυρίου το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου, που αποτελεί το απαύγασμα και το μήνυμα της Ορθοδοξίας. Η συμμετοχή των πιστών στις καθημερινές ακολουθίες, όπως είναι εύλογα αντιληπτό, είναι εντονότερη στις μέρες μας, όπου ο καθένας αντιμετωπίζει τον δικό του προσωπικό γολγοθά, συνέπεια των δεινών που πλήττουν την πατρίδα.
Σε κάποιες περιοχές της χώρας υπάρχουν ορισμένα ξεχωριστά λατρευτικά έθιμα κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Εβδομάδας. Αυτό, όμως, που κεντρίζει το ενδιαφέρον και αξίζει ιδιαίτερη μνεία είναι η αναπαράσταση της Σταύρωσης και η τέλεση της Αποκαθήλωσης τη Μεγάλη Παρασκευή (στις 3 το μεσημέρι) που πραγματοποιούνται στην Ιερά μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Κάτω Ξενιάς (γυναικείο μοναστήρι), η οποία βρίσκεται σε μια απείρου φυσικού κάλλους τοποθεσία 16 χιλιομέτρων νότια της επαρχίας του Αλμυρού Βόλου, έναν ιδιαίτερα ευλογημένο τόπο του νομού Μαγνησίας, που συνδυάζει τη φυσική ομορφιά με τη θρησκευτική παράδοση, αφού διαθέτει πλήθος ιστορικών μονών και ναών. Η εν λόγω αναπαράσταση άρχισε εν έτει 1965 από τον μακαριστό κυρό Δαμασκηνό, τότε μητροπολίτη Δημητριάδος, διεκόπη το 1967 και αναβίωσε εκ νέου από τον μακαριστό κυρό Χριστόδουλο το 1975 (ως γνωστόν υπήρξε, προ της σεπτής δεκαετής αρχιεπισκοπίας του, μητροπολίτης Δημητριάδος).
Η παρουσία και η ανταπόκριση του κόσμου είναι τεράστια, καθώς συρρέουν κατά χιλιάδες οι πιστοί από όλες τις περιοχές της Ελλάδας, που παρακολουθούν με διάχυτη ευλάβεια και συγκίνηση την ακολουθία της αποκαθήλωσης (προεξάρχοντος του σεβασμιότατου μητροπολίτη Δημητριάδος και Αλμυρού κ. Ιγνατίου) στον λόφο του Γολγοθά, όπως έχει ονομαστεί, ενώ γίνεται και η προσκύνηση του Εσταυρωμένου (μέσω ειδικής σκάλας – έχει επτά μέτρα ύψος ο Σταυρός). Οι πιστοί αισθάνονται δέος μπροστά στην εικόνα του σταυρωμένου Ιησού και αντιλαμβάνονται πλήρως την προσφορά και τη θυσία του Θεανθρώπου για την ανθρωπότητα, παίρνοντας (ο Χριστός) τις αμαρτίες όλων. Στο τέλος μεταφέρεται (με τη συνοδεία των πιστών) το άψυχο σώμα του Ιησού σε έναν παρακείμενο λόφο για να ενταφιασθεί σε μια λαξευμένη σπηλιά. Η προαναφερθείσα πομπή έχει μήκος εκατοντάδων μέτρων, ενώ καθ’ όλη τη διάρκειά της ακούγονται πένθιμα εμβατήρια από τη φιλαρμονική ορχήστρα του Δήμου Αλμυρού. Σύμφωνα με μαρτυρίες ντόπιων κατοίκων, πάντα ο ουρανός εμφανίζει ένα μουντό χρώμα, άλλωστε κάθε Μεγάλη Παρασκευή είναι συνηθισμένο το συννεφιασμένο τοπίο σε όλη την Ελλάδα, κάτι που δεν είναι τυχαίο. Η αλήθεια είναι, βέβαια, ότι τα τελευταία δύο χρόνια έχει μειωθεί -ελέω οικονομικής κρίσης- η προσέλευση των πιστών άλλων περιοχών, αφού αρκετοί σκέφτονται το κόστος μετακίνησης.
«Είναι ανεπανάληπτο το συναίσθημα»
«Ο κόσμος έχει στραφεί στην Εκκλησία, αλλά δεν βλέπουμε βαθιά ριζική αλλαγή, εκτός λίγων εξαιρέσεων. Δεν κοιτάμε τα βαθύτερα αίτια που μας οδήγησαν σε αυτή την κατάσταση ώστε να τα διορθώσουμε. Λείπει η εμπιστοσύνη στον Θεό, με αποτέλεσμα να απελπίζονται οι άνθρωποι. Δεν αφήνουμε τα προβλήματά μας στα χέρια του Θεού, δεν παραθέτουμε τη ζωή μας» επισημαίνει στη «δημοκρατία» η ηγουμένη της εν λόγω μονής Νυμφοδώρα Κουριώτου, ωστόσο βλέπει και αχτίδες αισιοδοξίας: «Το παρήγορο είναι ότι οι άνθρωποι άρχισαν να πλησιάζουν ο ένας τον άλλο, κατανοούν τα προβλήματα των συνανθρώπων τους» αναφέρει η γερόντισσα. «Είναι ανεπανάληπτο αυτό που βιώνεις, η εικόνα του Εσταυρωμένου Ιησού σού δημιουργεί συναισθήματα που μένουν ανεξίτηλα χαραγμένα στη μνήμη σου παντοτινά» λέει με βαθιά συγκίνηση η 60χρονη Αγγελική Οικονόμου (κάτοικος Αθηνών) που είχε παραστεί προ εικοσαετίας στην αναπαράσταση και το μνημονεύει σαν να ήταν χθες.
Ιστορική αναδρομή μονής και θαυματουργής εικόνας
Η ιστορία του μοναστηριού χάνεται στα βάθη των αιώνων (τέλη 13ου αιώνα) και αποτελούσε αρχικά μετόχι της Ιεράς Μονής Παναγίας Ανω Ξενιάς. Αρρηκτα συνδεδεμένη με τις δύο μονές είναι η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας Ξενιάς, μία πάρα πολύ παλαιά εικόνα που ορισμένοι θεωρούν ότι είναι έργο του ευαγγελιστή Λουκά, προερχόμενη από τα παράλια της Μικράς Ασίας την περίοδο της Εικονομαχίας, αφού κάποιοι για να τη διασώσουν την έβαλαν μέσα σε ένα κιβώτιο και την έριξαν στη θάλασσα, πιστεύοντας (όπερ και εγένετο) ότι θα διασωθεί. Με την πάροδο του χρόνου, το μετόχι γνώρισε μεγάλη πνευματική και οικονομική άνθηση και με την ονομασία Κάτω Μονή Ξενιάς αντικατέστησε την κυρίαρχη Ανω Μονή, η οποία έπεσε σε παρακμή. Μεγάλη υπήρξε η προσφορά του μοναστηριού, τόσο η πνευματική όσο και η κοινωνική, κατά τους αγώνες για την απελευθέρωση από τους Τούρκους και κατά τους πρόσφατους εθνικούς αγώνες. Μέχρι το 1970 λειτουργούσε ως ανδρώα, οπότε και μετατράπηκε σε γυναικεία, ενώ το 1980 υπέστη καταστροφές από τοπικό σεισμό, με συνέπεια να χτιστεί σε μικρή απόσταση η νέα μονή που αριθμεί οκτώ μοναχές.
Αντώνης Μακατούνης
Μ.Η.Τ. 232120