Με γνώμονα την προσωπική του στρατηγική και υπό το βάρος των διεθνών πιέσεων, έκανε πολλά βήματα πίσω στη συνάντηση με τον Ερντογάν, ανοίγοντας τον δρόμο για εφ’ όλης της ύλης διάλογο με την Αγκυρα
Η εποχή της νέας κυβέρνησης στα Ελληνοτουρκικά ξεκίνησε, με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη να προδιαθέτει για εφ’ όλης της ύλης διάλογο με τον Ταγίπ Ερντογάν. Με γνώμονα τις προσωπικές του επιδιώξεις και πεποιθήσεις, αλλά και υπό το βάρος των διεθνών πιέσεων που έχουν ενταθεί τόσο από την Ευρώπη όσο και από τις Ηνωμένες Πολιτείες, ο Ελληνας πρωθυπουργός αποφάσισε χθες να κάνει πολλά βήματα πίσω από την εθνική γραμμή στα Ελληνοτουρκικά -να την αλλάξει ουσιαστικά-, ώστε να ανοίξει διάπλατα ο εφ’ όλης της ύλης διάλογος με την Αγκυρα.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με την παρουσία του χθες το μεσημέρι στο Βίλνιους της Λιθουανίας αλλά και με όσα δήλωσε μετά το πέρας της συζήτησης με τον Τούρκο πρόεδρο, επιβεβαίωσε όσους προεκλογικά υποστήριζαν πως είναι έτοιμος να κάνει κουρελόχαρτο τις πάγιες «κόκκινες γραμμές» της χώρας, χαράσσοντας μια δική του, προσωπική στρατηγική, με μόνο γνώμονα της επίτευξη άμεσης συμφωνίας μεταξύ Αθήνας και Αγκυρας.
Ομολογία
Συγκεκριμένα, ο Κυριάκος Μητσοτάκης στις δηλώσεις του στους δημοσιογράφους μετά το πέρας της συνάντησης με τον Ταγίπ Ερντογάν ομολόγησε πως στο τραπέζι του διαλόγου δεν θα βρεθεί μόνο το ζήτημα της οριοθέτησης των θαλάσσιων ζωνών, που αναγνωρίζει ως μόνη διαφορά η χώρα, αλλά και τα θέματα που αναγνωρίζει η Αγκυρα ως σημαντικά.
Μιλώντας για τους τρεις άξονες στους οποίους θα κινηθεί ο διάλογος μεταξύ των δύο χωρών, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «στον πολιτικό διάλογο θα τεθούν τα σημαντικά, τα βαριά γεωπολιτικά ζητήματα, με σημαντικότερο το βασικό ζήτημα το οποίο αναγνωρίζουμε ότι είναι η διαφορά μας με την Τουρκία, δηλαδή την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών ΑΟΖ και υφαλοκρηπίδας στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο».
Κοινώς, με χαρακτηριστική άνεση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης παραδέχθηκε πως στο τραπέζι του διαλόγου δεν θα τεθεί μόνο το ζήτημα της οριοθέτησης που αναγνωρίζει η χώρα μας, αλλά και τα υπόλοιπα θέματα που θέτει η Αγκυρα ως επιδιώξεις στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο. Με άλλα λόγια, διάλογος από μηδενική βάση.
Για να μη χαλάσει όμως το θετικό κλίμα που επιχειρείται να διαμορφωθεί στις ελληνοτουρκικές σχέσεις από τη Δύση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης υποχρεώθηκε να κάνει πολλά βήματα πίσω και στο κομμάτι των εξοπλισμών της Τουρκίας, παραδεχόμενος επί της ουσίας πως η Ελλάδα δεν θα αντιδράσει στο ζήτημα των τουρκικών F-16 που έρχονται στην Αγκυρα μετά τη συμφωνία Μπάιντεν και Ερντογάν. «Εμάς, την Ελλάδα, μας αφορά μόνο έμμεσα το θέμα» είπε χαρακτηριστικά και συμπλήρωσε «Αυτό που μας απασχολούσε πάντα ήταν να μη χρησιμοποιούνται νατοϊκά όπλα εναντίον μας», τονίζοντας πως «από εκεί και πέρα, κάθε χώρα έχει δικαίωμα να φροντίζει για την άμυνά της».
Η συγκεκριμένη δήλωση αποτυπώνει με τον πλέον ξεκάθαρο τρόπο πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε μία ακόμη στροφή στο θέμα των F-16, σε σχέση με όσα υποστήριζε μέχρι πρόσφατα, και δεν προτίθεται να φέρει καμία αντίρρηση στην «υπόκλιση» της Δύσης προς τον Τούρκο πρόεδρο. Αντίθετα, είναι έτοιμος να την αποδεχθεί σιωπηρά, αρκούμενος στο να πιστεύει τον Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος δήλωσε χθες -με κωμικό τρόπο- στα τουρκικά μέσα πως ποτέ δεν έστρεψε και δεν θα στρέψει τα τουρκικά F-16 κατά της Ελλάδας.
Δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε αν αυτές οι υποσχέσεις του Τούρκου προέδρου έκαναν τον Ελληνα πρωθυπουργό να αλλάξει άποψη, όμως εμείς, ως «δημοκρατία», είμαστε υποχρεωμένοι να θυμίσουμε τόσο την περίπτωση του σμηναγού Ηλιάκη όσο και τις αερομαχίες που προκαλούν καθημερινά οι Τούρκοι στο Αιγαίο, αλλά και τις απειλές πως θα έρθουν νύχτα…
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε λόγο για «συγκρατημένη αισιοδοξία» ως προς τις σχέσεις με την Αγκυρα, ενώ περιέγραψε τους τρεις άξονες στους οποίους θα κινηθεί η βελτίωση των σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών. Ο πρώτος είναι ο πολιτικός διάλογος στον οποίο θα τεθούν όλα τα ζητήματα.
Ο δεύτερος δίαυλος είναι τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, τα οποία, όπως χαρακτηριστικά είπε, μπορούν να αποδώσουν περισσότερους καρπούς, χτίζοντας πάνω στο θετικό μομέντουμ των τελευταίων μηνών. Και ο τρίτος είναι η θετική ατζέντα που αγγίζει ζητήματα οικονομικής συνεργασίας, ενεργειακής συνεργασίας και συνεργασίας, ενδεχομένως σε τομείς όπως η Πολιτική Προστασία.
Επανεκκίνηση
Από εκεί και πέρα, αναφερόμενος στη συνάντηση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε πως «επιβεβαιώσαμε την κοινή μας διάθεση για μια νέα επανεκκίνηση των διμερών μας σχέσεων, για μια συγκρατημένα νέα αρχή», ενώ αναφέρθηκε και στις ευρωτουρκικές σχέσεις, λέγοντας πως ανέκαθεν η Αθήνα επιθυμούσε τη σύσφιγξη των σχέσεων Βρυξελλών – Αγκύρας.
Aξίζει επίσης να σημειωθεί ότι ο Κ. Μητσοτάκης, αν και ρωτήθηκε, δεν απάντησε με σαφήνεια αν έθεσε στον κ. Ερντογάν το θέμα των παρεμβάσεων του τουρκικού προξενείου στη μουσουλμανική μειονότητα της Θράκης, όπως έλεγε προεκλογικά ότι θα έκανε!
Η συνάντηση Μητσοτάκη – Ερντογάν προκάλεσε αντιδράσεις και από τα κόμματα, με τον ΣΥΡΙΖΑ να χαρακτηρίζει θετική εξέλιξη την ενεργοποίηση του διαλόγου με την Τουρκία, αλλά να θέτει ερωτήματα στον πρωθυπουργό, και τον Νίκο Ανδρουλάκη να επισημαίνει πως απαιτείται συνέπεια λόγων και πράξεων στα Ελληνοτουρκικά.
Χαλαροί και χαμογελαστοί στις κάμερες
Χαμογελαστοί εμφανίστηκαν στον σύντομο διάλογο που είχαν, για πρώτη φορά, μπροστά στην κάμερα, λίγο πριν από τη συνάντησή τους στο Βίλνιους της Λιθουανίας, οι Κυριάκος Μητσοτάκης και Ταγίπ Ερντογάν. Ο Τούρκος πρόεδρος, αναφερόμενος στον Κυριάκο Μητσοτάκη, του είπε: «Εχουμε μια νέα κυβέρνηση, πρωθυπουργέ, άρα έχουμε εδώ μια νέα ομάδα». Σε απάντηση ο Ελληνας πρωθυπουργός τόνισε: «Οπως και εμείς. Αλλά αντιλαμβάνομαι ότι οι υπουργοί μας έχουν ήδη συναντηθεί και ξεκίνησαν μια καλή επαφή». Το κλίμα για πρώτη φορά μεταξύ των δύο ανδρών ήταν καλό και πώς θα μπορούσε άλλωστε να είναι διαφορετικά, καθώς η Δύση υποκλίθηκε στον «σουλτάνο», και ο Κυριάκος Μητσοτάκης πήρε τα… συγχαρητήρια των Ευρωπαίων για την εκλογή του ως πρωθυπουργού.
Ο Κυριάκος (σε αντίθεση με όσα έλεγε στο παρελθόν) ετοιμάζεται για στροφή 180 μοιρών στο θέμα των F-16
«Ενας επιδέξιος πολεμιστής κινεί τον αντίπαλό του. Δεν περιμένει ο αντίπαλός του να κινήσει αυτόν». Η ρήση αυτή, η οποία αποδίδεται στον φιλόσοφο του πολέμου Σουν Τζου, ταιριάζει στον απόλυτο βαθμό στον Ελληνα πρωθυπουργό, ο οποίος, βλέποντας τους δυτικούς συμμάχους να είναι έτοιμοι να δώσουν γην και ύδωρ στον Ταγίπ Ερντογάν, σωπαίνει και ετοιμάζεται για στροφή 180 μοιρών ώστε να μην υποστεί το πολιτικό κόστος. Εδώ και πολλούς μήνες, επιχειρώντας να πείσει το Κοινοβούλιο αλλά και τον ελληνικό λαό πως η στρατηγική του δεδομένου συμμάχου αποδίδει, ο Κυριάκος Μητσοτάκης κράδαινε την άρνηση του αμερικανικού Κογκρέσου να προμηθεύσει την Τουρκία με τα F-16. Μάλιστα, δεν δίστασε να μιλήσει για προσωπική του επιτυχία, την οποία πιστώνεται η στρατηγική που έχει εκπονήσει.
Το είχε πει ανοιχτά στη Βουλή φωνάζοντας στον Αλέξη Τσίπρα πως λέει ψέματα, όταν ο τελευταίος έλεγε πως η Τουρκία θα πάρει τα F-16, το έλεγε τον Ιούλιο του 2022 σε ραδιοφωνική του συνέντευξη όταν τόνιζε πως, αν η Τουρκία δεν αλλάξει ρότα, δεν θα πάρει τα F-16, το έλεγε σε προσωπικές του συνεντεύξεις όταν πανηγύριζε για τις διπλωματικές νίκες έναντι του… απομονωμένου Ερντογάν.
«Δεν μας αφορά άμεσα»
Σήμερα, όμως, που τα δεδομένα άλλαξαν, ο Κυριάκος Μητσοτάκης έκανε αλλαγή πορείας και δήλωσε πως ο εξοπλισμός της Τουρκίας δεν είναι ένα θέμα που μας αφορά άμεσα αλλά έμμεσα. «Τι κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες με την Τουρκία είναι κάτι το οποίο, όπως καταλαβαίνετε, εμάς μας αφορά μόνο έμμεσα. Αυτό το οποίο μπορώ να σας πω είναι ότι η στάση του Κογκρέσου στο ζήτημα αυτό φαίνεται ότι είναι γνωστή, δεν θέλω να πω τίποτα περισσότερο. Απομένει να δούμε τον τρόπο με τον οποίο θα διατυπωθεί το αίτημα από την αμερικανική κυβέρνηση προς το Κογκρέσο» αρκέστηκε να πει. Τελικά η κυβέρνηση όχι μόνο θα κάνει διάλογο με τους πειρατές, όπως αποκαλεί τους Τούρκους ο Αντώνης Σαμαράς, αλλά θα κοιτάει απαθής να εξοπλίζονται κιόλας.
