Όλα όσα πρέπει να γνωρίζετε για το ιδιοκτησιακό καθεστώς εκτός σχεδίου περιοχών
Οι αλλαγές στο Κτηματολόγιο και στους δασικούς χάρτες ανατρέπουν το ιδιοκτησιακό καθεστώς πολλών ακινήτων, ιδιαίτερα σε εκτός σχεδίου περιοχές, επηρεάζοντας μεταβιβάσεις, αγοραπωλησίες, δωρεές και κληρονομιές.
Χιλιάδες ιδιοκτήτες βρίσκονται αντιμέτωποι με δυσάρεστες εκπλήξεις, όταν διαπιστώνουν ότι οι εκτάσεις τους έχουν χαρακτηριστεί δασικές ή αναδασωτέες, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την αξιοποίησή τους.
Νέα δεδομένα για τους ιδιοκτήτες
Όσοι σκοπεύουν να μεταβιβάσουν ή να πουλήσουν ακίνητα οφείλουν να μεριμνήσουν για νέα τοπογραφικά διαγράμματα, τα οποία πρέπει να είναι επικαιροποιημένα και να βασίζονται στους μερικώς κυρωμένους δασικούς χάρτες.
Παράλληλα, συνίσταται έλεγχος στα στοιχεία του Κτηματολογίου ώστε να επιβεβαιωθεί αν ένα ακίνητο εμπίπτει σε δασική ή αναδασωτέα περιοχή.
8 βασικά ερωτήματα και απαντήσεις
1. Τι ισχύει για τις κληρονομιές;
Οι αποδοχές κληρονομιάς επιτρέπονται για όλα τα ακίνητα, ακόμη κι αν δεν έχει εκδοθεί πιστοποιητικό περί δασικού χαρακτήρα.
Δεν απαιτείται τοπογραφικό διάγραμμα ούτε βεβαίωση μηχανικού για την αποδοχή.
2. Ποια ακίνητα μπορούν να μεταβιβαστούν;
Επιτρέπεται η μεταβίβαση:
Ακινήτων εντός σχεδίου ή εντός οικισμού
Αγροτεμαχίων εκτός σχεδίου που εμφανίζονται στους δασικούς χάρτες ως (ΑΑ), δηλαδή «άλλης μορφής έκταση» τόσο το 1945 όσο και στους χάρτες του 2007–2009.
Μόνο αυτές οι εκτάσεις δεν υπάγονται στη δασική νομοθεσία.
3. Εκτάσεις που έχασαν δασικό χαρακτήρα πριν το 1975
Αν υπάρχουν διοικητικές πράξεις που τεκμηριώνουν την αλλαγή χρήσης πριν τις 11 Ιουνίου 1975, οι εκτάσεις αυτές δεν μπορούν να ξαναχαρακτηριστούν δασικές. Αυτό αφορά κυρίως ακίνητα με οικοδομικές άδειες προ του Συντάγματος του 1975.
4. Πώς αποδεικνύεται ο χαρακτήρας της έκτασης;
Για κάθε πράξη μεταβίβασης ή σύστασης εμπραγμάτων δικαιωμάτων απαιτείται πιστοποιητικό της Διεύθυνσης Δασών.
Αν η έκταση δεν εμπίπτει στη δασική νομοθεσία, αρκεί υπεύθυνη δήλωση επί του τοπογραφικού, υπογεγραμμένη από τον μηχανικό.
5. Τι γίνεται όταν έχουν γίνει δεκτές αντιρρήσεις από την ΕΠΕΑ;
Αν η Επιτροπή Εξέτασης Αντιρρήσεων έχει αποδεχθεί την αντίρρηση, έως την κύρωση του χάρτη το συμβόλαιο συνοδεύεται από:
Αντίγραφο της απόφασης ΕΠΕΑ με ΑΔΑ
Τοπογραφικό διάγραμμα που αποδεικνύει την ακριβή έκταση.
6. Πώς το Κτηματολόγιο αναγνωρίζει ως ιδιωτικές τις μη δασικές εκτάσεις;
Με νομοθετική ρύθμιση επιτρέπεται εξωδικαστική λύση.
Ο ενδιαφερόμενος μπορεί να προσφύγει στο Κτηματολογικό Γραφείο εντός δύο μηνών από την απόφαση της Επιτροπής Αντιρρήσεων.
7. Αν ο πολίτης δεν υπέβαλε εμπρόθεσμη αντίρρηση;
Υπάρχει δεύτερη ευκαιρία μέσω αίτησης διόρθωσης του δασικού χάρτη, η οποία δεν θεωρείται ένσταση αλλά διοικητική διαδικασία επανόρθωσης.
8. Πώς αναμορφώνονται οι κυρωμένοι δασικοί χάρτες;
Με προσθήκες ή διαγραφές εκτάσεων που υπάγονται ή εξαιρούνται της δασικής νομοθεσίας.
Η αναμόρφωση κυρώνεται με απόφαση του γενικού γραμματέα Δασών και δημοσιεύεται σε ΦΕΚ.
Μετά τη δημοσίευση, το ακίνητο μπορεί να μεταβιβαστεί κανονικά.
Η νέα πραγματικότητα που διαμορφώνεται από Κτηματολόγιο και δασικούς χάρτες απαιτεί προσεκτική ενημέρωση και έλεγχο κάθε ιδιοκτησίας πριν από οποιαδήποτε μεταβίβαση. Οι πολίτες καλούνται να ενεργούν με συνεργασία μηχανικού και συμβολαιογράφου, ώστε να αποφύγουν ακυρώσεις συμβολαίων ή δικαστικές εμπλοκές στο μέλλον.


