Όλοι οι σκεπτόμενοι συμπολίτες μας και πάρα πολλοί ειδικότεροι από μένα συμφωνούν ότι βασική μήτρα των δεινών της πατρίδας μας είναι η αναχρονιστική και κακής ποιότητας εκπαίδευση, που οδηγεί στην ουσιαστική έλλειψη παιδείας. Αναφέρω και την ευθύνη κάποιων γονέων, γιατί σύμφωνα με τους παιδοψυχολόγους, στα πρώτα πέντε τρυφερά χρόνια των παιδιών εγγράφονται σε tabula rasa τα βασικά στοιχεία του χαρακτήρα και της συμπεριφοράς των ανθρώπων κι οι γονείς είναι οι πλέον αποφασιστικοί παράγοντες γι’ αυτή την «εγγραφή».
Δυο γυναίκες Υπουργοί Παιδείας, η Μαριέττα Γιαννάκου κι η Άννα Διαμαντοπούλου πέρασαν απ’ τη Βουλή δυο πραγματικά μεταρρυθμιστικούς νόμους για την Ανώτατη Εκπαίδευση. Μάλιστα, ο νόμος Διαμαντοπούλου υπερψηφίστηκε από τον αριθμό-ρεκόρ των 255 βουλευτών.
Το θλιβερό είναι ότι ανεπαρκείς Πρυτάνεις και άλλοι άτολμοι θεσμικοί, έχουν ακυρώσει μέχρι σήμερα την εφαρμογή αυτών των νόμων. Το φαινόμενο άλλωστε της μη εφαρμογής νόμων που ψηφίζει η Βουλή, δεν περιορίζεται στον χώρο της εκπαίδευσης, αλλά παρατηρείται δυστυχώς σε όλους σχεδόν τους τομείς.
Αντίστοιχες όμως τομές πρέπει να γίνουν στη βασική και μέση εκπαίδευση, γιατί στο Δημοτικό κυρίως, αλλά και στο Γυμνάσιο και στο Λύκειο αποκτώνται οι βασικές γνώσεις, σφυρηλατούνται αρχές και αξίες και διαμορφώνονται οι χαρακτήρες των μελλοντικών πολιτών. Μετά είναι πολύ δύσκολο, αν όχι αδύνατο, να αλλάξουν νοοτροπίες και συμπεριφορές. Πιστεύω στους νέους μας και πιστεύω ότι η χώρα μας πρέπει να επενδύει στα παιδιά της. Να φροντίζει για τη σωστή εκπαίδευσή τους, ώστε να αποκτήσουν τα απαραίτητα εφόδια για να προκόψουν στη ζωή τους και όχι να φεύγουν στο εξωτερικό και να στερείται η πατρίδα μας παραγωγικό δυναμικό.
Οι κυριότερες αιτίες παθογένειας της πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στην πατρίδα μας είναι οι εξής:
1) Υπάρχει μόνιμα η καλλιέργεια της μετριοκρατίας κι η εξίσωση προς τα κάτω.
Χαρακτηριστικά παραδείγματα:
- Απειθαρχία, έλλειψη σεβασμού και ανυπακοή στους νόμους, με παράνομες απεργίες
- Επικράτηση της ήσσονος προσπάθειας, με την κάθετη άρνηση της αξιολόγησης
- Ατομικισμός με την απαίτηση υπερβολικών και αθέμιτων προνομίων.
2) Οι καταλήψεις και η καταστροφή δημόσιας περιουσίας έχουν καταστεί αποδεκτή πρακτική και μένουν πάντα ατιμώρητες.
3) Υπάρχει ικανός αριθμός ανεπαρκών δασκάλων και καθηγητών γυμνασίων και λυκείων και μεγάλη έλλειψη πραγματικών παιδαγωγών. Η διαμόρφωση χαρακτήρων και η μεταλαμπάδευση κοινωνικής και πολιτικής αγωγής και πολιτισμού, στην πλατιά έννοιά του, θα έπρεπε να είναι πρωταρχική μέριμνα των σχολείων, ώστε να υπάρξει σωστή εκπαίδευση που θα προετοιμάσει τους αυριανούς πολίτες της κοινωνίας μας, με κύριο χαρακτηριστικό τους την παιδεία!
4) Τα εκπαιδευτικά προγράμματα πάσχουν σοβαρά σε τέσσερα σημεία, που χρειάζονται άμεση, εκ βάθρων αναμόρφωση:
- Είναι εντελώς ξεπερασμένα και χρειάζονται εκσυγχρονισμό, για να απαντήσουν στις προκλήσεις, τα προβλήματα και της ευκαιρίες μιας εποχής, ενός κόσμου, που όχι μόνο δεν έχει την παραμικρή σχέση με την εποχή που καταρτίσθηκαν αυτά τα προγράμματα, αλλά και που αλλάζει με μεγάλη ταχύτητα.
- Να εκπαιδεύονται τα παιδιά όχι με το σύστημα της «επάλειψης γνώσεων» -συχνά περιττών- και της παπαγαλίας, αλλά με βάση την ουσιαστική γνώση και το ακόνισμα της κριτικής σκέψης.
- Να πάψει το Λύκειο να είναι απλώς «εφαλτήριο» για τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα και «προμηθευτής» της παρασιτικής φροντιστηριακής παραπαιδείας και να γίνει πομπός χρήσιμων για τη ζωή γνώσεων και πρακτικών.
- Να επανέλθει ολόκληρο το πρόγραμμα σπουδών -από την πρώτη Δημοτικού, έως την Τρίτη Λυκείου- στο πνεύμα της ελληνικής σκέψης, των ελληνικών αρχών και αξιών, στον ελληνικό πολιτισμό! Είναι αδιανόητο, προσβλητικό και αυτόχρημα αυτοκτονικό να γνωρίζουν Ολλανδοί, Γερμανοί, Γάλλοι και άλλοι κεντροευρωπαϊκοί λαοί περισσότερα για την ουσία της αρχαίας ελληνικής γραμματείας από εμάς!
Οι αρμόδιοι πρέπει οπωσδήποτε να διαβάσουν το βιβλίο δύο Αμερικανών Ελληνιστών, Καθηγητών Πανεπιστημίων, του Victor Davis Hanson και του John Heath, με τίτλο «Ποιος σκότωσε τον Όμηρο – Ο θάνατος της κλασσικής παιδείας και η αποκατάσταση της ελληνικής σοφίας», γιατί, δυστυχώς, η απάντησή στο τραγικό αυτό ερώτημα είναι πως εμείς είμαστε οι πρώτοι «δολοφόνοι».
Το κεντρικό μήνυμα αυτού του έξοχου βιβλίου είναι πως, αν ο Δυτικός Κόσμος δεν επιστρέψει στις αρχές και αξίες του ελληνικού πνεύματος και πολιτισμού, οδεύει προς την καταστροφή του.
Και πρώτοι υπεύθυνοι για την υιοθέτηση αυτής της «συμβουλής» είμαστε εμείς, οι δημιουργοί αυτού του πολιτισμού!
Ράνια Παπαβασιλείου-Μπαλλή
Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω και Υποψήφια Διδάκτωρ του Τμ Ιστορίας Αρχαιολογίας του ΕΚΠΑ
Υποψήφια Βουλευτής Α’ Αθηνών Ν.Δ.
