Μιλά στον «Ε.Α.» ο πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Γεωπόνων από την Αγιά Λάρισας
Αμεση πληρωμή των δικαιούχων αγροτών, απομάκρυνση από το… ταμείο εκείνων που θέλουν να γεμίζουν με χρήματα τα βιβλιάριά τους χωρίς να παράγουν τίποτα και διεκδίκηση από την Ε.Ε. όλων των επιδοτήσεων που μπορεί να προσφέρει η κοινοτική αγροτική πολιτική είναι οι κύριες προτάσεις του γεωπόνου και περιφερειακού συμβούλου Δημήτρη Σοφολόγη*, ο οποίος μίλησε στον «Ελληνα Αγρότη» στο περιθώριο του Thessaly AgriBusiness Forum 2025, το οποίο πραγματοποιήθηκε στη Λάρισα.
- Του Θανάση Αντωνίου
Ο κ. Σοφολόγης από την Αγιά Λάρισας είναι πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Συλλόγων Γεωπόνων και περιφερειακός σύμβουλος μειοψηφίας στην Περιφέρεια Θεσσαλίας. Προέρχεται από αγροτική οικογένεια με δενδρώδεις καλλιέργειες και ο ίδιος ασχολείται με γεωπονικές μελέτες. Διαθέτει μαζί με τον Νικόλαο Γκουτζουρέλα την εταιρία GEOMELE, η οποία εδρεύει στη Λάρισα, με αντικείμενο τη σύνταξη και υλοποίηση προγραμμάτων αγροτικής ανάπτυξης (σχέδια βελτίωσης, νέοι αγρότες, νιτρορύπανση, βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία κ.ά.).
Η συζήτησή μας στη Λάρισα ξεκίνησε από την κατάσταση που επικρατεί αυτή τη στιγμή στην Περιφέρεια Θεσσαλίας, για την οποία ο συνομιλητής μας έχει ιδία γνώμη. «Στη Θεσσαλία πρέπει να διακρίνουμε δύο βασικές κατηγορίες όσον αφορά τις δραστηριότητες στην πρωτογενή παραγωγή. Από τη μια υπάρχουν οι δενδρώδεις και αροτραίες καλλιέργειες, και από την άλλη η κτηνοτροφία, η οποία σχετίζεται με τις αροτραίες καλλιέργειες, Ο κλάδος αυτός πλήττεται τα τελευταία χρόνια από τις ζωονόσους και βρίσκεται, όπως είναι γνωστό, σε πολύ δύσκολη κατάσταση» μας λέει.
Τα προβλήματα της Θεσσαλίας, όμως, δεν είναι χθεσινή υπόθεση. «Ανεξάρτητα από τις καταστροφή λόγω Daniel και την ευλογιά, η κατάσταση στη Θεσσαλία ήταν δύσκολη ήδη εδώ και χρόνια. Στις αροτραίες καλλιέργειες, η μείωση των ενισχύσεων τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργήσει πολλά προβλήματα. Κάποτε, το δικαίωμα ήταν 120 ευρώ/στρέμμα, και σήμερα έχει πέσει κατά πολύ, αν εξαιρέσουμε ίσως τα οικολογικά σχήματα, στα οποία τα ποσά των δικαιωμάτων μπορεί να είναι μεταβαλλόμενα» εξηγεί.
Πληρωμές γιοκ!
Σύμφωνα με τον Δημήτρη Σοφολόγη, η βασική ενίσχυση, η οποία στήριζε επί πολλά χρόνια τις αροτραίες καλλιέργειες, αυτό που αποκαλείται διεθνώς Basic Payment Scheme, θα είναι πλέον πολύ χαμηλότερη απ’ ό,τι στο παρελθόν, παρότι η Ε.Ε. και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δηλώνουν σε κάθε τόνο ότι η ενίσχυση θα συνεχίσει να υφίσταται και στη νέα ΚΑΠ. «Αυτές οι εξελίξεις που βιώνουμε σήμερα δεν είναι υπόθεση των τελευταίων χρόνων. Ζούμε ασφαλώς ιστορικά μια πολύ κακή περίοδο πληρωμών, καθώς για πρώτη φορά δεν πληρώθηκαν οι παραγωγοί στα τέλη Οκτωβρίου!» μας λέει.
«Είμαι 45 ετών και από το 1999, που εισήχθην στη Γεωπονική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, δεν θυμάμαι ποτέ την προκαταβολή να δίνεται -έτσι αναφέρει η ανακοίνωση του ΥΠΑΑΤ- στα τέλη Νοεμβρίου! Βέβαια, η καθυστέρηση αυτή έχει να κάνει με τον ΟΠΕΚΕΠΕ, όπου έχει δημιουργηθεί μια πολύ δύσκολη κατάσταση» σχολιάζει ο γεωπόνος από την Αγιά.
«Κερκόπορτα» στον ΟΠΕΚΕΠΕ
Μοιραία, η συζήτηση περνά στο θέμα του ΟΠΕΚΕΠΕ, το οποίο κυριάρχησε στο Thessaly AgriBusiness Forum 2025. Σύμφωνα με τον Δημήτρη Σοφολόγη, στην περίπτωση του ΟΠΕΚΕΠΕ έγιναν μεγάλα λάθη, με αποτέλεσμα να πλουτίσουν άνθρωποι τόσο από μη νόμιμες πράξεις με δόλο όσο και από λάθη για τα οποία υπάρχουν πολιτικές ευθύνες. «Πώς θα κρίνουμε το γεγονός ότι κτηνοτρόφοι χωρίς ζώα ανακηρύσσονταν δικαιούχοι; Πως είναι δυνατόν κάποιος χωρίς ζώα να νοικιάζει έναν βοσκότοπο για να διατηρείται μια βλάστηση; Ε, λοιπόν, αυτό δεν είναι αγροτική παραγωγή!» μας λέει και συμπληρώνει:
«Αυτό που υπήρχε στον ΟΠΕΚΕΠΕ ήταν ξεκάθαρα μια Κερκόπορτα, η οποία δημιουργούσε προϋποθέσεις για να κερδοσκοπήσουν κάποιοι πονηροί. Αν θέλαμε να αποκλείσουμε τους άσχετους, θα μπορούσαμε να θέσουμε επιπλέον προϋποθέσεις για τη λήψη της επιδότησης. Ετσι, θα αποκλείονταν οι γιατροί, οι δάσκαλοι, οι πολιτικοί μηχανικοί κ.ά. Αλλά, εδώ που τα λέμε, ένας πονηρός, ανεξαρτήτως επαγγέλματος, θα κάνει αυτό που θα του επιτρέψει η περίσταση, δηλαδή θα κερδίζει χρήματα χωρίς να δουλεύει. Ο πονηρός ψάχνει τις τρύπες για να μην εργάζεται, σε βάρος άλλων αγροτών, γιατί τα δικαιώματα τσεκουρώνονται όσο δηλώνονται περισσότεροι δικαιούχοι».
Πίεση προς την Ε.Ε.
«Η χώρα δεν πρέπει να εγκαταλείψει την πίεση προς την Ε.Ε. Το δικαίωμα -ας είναι και μικρότερο στη νέα εποχή- πρέπει να λαμβάνεται και να συσχετίζεται με την παραγωγή».
Κτηνοτρόφοι χωρίς ζώα…
«Αν μπούμε σε μια λογική ότι ο πολίτης μπορεί να πληρώνεται χωρίς να παράγει, τότε ο πονηρός συμπολίτης μας θα διεκδικήσει να πληρωθεί χωρίς να παράγει».
Ξεκούραστες καταθέσεις
«Για ποιον λόγο κάποιος να εργάζεται, όταν άλλοι… συνάδελφοί του στα τέλη Οκτωβρίου λάμβαναν στο βιβλιάριό τους δικαιώματα, τα οποία ήταν είτε λανθασμένα είτε απλώς… ξεκούραστα;»
«Ο αγρότης είναι επενδυτής, με ιστορικό που πρέπει να εξετάζεται από την πηγή επιδότησης»
Επιστρέφουμε στη συζήτηση για τη Θεσσαλία και ζητάμε από τον περιφερειακό σύμβουλο ένα σχόλιο για την κατάσταση που επικρατεί στην κτηνοτροφία. «Η Θεσσαλία βάλλεται από παντού. Για τις αροτραίες καλλιέργειες έχουμε χαμηλές τιμές, ενώ έχουμε και την κλιματική αλλαγή με τις καταστροφές τύπου Daniel, που έχουν πλήξει την Περιφέρεια. Στην κτηνοτροφία έχουμε την ευλογιά, που δεν ξέρουμε πού θα καταλήξει. Οταν έχουν χαθεί 150.000 ζώα, αντιλαμβάνεστε ότι η κατάσταση είναι πολύ σοβαρή».
Κι ενώ οι αγρότες είναι στους δρόμους διεκδικώντας τα χρήματά τους, ο Δ. Σοφολόγης δεν μπορεί παρά να περιμένει κι αυτός μεγαλύτερη κινητικότητα στο πεδίο των πληρωμών. «Πρέπει άμεσα να ξεκαθαρίσει το πλαίσιο λειτουργίας του ΟΠΕΚΕΠΕ και να γίνουν οι πληρωμές προς τους δικαιούχους. Να ξέρει ο παραγωγός τι θα πάρει και πότε. Πέρα από τα μέτρα βιοασφάλειας για την ευλογιά, τα οποία είναι επίσης πολύ κοστοβόρα, θα έπρεπε για όποιο κοπάδι θανατώνεται λόγω ευλογιάς ο παραγωγός να αποζημιώνεται άμεσα. Οταν γίνεται ένας σεισμός, δεν λαμβάνουν άμεσα οι πληγέντες τα χρήματα που έχουν ανάγκη;
Γιατί δεν γίνεται το ίδιο και στους κτηνοτρόφους; Ενας κτηνοτρόφος ο οποίος εξασφαλίζει με τη δουλειά του την τροφή μας είναι πιο σημαντικός από, π.χ., έναν καταστηματάρχη ρούχων στο κέντρο της Αθήνας – κι ας μην παρεξηγηθώ για αυτό που είπα» επισημαίνει ο Δ. Σοφολόγης.
Ο ίδιος εξηγεί ότι η χώρα δεν πρέπει να εγκαταλείψει την πίεση προς την Ε.Ε. «Το δικαίωμα -ας είναι και μικρότερο στη νέα εποχή- πρέπει να λαμβάνεται και να συσχετίζεται με την παραγωγή. Θυμηθείτε τις περιπτώσεις των κτηνοτρόφων χωρίς ζώα. Αν μπούμε σε μια λογική ότι ο πολίτης μπορεί να πληρώνεται χωρίς να παράγει, τότε ο πονηρός συμπολίτης μας θα διεκδικήσει να πληρωθεί χωρίς να παράγει. Για ποιον λόγο κάποιος να εργάζεται, όταν άλλοι… συνάδελφοί του στα τέλη Οκτωβρίου λάμβαναν στο βιβλιάριό τους δικαιώματα τα οποία ήταν είτε λανθασμένα είτε απλώς… ξεκούραστα;» αναρωτιέται.
Ο κ. Σοφολόγης είναι προβληματισμένος με τη μετάβαση του ΟΠΕΚΕΠΕ στην ΑΑΔΕ λόγω του κυκεώνα των κανονισμών και εγκυκλίων της Ε.Ε. Κατά τη γνώμη του, κάθε Ελληνας αγρότης ο οποίος διεκδικεί δικαιώματα έχει μεγάλο ιστορικό πράξεων/εγγράφων, καθώς μοιάζει σαν ένα είδος επενδυτή, σαν ένα είδος δικαιούχου, ο οποίος θα χειριστεί χρηματικά ποσά, με πολλά δεδομένα, και μάλιστα σε βάθος χρόνου. «Ο χειρισμός όλου αυτού του ιστορικού -για καθέναν αγρότη- γινόταν μέχρι πρόσφατα από τους γεωπόνους, αντιλαμβάνομαι όμως ότι πολλοί σχολιάζουν τη σωρεία λαθών που αποκαλύπτονται τώρα. Ξέρετε, όμως, κάθε κλάδος έχει καλούς και κακούς επαγγελματίες, και οι δεύτεροι θα πρέπει να αποβάλλονται».
Ποιος είναι ο πραγματικός αγρότης;
Ο Δημήτρης Σοφολόγης επιμένει ότι, αν θέλουμε να προχωρήσουμε στον αγροτικό κλάδο ως χώρα, θα πρέπει να μείνουν στο επάγγελμα μόνο οι πραγματικοί αγρότες, αυτοί που συνδέονται με πραγματική γη, πραγματικές εκμεταλλεύσεις και ανάγκες. «Στην περίπτωση του ΟΠΕΚΕΠΕ, το ζήτημα είναι η παράνομη κατοχή: είχαν ή δεν είχαν εκτάσεις γης αυτοί που δήλωσαν εκτάσεις γης; Ο μέσος Ελληνας για να δώσει δύο στρέμματα γης στο παιδί του θέλει Κτηματολόγιο – αυτοί που δήλωσαν 3.000 στρέμματα δεν ελέγχθηκαν ποτέ;» αναρωτιέται.
Απέναντι στην κατάσταση που έχει διαμορφωθεί, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Γεωπόνων στοχεύει στην παραγωγή, και ο πρόεδρός της έχει μια σειρά από προτάσεις που θέτει στη δημόσια συζήτηση. «Τα νέα δικαιώματα, τα οποία θα προκύψουν από την περίοδο 2028-2034, θα πρέπει να βρούμε τρόπο να τα εντάξουμε στην παραγωγή και να επιβραβεύσουμε τον πραγματικό παραγωγό» μας λέει. «Στις 16 Ιουλίου εξεδόθη μια πρόταση κανονισμού για ένα ενιαίο ταμείο, με ποσό για τη γεωργία το οποίο θα κατευθύνεται αποκλειστικά και μόνο σε όσους παράγουν.
Ακούγεται αυτονόητο να πληρώνονται μόνο οι παραγωγοί, αλλά δεν είναι! Δεν έχουμε την πολυτέλεια χρόνου, ούτε τους οικονομικούς πόρους να πληρώνουμε ανθρώπους που με τεχνάσματα προσποιούνται ότι παράγουν. Πρέπει να σκεφτόμαστε πώς θα κάνουμε πιο παραγωγικό τον αγρότη. Δεν πρέπει να κυνηγήσουμε το πρόσκαιρο κέδρος μιας επιδότησης – αυτό άλλωστε θα αποκαλυφθεί με έλεγχο, που μπορεί ή πρέπει να γίνει λίγο αργότερα» επιμένει ο συνομιλητής μας.
Και κλείνει με μια πρόταση: «Οι αγρότες σήμερα πρέπει να έχουν πρακτικές φιλικές προς το περιβάλλον και να αυξάνουν την παραγωγή τους. Οποιος όμως στοχεύει στην παραγωγή δεν έχει πολύ χρόνο για να ασχοληθεί με τα διαδικαστικά – αυτά πρέπει να τα αναλαμβάνουν σύμβουλοι. Εμείς μπορούμε να παίξουμε αυτόν τον ρόλο».
*Περιφερειακός σύμβουλος μειοψηφίας στην Περιφέρεια Θεσσαλίας
Πηγή: Εφημερίδα Έλληνας Αγρότης
