Η στρατιωτική χούντα εντείνει τις πιέσεις κατά δυτικών οργανώσεων και ΜΚΟ
Τρεις Ευρωπαίοι εργαζόμενοι της ΜΚΟ INSO, ανάμεσά τους δύο Γάλλοι, συνελήφθησαν στη Μπουρκίνα Φάσο με την κατηγορία της κατασκοπείας, όπως ανακοίνωσε η στρατιωτική κυβέρνηση της χώρας.
Σύμφωνα με τις αρχές, οι συλλήψεις εντάσσονται σε μια ευρύτερη εκστρατεία «προστασίας της εθνικής κυριαρχίας» και αντιμετώπισης της «ξένης επιρροής».
Συνολικά, οκτώ άτομα που εργάζονταν για την INSO κρατούνται από τις αρχές, ανάμεσά τους ο Γάλλος διευθυντής του τοπικού παραρτήματος, η αναπληρώτριά του με διπλή υπηκοότητα Γαλλίας και Σενεγάλης, ένας Τσέχος αναπληρωτής γενικός διευθυντής, καθώς και υπήκοοι από το Μάλι και τη Μπουρκίνα Φάσο.
Η υπόθεση ξεκίνησε στα τέλη Ιουλίου, όταν το καθεστώς ανέστειλε τη λειτουργία της INSO για τρεις μήνες, κατηγορώντας την ότι «συλλέγει ευαίσθητα δεδομένα χωρίς άδεια». Παρά την απόφαση, ορισμένα στελέχη φέρονται να συνέχισαν «μυστικές ή συγκαλυμμένες δραστηριότητες», όπως ανέφερε ο υπουργός Ασφαλείας Μαχαμαντού Σανά. Ο ίδιος υποστήριξε ότι η οργάνωση «μετέφερε πληροφορίες ασφαλείας σε ξένες δυνάμεις», οι οποίες ενδέχεται να έθεταν σε κίνδυνο την εθνική ασφάλεια της χώρας.
Η INSO είναι μια διεθνής ΜΚΟ που παρέχει αναλύσεις ασφαλείας και υποστήριξη σε ανθρωπιστικές αποστολές. Ωστόσο, το στρατιωτικό καθεστώς της Μπουρκίνα Φάσο έχει υιοθετήσει έντονα αντιδυτική ρητορική, θεωρώντας πολλές τέτοιες οργανώσεις ως «δούρειους ίππους» ξένων συμφερόντων. Η κυβέρνηση του λοχαγού Ιμπραήμ Τραορέ, που βρίσκεται στην εξουσία σχεδόν τρία χρόνια, έχει απομακρυνθεί πλήρως από τη Γαλλία και άλλες δυτικές χώρες, τις οποίες κατηγορεί ότι επιδιώκουν την αποσταθεροποίηση της περιοχής.
Φθίνει διαρκώς η επιρροή της Γαλλίας στην περιοχή
Η ρήξη με το Παρίσι είναι γνωστή: το 2023 η Μπουρκίνα Φάσο απαίτησε την αποχώρηση των γαλλικών στρατευμάτων, ενώ το 2024 απέλασε διπλωμάτες και έκλεισε γραφεία γαλλικών οργανισμών. Μάλιστα, τέσσερις Γάλλοι δημόσιοι λειτουργοί που είχαν κατηγορηθεί για κατασκοπεία κρατήθηκαν για έναν χρόνο πριν αφεθούν ελεύθεροι, έπειτα από μεσολάβηση του Μαρόκου.
Η υπόθεση της INSO δεν είναι μεμονωμένη. Το τελευταίο διάστημα, το καθεστώς έχει ανακαλέσει τις άδειες λειτουργίας 21 ΜΚΟ και έχει αναστείλει άλλες δέκα. Παράλληλα, έχουν καταγραφεί δεκάδες περιπτώσεις απαγωγών και καταστολής φωνών της αντιπολίτευσης ή της κοινωνίας των πολιτών. Ο λοχαγός Τραορέ κατηγορείται ότι χρησιμοποιεί το διάταγμα της γενικής επιστράτευσης για να εντάσσει αναγκαστικά πολίτες στις ένοπλες δυνάμεις.
Η Μπουρκίνα Φάσο, το Μάλι και ο Νίγηρας –τρεις χώρες του Σαχέλ που κυβερνώνται πλέον από στρατιωτικά καθεστώτα– έχουν υιοθετήσει κοινή αντιδυτική γραμμή και δημιούργησαν τη λεγόμενη «Συμμαχία Κρατών του Σαχέλ» (ΣΚΣ). Κοινός τους στόχος, όπως υποστηρίζουν, είναι η «απελευθέρωση από τη γαλλική επιρροή» και η ενίσχυση της ασφάλειας απέναντι στις τζιχαντιστικές οργανώσεις που δρουν στην περιοχή εδώ και πάνω από δέκα χρόνια.
Η Γαλλία, από την πλευρά της, απορρίπτει τις κατηγορίες περί εμπλοκής σε δραστηριότητες κατασκοπείας, κάνοντας λόγο για «ανυπόστατες και πολιτικά υποκινούμενες κατηγορίες». Ωστόσο, οι σχέσεις της με τις χώρες του Σαχέλ παραμένουν σε ιστορικό χαμηλό, καθώς το Παρίσι έχει χάσει σχεδόν όλη τη στρατηγική του επιρροή στην περιοχή.