Πάγωσε η πανέμορφη λίμνη της Καστοριάς από τις πολύ χαμηλές θερμοκρασίες (έως και -10 βαθμούς) που επικρατούν το τελευταίο δεκαήμερο στην περιοχή. Μάλιστα, συνεργεία του δήμου υποχρεώθηκαν να σπάσουν το παχύ στρώμα πάγου σε ορισμένα σημεία, προκειμένου να πραγματοποιηθεί η τελετή ρίψης του Σταυρού για τον αγιασμό των υδάτων, αλλά και για να ταϊστούν τα υδρόβια που ενδημούν στη λίμνη. Το ψύχος όχι μόνο δεν αποθάρρυνε τους χιλιάδες επισκέπτες, αλλά τα ξενοδοχεία της πόλης γέμισαν κατά το τριήμερο των Φώτων.
Αντίπαλος του ισχυρού κρύου ήταν η φλόγα του περίφημου καστοριανού καρναβαλιού, που πραγματοποιήθηκε στις 6, 7 και 8 Ιανουαρίου. Τα Ραγκουτσάρια -το πρώτο χρονικά καρναβάλι σε όλη τη χώρα- εντυπωσίασαν και φέτος, δικαιολογώντας απόλυτα τη φήμη τους. Ζωντανή μουσική από λαϊκές ορχήστρες, παραδοσιακοί ρυθμοί, αδιάκοπος χορός και ατέλειωτο γλέντι κυριάρχησαν το τριήμερο στην Καστοριά. Βεβαίως, μεγάλοι πρωταγωνιστές ήταν οι συμμετέχοντες. Οι χιλιάδες μεταμφιεσμένοι -αρκετές στολές, όπως οι «γερμανοτσολιάδες», ήταν εμπνευσμένες από την Ελλάδα τού σήμερα- σχηματίζοντας παρέες, τα «μπουλούκια», έδιναν αυθόρμητα τον τόνο του ξεφαντώματος με τα πειράγματα και το αστείρευτο κέφι τους, ξεσηκώνοντας όλη την πόλη.
Τα Ραγκουτσάρια έχουν την καταγωγή τους από τα αρχαία χειμερινά Διονύσια, όπου, σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, υπήρχε ο θίασος των μεταμφιεσμένων, που γύριζε από σπίτι σε σπίτι περιπαίζοντας τους νοικοκυραίους. Κρυμμένοι πίσω από προβιές και αυτοσχέδιες μάσκες, συνέτειναν στην απομάκρυνση των κακών πνευμάτων, που ταλαιπωρούσαν στο μεσοχείμωνο τον κόσμο των καιρών εκείνων. Στη μακραίωνη διάρκεια της ρωμαϊκής κυριαρχίας οι μεταμφιέσεις συνεχίστηκαν και προστέθηκαν νέες γιορτές. Οι rogatores (ζητιάνοι), που επισκέπτονταν τα σπίτια της περιοχής, έπαιρναν κεραστικά και φιλοδωρήματα, αποτρέποντας έτσι τα κακά πνεύματα που δυσκόλευαν τη ζωή των ανθρώπων. Πιθανότατα, λοιπόν, οι ραγκουτσάρηδες να είναι οι rogatores του χθεσινού κόσμου.
Παρά τις δυσκολίες που συνάντησαν σε μια μακροχρόνια διαδρομή, τα Ραγκουτσάρια κατάφεραν να διατηρηθούν και να φτάσουν, μέσω του Βυζαντίου και της Τουρκοκρατίας, έως τις μέρες μας.
Δημήτρης Κυριακόπουλος
