Η σύνοδος κορυφής δεν έχει ακόμα καθοριστεί, αλλά αν ο Βλαντίμιρ Πούτιν αποφασίσει να ταξιδέψει στη Βουδαπέστη για να συναντήσει τον Πρόεδρο των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες, θα πρέπει πρώτα να ξεπεράσει κάποια εμπόδια.
Όταν ο Πούτιν ταξίδεψε στην Αλάσκα για τη σύνοδο στο Άνκορατζ τον Αύγουστο, οι ΗΠΑ του χορήγησαν ειδική άδεια για το προεδρικό αεροσκάφος του – ένα τροποποιημένο αεροσκάφος Ilyushin Il-96, γνωστό ως “Ιπτάμενο Κρεμλίνο”, το οποίο διαθέτει τέσσερις κινητήρες και είναι γεμάτο συστήματα άμυνας.
Τα ρωσικά αεροσκάφη έχουν απαγορευτεί από τον εναέριο χώρο των ΗΠΑ, όπως και από τον εναέριο χώρο της ΕΕ. Έτσι, αν ο Πούτιν πετάξει στη Βουδαπέστη, θα χρειαστεί ειδική άδεια, εάν χρειαστεί να πετάξει κράτος μέλος της ΕΕ.
Όπως γράφει σε ρεπορτάζ του το BBC, είναι απολύτως εφικτό, αλλά η Βουδαπέστη, ως χερσαίο κράτος, δεν είναι και ο πιο εύκολος προορισμός για έναν Ρώσο πρόεδρο που σπάνια ταξιδεύει στο εξωτερικό και δεν έχει επισκεφτεί την ΕΕ τα τελευταία χρόνια.
“Προς το παρόν, φυσικά, δεν είναι σαφές (σ.σ. πως θα ταξιδέψει ο Πούτιν)“, είπε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ. “Αυτό που έχουμε είναι η βούληση των προέδρων να πραγματοποιήσουν αυτή τη συνάντηση”.
Λίγες μέρες μετά την πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022, η ΕΕ πάγωσε τα περιουσιακά στοιχεία τόσο του Πούτιν όσο και του Υπουργού Εξωτερικών, Σεργκέι Λαβρόφ. Επιβλήθηκε επίσης καθολική απαγόρευση για όλα τα ρωσικά αεροσκάφη που πετούν πάνω από τον εναέριο χώρο των 27 κρατών μελών της ΕΕ.
Επιπλέον, ο Πούτιν έχει κατηγορηθεί από το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο για εγκλήματα πολέμου, επειδή μετέφερε και απέλασε παράνομα Ουκρανούς ανήλικους στη Ρωσία.
Άρα υπάρχουν και κάποιες δυσκολίες, αν και η Ουγγαρία πιστεύει ότι όλα αυτά μπορούν να λυθούν. Η Ουγγαρία άλλωστε βρίσκεται σε διαδικασία αποχώρησης από το ΔΠΔ.
Ο Πούτιν και ο Ούγγρος Πρωθυπουργός, Βίκτορ Ορμπάν, πιθανώς ο στενότερος σύμμαχος του Πούτιν στην ΕΕ, έχουν ήδη συζητήσει για την προγραμματισμένη σύνοδο μέσω τηλεφώνου, και ο Ούγγρος Υπουργός Εξωτερικών, Πέτερ Σιγιάρτο, δήλωσε στους δημοσιογράφους:
“Θα διασφαλίσουμε φυσικά ότι θα μπορεί να εισέλθει στην Ουγγαρία, να πραγματοποιήσει επιτυχείς συνομιλίες εδώ και να επιστρέψει στη χώρα του”.
Η ΕΕ δεν αναμένεται να δημιουργήσει εμπόδια.
Η Εκτελεστική Επιτροπή της ΕΕ έχει δηλώσει ότι οποιαδήποτε συνάντηση που προχωρά προς την επίτευξη “μιας δίκαιης και βιώσιμης ειρήνης για την Ουκρανία” είναι ευπρόσδεκτη και στηρίζει τις προσπάθειες του προέδρου Τραμπ προς αυτήν την κατεύθυνση.
Οι ενδεχόμενες διαδρομές
Το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι πώς θα πετάξει ο ηγέτης της Ρωσίας από τη Μόσχα στη Βουδαπέστη. Προφανώς, δεν πρόκειται να αγοράσει εισιτήριο της Air Serbia για το Βελιγράδι, ούτε να πάρει το τρένο προς την Ουγγαρία, που μπορεί να είναι ο πιο άμεσος δρόμος.
Θα θελήσει να χρησιμοποιήσει το αεροσκάφος Il-96 για να εγγυηθεί την ασφάλειά του, αλλά αυτό πιθανότατα θα σημαίνει ότι θα πρέπει να πετάξει πάνω από τον εναέριο χώρο ενός κράτους μέλους της ΕΕ και του ΝΑΤΟ και να πάρει άδεια να παραβιάσει την απαγόρευση των ρωσικών αεροσκαφών στην ΕΕ.
Η εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ανίτα Χίπερ, δήλωσε την Παρασκευή ότι “σε σχέση με την κατεύθυνση του ταξιδιού, τα κράτη μέλη μπορούν να δώσουν εξαιρέσεις, αλλά αυτό πρέπει να γίνει από τα κράτη μέλη ξεχωριστά“.
Το ΝΑΤΟ έχει επίσης παραπέμψει το ζήτημα στις αντίστοιχες εθνικές αρχές και, δεδομένου ότι εμπλέκεται ο Τραμπ, ενδέχεται να συναινέσουν.
Ακόμα και με άδεια, μια ματιά στον χάρτη δείχνει ότι ο Πούτιν ίσως χρειαστεί να ακολουθήσει μια πιο κυκλική διαδρομή. Η Ουκρανία είναι εκτός συζήτησης, και πιθανότατα και η Πολωνία λόγω των ψυχρών σχέσεων της Βαρσοβίας με τη Μόσχα.
Η πιο άμεση διαδρομή ενδέχεται να είναι μέσω της ανατολικής ακτής της Μαύρης Θάλασσας και της Τουρκίας, μέσω Βουλγαρίας και είτε Σερβίας είτε Ρουμανίας για να φτάσει στην Ουγγαρία.
Ο Πρόεδρος της Σερβίας, Αλεξάνταρ Βούτσιτς, γνωρίζει καλά τον Πούτιν και η Air Serbia πραγματοποιεί απευθείας πτήσεις προς τη Μόσχα μέσω του εναέριου χώρου της ΕΕ. Η Σερβία είναι υποψήφιο μέλος της ΕΕ, αλλά δεν είναι μέλος ακόμα. Τα κράτη μέλη της ΕΕ, όπως η Βουλγαρία ή ίσως η Ρουμανία, θα πρέπει να δώσουν τη συναίνεσή τους και θα πρέπει να συνοδεύσουν το αεροσκάφος του Πούτιν στον εναέριο χώρο τους.
Αν ο Πούτιν θέλει μεγαλύτερη σιγουριά, μπορεί να πετάξει μέσω Τουρκίας, γύρω από τη νότια ακτή της Ελλάδας και έπειτα πάνω από το εναέριο χώρο του Μαυροβουνίου πριν περάσει πάνω από τη Σερβία. Αλλά αυτή είναι μια πολύ πιο μακρινή διαδρομή.
Η Βουδαπέστη, λοιπόν, δεν είναι ο πιο εύκολος προορισμός, ακόμα και αν λειτουργεί πολύ καλά για τον Βίκτορ Ορμπάν, ο οποίος διατηρεί καλές σχέσεις με τον Πούτιν και τον Ντόναλντ Τραμπ.
“Είναι ένας ηγέτης που μας αρέσει“, είπε ο Τραμπ την Παρασκευή, “του αρέσει και αυτός, μου αρέσει κι εμένα“.
Μια διεθνής σύνοδος υψηλού προφίλ δεν θα βλάψει καθόλου τον Ορμπάν, καθώς βρίσκεται πίσω στις δημοσκοπήσεις πριν από τις εκλογές της άνοιξης. Μέσα σε λίγες ώρες από τη δήλωση ότι η Βουδαπέστη θα είναι ο τόπος της συνόδου, ο Ορμπάν επικοινώνησε με τον Πούτιν και δήλωσε στη σελίδα του στο Facebook:
“Οι προετοιμασίες είναι σε πλήρη εξέλιξη!“