Ο νεαρός μαθητής του Αγίου Δημητρίου που θυσιάστηκε για την πίστη
Σήμερα, 27 Οκτωβρίου, η Ορθόδοξη Εκκλησία τιμά τη μνήμη του Αγίου Νέστορος του Μάρτυρος, ενός από τους γενναιότερους και πιο αγαπητούς νέους αγίους των πρώτων χριστιανικών χρόνων, του οποίου η ζωή και η θυσία συνδέονται άρρηκτα με εκείνη του Αγίου Δημητρίου του Μυροβλύτου.
Ο Νέστωρ υπήρξε ο νεαρός μαθητής, φίλος και πνευματικό τέκνο του Αγίου Δημητρίου, και το μαρτύριό του αποτελεί ένα από τα πιο συγκινητικά επεισόδια της χριστιανικής παράδοσης της Θεσσαλονίκης.
Η ζωή του Αγίου Νέστορος
Ο Άγιος Νέστωρ καταγόταν από τη Θεσσαλονίκη και ήταν νεαρός σε ηλικία, γεμάτος θάρρος, πίστη και αγάπη για τον Χριστό. Ζούσε στα χρόνια του Ρωμαίου αυτοκράτορα Διοκλητιανού και του τοπικού ηγεμόνα Μαξιμιανού Γαλέριου, όταν οι διωγμοί κατά των χριστιανών είχαν φτάσει στο αποκορύφωμά τους.
Ο Νέστωρ γνώρισε τον Άγιο Δημήτριο, τότε ήδη φυλακισμένο για την πίστη του, και από εκείνον έλαβε πνευματική καθοδήγηση και ενίσχυση. Όταν ο φοβερός γίγαντας Λυαίος, ένας ειδωλολάτρης μονομάχος, προκαλούσε τους Χριστιανούς να αναμετρηθούν μαζί του στη σκηνή του θεάματος, ο Νέστωρ, με το σθένος της πίστης, αποφάσισε να αντιμετωπίσει τον Λυαίο μπροστά στα μάτια του πλήθους και του ίδιου του αυτοκράτορα.
Η θρυλική μονομαχία με τον Λυαίο
Πριν βγει στη μάχη, ο Νέστωρ πήγε στη φυλακή, όπου βρισκόταν ο Άγιος Δημήτριος, και του ζήτησε την ευλογία του. Ο Δημήτριος τον σταύρωσε στο μέτωπο και του είπε:
«Και τον Λυαίο θα νικήσεις και για τον Χριστό θα μαρτυρήσεις!».
Με πίστη και θάρρος, ο Νέστωρ μπήκε στην αρένα φωνάζοντας: «Ο Θεός του Δημητρίου βοήθει μοι!».
Η πάλη ήταν σύντομη και συγκλονιστική: ο νεαρός Χριστιανός νίκησε τον φοβερό Λυαίο, σκορπίζοντας πανικό στους ειδωλολάτρες. Όμως η νίκη αυτή προκάλεσε την οργή του αυτοκράτορα, ο οποίος διέταξε να συλληφθεί και να θανατωθεί αμέσως.
Το μαρτύριο και η αγιοκατάταξη
Ο Νέστωρ οδηγήθηκε έξω από την πόλη και αποκεφαλίστηκε σε ηλικία μόλις 20 ετών, δίνοντας τη ζωή του για τον Χριστό. Η Εκκλησία τον τίμησε ως μάρτυρα και πρότυπο νεανικής πίστης και θάρρους, ενώ η μνήμη του εορτάζεται την 27η Οκτωβρίου, μία ημέρα πριν από τη μεγάλη εορτή του Αγίου Δημητρίου, υπογραμμίζοντας τον στενό δεσμό των δύο αγίων.
Ο Άγιος Νέστωρ αποτελεί σύμβολο ανδρείας, ελπίδας και αφοσίωσης στον Θεό, ιδιαίτερα για τους νέους ανθρώπους που καλούνται να αντισταθούν στις προκλήσεις και τους φόβους της εποχής. Το παράδειγμά του θυμίζει πως η πραγματική νίκη δεν βρίσκεται στη δύναμη του σώματος, αλλά στην πίστη της ψυχής.
Λατρευτική τιμή και παραδόσεις
Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας, ιδίως στη Θεσσαλονίκη, ο Άγιος Νέστωρ τιμάται με λειτουργίες και αγρυπνίες, ενώ πολλοί ναοί φέρουν το όνομά του. Η μορφή του απεικονίζεται συχνά πλάι στον Άγιο Δημήτριο, κρατώντας σταυρό και δόρυ, σύμβολα της πίστης και της νίκης του Χριστού.
Απολυτίκιον
Ἦχος πλ. α’. Τὸν συνάναρχον Λόγον
Ἀθλητὴς εὐσεβείας ἀκαταγώνιστος, ὡς κοινωνὸς καὶ συνήθης τοῦ Δημητρίου ὀφθεῖς, ἠγωνίσω ἀνδρικῶς Νέστωρ μακάριε, τὴ θεϊκὴ γὰρ ἀρωγή, τὸν Λυαῖον καθελῶν, ὡς ἄμωμον ἱερεῖον, σφαγιασθεὶς προσηνέχθης, τῷ Ἀθλοθέτῃ καὶ Θεῶ ἠμῶν.
