Πώς με επικοινωνιακά τρικ μπανανίας η κυβέρνηση Μητσοτάκη εξαπατά τους Ελληνες και ντοπάρει με δόλο τις ήδη «πειραγμένες» τιμές στο real estate
- Βασίλης Γαλούπης
Ενας από τους κορυφαίους ιστότοπους στον κόσμο, με συμβουλές προς όσους μεγαλοεπενδυτές διεθνώς αναζητούν ευκαιρίες real estate αγορών, το theluxuryplaybook, αφιέρωσε αρκετό από τον χώρο του στα τέλη Σεπτεμβρίου για την ελληνική αγορά για ένα από τα φιλόδοξα προγράμματα της κυβέρνησης Μητσοτάκη.
«Η Ελλάδα ξεκίνησε το πιο φιλόδοξο πρόγραμμα στήριξης στέγασης εδώ και δεκαετίες, δεσμεύοντας 1 δισ. ευρώ για την άμεση επιδότηση σχεδόν 948.000 ενοικιαστών, εφαρμόζοντας παράλληλα ολοκληρωμένα φορολογικά κίνητρα για τους επενδυτές ακινήτων» έγραψε και πρόσθεσε με νόημα: «Δεν πρόκειται απλώς για μέτρα εσωτερικής πολιτικής, αλλά το κάνει για να ανταγωνιστεί την Πορτογαλία, την Ισπανία και την Ιταλία προκειμένου να προσελκύσει μεγάλα επενδυτικά κεφάλαια σε ακίνητα».
Οπως επισημαίνει, ο χρόνος που το κάνει αυτό η ελληνική κυβέρνηση είναι σκόπιμος, επειδή οι τιμές των κατοικιών αυξήθηκαν κατά 6,19% σε ετήσια βάση το α’ τρίμηνο του 2025 και η κατασκευαστική δραστηριότητα αυξήθηκε κατά 31,8% το 2024. «Για τους επενδυτές σε ακίνητα, αυτές οι μεταρρυθμίσεις θα μπορούσαν να αλλάξουν ριζικά την επενδυτική αγορά της Ελλάδας» αναφέρει το εξειδικευμένο σάιτ για το ελληνικό Ελ Ντοράντο στο real estate.
Στην ουσία, δηλαδή, η «φιλολαϊκή» στεγαστική πολιτική Μητσοτάκη είναι σχεδιασμένη με τέτοιον τρόπο ώστε να προστεθεί ως ακόμα ένα εργαλείο στο συνολικό σχέδιο «φουσκώματος» των ήδη εξωπραγματικών τιμών στο real estate στη χώρα μας.
Με δυο λόγια, ο Μητσοτάκης με εκκίνηση την πανδημική κρίση μετέτρεψε όλη την επικράτεια σε ένα «ντοπαρισμένο» χρηματιστηριακό προϊόν. Και η Ελλάδα έχει γεμίσει από φούσκες που κάποια στιγμή θα σκάσουν, συμπαρασύροντας αναπόφευκτα και την οικονομία, και αφού οι πόλεις και οι ελκυστικοί προορισμοί έχουν γίνει αφιλόξενοι για τους ίδιους τους κατοίκους τους.
Πίσω από σχεδόν κάθε πρόγραμμα της διακυβέρνησης Μητσοτάκη, από το 2019 έως και τώρα, κάτι κρύβεται. Είτε γίνονται για τα μάτια του κόσμου, κι εν τέλει, παρά τις βαρύγδουπες ανακοινώσεις, είναι επικοινωνιακά τρικ που δεν αφορούν τους πολίτες, είτε είναι δυσλειτουργικά και καταλήγουν στον κάλαθο των αχρήστων ή εξυπηρετούν σκοπιμότητες, όπως ειδικά στα ζητήματα στέγασης και ενεργειακών παρεμβάσεων.
Σήμερα η «κυριακάτικη δημοκρατία» επιχειρεί μια συνολική αποτύπωση των δήθεν «φιλολαϊκών προγραμμάτων» ευρείας κλίμακας που χρησιμοποιούνται από την κυβέρνηση ως ψηφοθηρικός κράχτης μέσω παραπλανητικών υποσχέσεων και επικοινωνιακής καταιγίδας, αλλά εν τέλει δεν υλοποιούνται ποτέ ή υλοποιούνται προς όφελος λίγων.
Σε γολγοθά εξελίσσεται για τους ενδιαφερομένους η εύρεση κατάλληλου ακινήτου, παρά τις αιτήσεις για το πολυδιαφημισμένο πρόγραμμα «Σπίτι μου 2». Ενώ το οικιστικό απόθεμα παραμένει σαφώς συρρικνωμένο, μετά το πολυετές βούλιαγμα της οικοδομικής δραστηριότητας, η αύξηση της ζήτησης εξαιτίας και του νέου προγράμματος πυροδοτεί νέες πληθωριστικές τάσεις στην αγορά ακινήτων, με τις τιμές να εκτινάσσονται κι άλλο.
Την ίδια στιγμή, οι προδιαγραφές για το «Σπίτι μου 2» στένεψαν ακόμα περισσότερο τα περιθώρια για εύρεση κατάλληλου σπιτιού σε σχέση με το «Σπίτι μου 1». Στην αρχή του 2025, και από τα διαθέσιμα στοιχεία, από τις 10.000 αιτήσεις μόνο οι 1.000 είχαν εντοπίσει το σπίτι που ήθελαν να αγοράσουν. Μεγάλες είναι και οι δυσκολίες με τον τραπεζικό δανεισμό και τα ποσά που εγκρίνονται. Οσοι δήλωσαν ενδιαφέρον στην πλατφόρμα για το «Σπίτι μου 2» ώστε να δουν αν είναι επιλέξιμοι, ξεπέρασαν τους 70.000, αριθμός υπερτριπλάσιος από τις 20.000 των δυνητικών δικαιούχων.
Στα τέλη Μαΐου το πλήθος των ενεργών υπαγωγών στο πλαίσιο του «Σπίτι μου 2» ανερχόταν σε μόλις 6.106 δάνεια, με μέσο όρο δανείου στα 120.250 ευρώ. Η περιορισμένη διαθεσιμότητα ακινήτων που πληρούν τις προδιαγραφές, οι τιμές, οι καθυστερήσεις στην εκταμίευση των δανείων, γραφειοκρατικά και άλλα τεχνικά κωλύματα είναι μερικά από τα «αγκάθια» για όσους θέλουν να αποκτήσουν ακίνητο μέσω του προγράμματος.
Χιλιάδες ενοικιαστές κινδυνεύουν να μείνουν χωρίς επίδομα στέγασης, βάσει των όρων υποβολής νέας αίτησης με τις εξαμηνιαίες ανανεώσεις του επιδόματος ενοικίου.
Κοροϊδία
Το πρώτο ολοκληρωμένο και πιο γενναίο «Εξοικονομώ» της κυβέρνησης Μητσοτάκη βγήκε μέσα στην πανδημία, το 2021, όμως ήταν τόσες οι καθυστερήσεις, που προκάλεσε τεράστια προβλήματα και πολλοί από τους δικαιούχους «πετάχτηκαν» εν τέλει εκτός προγράμματος.
Στο «Εξοικονομώ 2021» ο αριθμός των αιτήσεων ήταν πολύ μεγαλύτερος σε σχέση με τις προηγούμενες πέντε παρόμοιες δράσεις ενεργειακής αναβάθμισης κατοικιών της προηγούμενης δεκαετίας. Καταγράφηκε ρεκόρ ενδιαφερομένων με 87.578 αιτήσεις, εκ των οποίων 40.145 κατατάχθηκαν το 2022 ως «καταρχήν επιλέξιμες» και 47.433 ως «επιλαχούσες».
Τον Οκτώβριο 2024 τα προβλήματα είχαν γιγαντωθεί μέσα σε ένα πρωτοφανές χάος καθυστερήσεων και δυσκολιών, κρατώντας σε αναμονή τους χιλιάδες ενδιαφερόμενους.
Το Πρόγραμμα «Εξοικονομώ» έχει ως στόχο τη διευκόλυνση των νοικοκυριών στη βελτίωση της ενεργειακής κλάσης των κατοικιών τους με την εξοικονόμηση πρωτογενούς ενέργειας πάνω από 30% για κάθε δικαιούχο/κτίριο κατοικίας, μέσω της ενεργειακής αναβάθμισης κατά τουλάχιστον τρεις ενεργειακές κατηγορίες.
Τον Οκτώβριο 2024 δόθηκε για πολλοστή φορά παράταση για τις υπαχθείσες αιτήσεις του προγράμματος «Εξοικονομώ 2021», με επίσημες καταγγελίες ακόμα και από ΤΕΕ, όπως αυτό της Δυτικής Μακεδονίας, για παράλογες απαιτήσεις και πολλά προβλήματα στους ελέγχους δικαιολογητικών, με αποτέλεσμα να σημειώνονται μεγάλες καθυστερήσεις πληρωμών και να εκτροχιάζονται τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησης του προγράμματος.
Εμπαιγμός με τα «Εξοικονομώ» της συμφοράς
Ακόμα και ο φιλοκυβερνητικός Τύπος κάνει λόγο για τα εξώφθαλμα προβλήματα που υπάρχουν με τα «Εξοικονομώ». Τον Σεπτέμβριο 2025 η «Καθημερινή» εξέθεσε με επιθετικό τρόπο τις σοβαρές δυσλειτουργίες στα δύο προγράμματα του 2023 και του 2025.
Εκανε λόγο για την «προσωρινή διέξοδο, μέσω παρατάσεων, στο χάος που επικρατεί με τα προγράμματα «Εξοικονομώ» που αναζητάει το ΥΠΕΝ, με τον χρόνο να μετράει αντίστροφα καθώς κινδυνεύουν να χαθούν σημαντικά κονδύλια. Επισημαίνοντας πως ουσιαστικά είναι στον αέρα τα συνολικά 13 «ανοιχτά» προγράμματα εξοικονόμησης που απευθύνονται σε νοικοκυριά και επιχειρήσεις, συνολικού προϋπολογισμού άνω των 2,5 δισ. ευρώ.
Υπάρχει μια εμφανής αδυναμία εφαρμογής ουσιαστικής παρέμβασης για την επιτάχυνση της υλοποίησης των έργων, καθώς ο χρόνος δεν επαρκεί για αλλαγές στον σχεδιασμό.
Οπως γράφει η «Καθημερινή» στις 24 Σεπτεμβρίου, «η γραφειοκρατία των ίδιων των προγραμμάτων (από την υποβολή της αίτησης έως την έναρξη εργασιών μεσολαβούν επτά στάδια), οι καθυστερήσεις στην έκδοση των απαιτούμενων υπουργικών αποφάσεων, ο επικοινωνιακού χαρακτήρα σχεδιασμός σε πολλές περιπτώσεις, σε συνδυασμό και με τη γραφειοκρατία των τραπεζών, κρατούν τα προγράμματα “παγωμένα” και τους ωφελουμένους εγκλωβισμένους και σε αβεβαιότητα».
Η ευθύνη της κυβέρνησης αδιαμφισβήτητη. Και το αποτέλεσμα της ανικανότητάς της είναι να μένουν 500.000 σπίτια κλειστά και να αυξάνονται τα ενοίκια, οι τιμές πωλήσεων και τα κόστη υλικών. Στο «Εξοικονομώ 2023» τις παρεμβάσεις τις κάνουν οι ιδιώτες από ίδια κεφάλαια ή δάνεια και μετά αναμένουν την έγκριση της επιδότησης, ενώ στο πρώτο πρόγραμμα, «Εξοικονομώ 2021» την επιδότηση ανέμεναν οι επαγγελματίες που πραγματοποιούσαν το έργο. Παρόμοια προβλήματα παρατηρούνται και στο πρόγραμμα του 2025.
Απέτυχαν τα «Πράσινα ταξί», απλήρωτοι τέσσερις στους πέντε οδηγούς
Μία από τις παταγώδεις αποτυχίες της κυβέρνησης ήταν τα «πράσινα ταξί», με το πρόγραμμα πλέον να έχει κλείσει και να μην υπάρχει πια επιδότηση. Το πρόγραμμα «Πράσινα ταξί» ήταν η μεγαλύτερη επιδότηση που έχει δοθεί ποτέ στην Ελλάδα στον χώρο του αυτοκινήτου, αφού έφτανε ακόμα και τα 22.500 ευρώ ανά όχημα, μειώνοντας κατά πολύ την τελική τιμή, υπό προϋποθέσεις ακόμα και στο 75%.
Σύμφωνα με εξειδικευμένα έντυπα που ασχολήθηκαν με το πατατράκ τον Ιούνιο 2025, ένα ηλεκτρικό ταξί που στον τιμοκατάλογο έγραφε 43.750 ευρώ, στο τέλος έφτανε να κοστίζει ακόμα και το 25% των χρημάτων που έπρεπε να πληρώσει οποιοσδήποτε άλλος αγοραστής.
Με βάση τα παραπάνω, το πρόγραμμα «Πράσινα ταξί» θα έπρεπε να έχει μπλοκάρει από το πλήθος των αιτήσεων, όμως αυτό δεν συνέβη ποτέ. Αντίθετα, πρόκειται για μία αποτυχία, αφού μόλις 212 οχήματα έλαβαν έγκριση! Μόνο στην Αττική κυκλοφορούν 14.000 ταξί. Το πρόγραμμα ήταν ανοιχτό από 9 Ιανουαρίου 2023 μέχρι και 31 Μαρτίου 2025.
Οι όροι που μπήκαν στο πρόγραμμα απέκλειαν έναν πολύ μεγάλο αριθμό ιδιοκτητών από την πρώτη στιγμή. «Αν το πρόγραμμα είχε σχεδιαστεί καλύτερα, με απευθείας εκχώρηση της επιδότησης στην αντιπροσωπία και με διαφορετικούς όρους απόσυρσης, σίγουρα οι αιτήσεις θα ήταν περισσότερες» καταλήγουν οι ειδικοί της συγκεκριμένης αγοράς.
Το τραγικό είναι πως μέχρι το καλοκαίρι του 2025, από τα 212 οχήματα που έχουν λάβει έγκριση για να υπαχθούν στο πρόγραμμα, μόλις τα 42 έχουν πληρωθεί, δηλαδή το 1 στα 5.
Σύμφωνα με όσα ισχύουν αυτή τη στιγμή, από 1 Ιανουαρίου 2026 κάθε καινούργιο ταξί που αγοράζεται θα πρέπει να είναι ηλεκτρικό. Ακόμα και μια παράταση δεν θα λύσει το πρόβλημα, αφού κάποια στιγμή θα αναγκαστούν εκ των πραγμάτων να κάνουν τη μετάβαση.
Το πιθανότερο είναι ότι, λόγω του αποτυχημένου σχεδιασμού της κυβέρνησης, αφού δεν λειτούργησε το κίνητρο υπέρ των ηλεκτρικών, θα αρχίσουν, ως είθισται, τα αντικίνητρα εις βάρος των θερμικών. Είναι ο κλασικός τρόπος να γίνονται οι μεταβάσεις στην τεχνολογία μέσω της «υποχρεωτικότητας» των αντικινήτρων.
Ξέμειναν από… καύσιμο οι κοινότητες «Απόλλων»
Στη θεωρία, αυτού του είδους οι εξαγγελίες στήριξης θα μπορούσαν να είναι ωφέλιμες για μεγάλες ομάδες πολιτών. Στην πράξη, όμως, είναι ένας επιτήδειος τρόπος της κυβέρνησης να κάνει «by pass» το πραγματικό πρόβλημα, ώστε να μην το αντιμετωπίσει.
Τα μέτρα «παριστάνουν» ότι βοηθούν τους αδύναμους, ενώ ουσιαστικά αποτελούν το επικοινωνιακό άλλοθι για να συνεχίσει η λειτουργία μιας οικονομίας υπερτιμημένης και αναντίστοιχης με το εισόδημα των πολιτών στη χώρα.
Αυτό είναι το νέο είδος λαϊκισμού που λανσάρει ο Μητσοτάκης, όσο παγιδεύει την πλειοψηφία σε έναν φαύλο κύκλο φτώχειας για να κερδοσκοπούν ανενόχλητοι διάφοροι μεγαλοκαρχαρίες στην ενέργεια, στο real estate, στις μεταφορές κ.λπ.
Ακόμη και τα κοινωνικά αγαθά, όπως είναι η στέγαση, γίνονται χρηματιστηριακό προϊόν. Οι δήθεν φιλολαϊκές κινήσεις στήριξης είναι έτσι φτιαγμένες για να κρατάνε την πλειοψηφία στο περιθώριο της οικονομίας.
Στα… μισά του δρόμου έμεινε και το πρόγραμμα «Απόλλων» για τις ενεργειακές κοινότητες, που παρουσιάστηκε τον Νοέμβριο του 2023 ως το μεγαλύτερο πρόγραμμα ενεργειακού συμψηφισμού στη χώρα, με σκοπό τη μείωση των λογαριασμών ρεύματος σε ευάλωτα νοικοκυριά και του κόστους των ΟΤΑ.
Οι καθυστερήσεις οδηγούν το πρόγραμμα σε απένταξη από το Ταμείο Ανάκαμψης και στην απώλεια κονδυλίων ύψους 100 εκατ. ευρώ που είχαν διασφαλιστεί για την υλοποίηση της πρώτης φάσης. Πλέον η πολιτική ηγεσία του ΥΠΕΝ αναζητάει νέες πηγές χρηματοδότησης για να παραμείνει το πρόγραμμα «ζωντανό», αλλά με αρκετές σημαντικές διαφοροποιήσεις, και εφόσον όλα πάνε καλά.
Μέσω του «Απόλλων» στόχος είναι να επωφεληθούν οι 13 περιφέρειες και οι 332 δήμοι για μέρος της ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνουν στα δημοτικά κτίρια, στον οδοφωτισμό και στα αντλιοστάσιά τους και 127.500 δικαιούχοι νοικοκυριά με ετήσιο εισόδημα έως 5.400 ευρώ κ.ά.
Σύμφωνα με όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας, το πρόγραμμα είχε σχεδιαστεί να προχωρήσει σε τρεις φάσεις και, σχεδόν δύο χρόνια μετά, δεν έχει υλοποιηθεί ούτε η πρώτη, με αποτέλεσμα να είναι αδύνατον να επιτευχθούν οι προθεσμίες του Ταμείου Ανάκαμψης και να οδηγείται σε απένταξη, κάτι που δύσκολα θα αλλάξει, παρά όσα υπόσχεται η κυβέρνηση.
Φιάσκο η μείωση του ΕΝΦΙΑ, οι ρυθμίσεις στον ΕΦΚΑ, τα αυθαίρετα και οι 120 δόσεις
Την αποτυχία του μέτρου που έχει σχεδιάσει το υπουργείο Οικονομικών για την έκπτωση στον ΕΝΦΙΑ έως και 20%, σε περίπτωση ασφάλισης των ακινήτων για τις φυσικές καταστροφές, αναδεικνύουν τα στοιχεία για την ανταπόκριση των ιδιοκτητών.
Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία, οι δικαιούχοι έφτασαν φέτος τους 250.000, δηλαδή περίπου 35.000 περισσότεροι σε σχέση με το 2024, με το δέλεαρ για τον διπλασιασμό της έκπτωσης (το 2023 ήταν έως 10%) να μην αποδεικνύεται τελικά ισχυρό. Εκατοντάδες χιλιάδες ιδιοκτήτες, αν και ασφαλισμένοι, δεν πληρούν τις προϋποθέσεις για τη μείωση, καθώς δεν καλύπτουν και τους τρεις κινδύνους ή δεν πληρούν την απαραίτητη ασφαλιστέα αξία των 900 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο.
Ρύθμιση δασικών αυθαιρέτων (2023): Περιορισμένη ήταν η ανταπόκριση ιδιοκτητών αυθαιρέτων σε δάση, στη ρύθμιση του υπουργείου Περιβάλλοντος για τις οικιστικές πυκνώσεις. Οι δηλώσεις δεν ξεπέρασαν τις 3.000, με τα 2/3 να προέρχονται από την Αττική.
Χρέη προς ΕΦΚΑ (2025): Μόλις 5.500 ελεύθεροι επαγγελματίες και αγρότες με υψηλά χρέη προς τον ΕΦΚΑ, από τους 120.000 που πληρούν τα κριτήρια, έκαναν χρήση των ευεργετικών διατάξεων για συνταξιοδότηση και μόνο 2.000 εξ αυτών είχαν λάβει τη σύνταξή τους μέχρι την άνοιξη.
Ρύθμιση ως 120 δόσεων (2023): Μόλις 10.000 φορολογούμενοι υπέβαλαν αίτηση για την επανένταξή τους στη ρύθμιση των 72-120 δόσεων καθώς και για το νέο πλαίσιο των 36-72 δόσεων που αφορούσε χρέη που δημιουργήθηκαν την περίοδο της ενεργειακής κρίσης 2021-2023. Με βάση τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών, οι φορολογούμενοι που έχασαν τη ρύθμιση των 120 δόσεων ανέρχονται σε 190.000 και έχουν δικαίωμα να επανενταχθούν, ενώ περίπου 10.000 είναι οι οφειλέτες που απώλεσαν τη ρύθμιση της πανδημίας (72 δόσεις).
Καταπατημένες εκτάσεις (2025): Ελάχιστες είναι οι αιτήσεις για την εξαγορά καταπατημένων εκτάσεων του Ελληνικού Δημοσίου που έχουν υποβάλει οι δικαιούχοι – καταπατητές στη σχετική ηλεκτρονική πλατφόρμα. Οι αιτήσεις ανέρχονταν σε 4.960 στο τέλος του πρώτου επταμήνου του 2025. Το οικονομικό επιτελείο υπολόγιζε ότι περισσότεροι από 50.000 θα έκαναν χρήση των ευεργετικών διατάξεων, νομιμοποιώντας και εξαγοράζοντας τα ακίνητα που καταπάτησαν στο παρελθόν, σε σύνολο περίπου 90.000 καταπατημένων εκτάσεων.
«Ανακυκλώνω» (2022): Κάτι λιγότερο από 60% των επιταγών (vouchers) που είχαν εκδοθεί από τους δικαιούχους του προγράμματος «Ανακυκλώνω – Αλλάζω συσκευή» χρησιμοποιήθηκε τελικά το 2022, υπό την έννοια ότι είχαν εξαργυρωθεί από επιχειρήσεις εμπορίας ηλεκτρικών συσκευών ή είχαν δεσμευτεί προς εξαργύρωση. Το χαμηλό αυτό ποσοστό μαρτυράει από μόνο του την αποτυχία τού εν λόγω προγράμματος.
