Φέσια (1,8 δισ. €) που προκαλούν ίλιγγο! Τρέμουν όλοι οι μικροί προμηθευτές, αγωνιούν οι ιδιοκτήτες των ακινήτων που νοίκιαζε αν και εξαιρέθηκαν
Βραδυφλεγή βόμβα στα θεμέλια της αγοράς και κατ’ επέκταση της ελληνικής οικονομίας αποτελούν οι δραματικές εξελίξεις με την αλυσίδα σούπερ μάρκετ Μαρινόπουλος. Μπορεί το Πρωτοδικείο Αθηνών να ενέκρινε προσωρινά την προστασία του ομίλου από τους πιστωτές του, ώσπου να εκδικαστούν οι κύριες αιτήσεις υπαγωγής στο άρθρο 99 τον Σεπτέμβριο, αυτό όμως κάθε άλλο παρά καθησυχάζει τους 12.500 εργαζομένους της εταιρίας, τους περίπου 3.000 προμηθευτές (οι οποίοι θεωρείται αναπόφευκτο ότι θα υποστούν μεγάλο «κούρεμα» των οφειλομένων), αλλά και τους χιλιάδες εργαζομένους οι οποίοι απασχολούνται σε επιχειρήσεις συνεργαζόμενες με τον Μαρινόπουλο.
Τα ανοίγματα του Μαρινόπουλου στην αγορά προκαλούν τρόμο. Το απλό άθροισμα των ανοιγμάτων των τεσσάρων εταιριών του ομίλου ξεπερνά το 1,8 δισ. ευρώ, που ισοδυναμεί με το 1% του ΑΕΠ της χώρας, ενώ ειδικά το άνοιγμα προς τους προμηθευτές αγγίζει το 1 δισ. ευρώ! Μόνο οι οφειλές προς 19 μεγάλες εταιρίες τροφίμων και άλλων προϊόντων, οι οποίες ήταν προμηθευτές της αλυσίδας και έχουν εκδώσει σχετικές ανακοινώσεις, ξεπερνούν τα 70.000.000 ευρώ.
Σε δυσχερέστερη θέση βρίσκονται οι μικρομεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις που είχαν αποκλειστική συνεργασία με τον Μαρινόπουλο και κινδυνεύουν με κατάρρευση. «Οπως έγινε και κατά το παρελθόν με άλλη αλυσίδα σούπερ μάρκετ, τη ζημιά της υπόθεσης Μαρινόπουλος θα την πληρώσουν κυρίως οι Ελληνες προμηθευτές, καθώς οι ξένοι πολυεθνικοί όμιλοι έχουν τον τρόπο τους να επιβάλουν τις θέσεις τους» ανέφερε πριν από λίγες ημέρες υψηλόβαθμο στέλεχος μεγάλης ελληνικής εταιρίας, αποτυπώνοντας με γλαφυρό τρόπο την επερχόμενη καταστροφή.
Οι εξελίξεις στον Μαρινόπουλο επιφέρουν πλήγμα και στην κτηματαγορά. Αρκεί να αναλογιστεί κανείς ότι η αλυσίδα διαθέτει το μεγαλύτερο δίκτυο καταστημάτων στην Ελλάδα, περισσότερα από 823, εκ των οποίων περίπου 500 είναι μισθωμένα. Πολλοί από τους ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών (παρ’ όλο που η προχθεσινή απόφαση του Πρωτοδικείου τους εξαίρεσε όπως και τους εργαζόμενους) δεν έχουν πληρωθεί τα μισθώματα των τελευταίων 8-12 μηνών, ενώ κινδυνεύουν άμεσα να παγιδευτούν και σε μια κατάσταση πολυετούς αναγκαστικής χρήσης των περιουσιών τους από την εταιρία, χωρίς να καταβάλλονται σε αυτούς τα οφειλόμενα μισθώματα ούτε να έχουν δικαίωμα στην απόδοση των ακινήτων τους.
Κολασμένο δίμηνο
Ουσιαστικά από την Παρασκευή το απόγευμα, μετά την απόφαση του Πρωτοδικείου, εισήλθαμε σε ένα… κολασμένο δίμηνο, κατά τη διάρκεια του οποίου θα φανεί αν τα εμπλεκόμενα μέρη θα καταλήξουν σε συμφωνία εξυγίανσης ή αν το καράβι θα οδηγηθεί στα βράχια, με τραγικές συνέπειες για ολόκληρη την ελληνική οικονομία. Περισσότερες από 150 εταιρίες εκτιμάται ότι θα βάλουν λουκέτο, αν δεν αποφευχθεί η κατάρρευση του Μαρινόπουλου.
Απαραίτητη προϋπόθεση για να στεφθεί με επιτυχία οποιαδήποτε συμφωνία είναι το σχέδιο εξυγίανσης να είναι πολύ πιο ρεαλιστικό από αυτό που εισηγήθηκε η Μαρινόπουλος στην αίτηση πτώχευσης. Τι πρότεινε; Ρύθμιση και αποπληρωμή των οφειλών σε βάθος 15ετίας προς τράπεζες/Leasing και προμηθευτές χωρίς «κούρεμα», αποπληρωμή χρεών προς το Ελληνικό Δημόσιο (ΔΟΥ – ασφαλιστικά ταμεία) σε 180 δόσεις και αποπληρωμή εργαζομένων σε ένα έτος. Πρόκειται για ένα σχέδιο που παράγοντες της αγοράς χαρακτηρίζουν ανεδαφικό, καταρχάς γιατί έως τον Σεπτέμβριο θα πρέπει να βρεθεί φρέσκο χρήμα της τάξης των 50.000.000 ευρώ για να συνεχίσει να λειτουργεί ο Μαρινόπουλος. Είναι επίσης βέβαιο ότι με τις σημερινές συνθήκες κανένας προμηθευτής δεν θα δεχθεί να δώσει προϊόντα, αν δεν εξασφαλίσει πληρωμή τοις μετρητοίς. Παράλληλα, θα πρέπει να θεωρείται σχεδόν βέβαιο ένα γενναίο «κούρεμα» χρεών προς τους πιστωτές, που ενδέχεται να ξεπερνά το 50%.
Σε περίπτωση, δε, που δεν εμπλακεί ο Σκλαβενίτης και εκδηλώσει ενδιαφέρον κάποιο distress fund, το «κούρεμα» δεν αποκλείεται να φτάσει ακόμα και το 80%, κάτι που δεν είναι καθόλου σίγουρο ότι θα δεχθούν οι πιστωτές. Σε κάθε περίπτωση, παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι οι περικοπές σε δίκτυο και άλλες δαπάνες, αλλά και η εκποίηση περιουσιακών στοιχείων που δεν βαρύνονται με υποθήκες θα πρέπει να θεωρούνται δεδομένες, αφού στόχος θα είναι το νέο σχήμα να είναι βιώσιμο σε εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες για την κατανάλωση.
Πόσα χρωστάει: 28.000.000 € στη MIG, 10.820.000 στον Καραμολέγκο και 8.600.000 στην Creta Farms
Η εξάρτηση του ελληνικού επιχειρείν από τον μεγαλύτερο λιανέμπορο της χώρας αποτυπώνεται στις οφειλές που έχει προς την αγορά. Σε προμηθευτές και λοιπούς πιστωτές ο Μαρινόπουλος οφείλει 722.783.000 ευρώ. Μαζί με τα χρέη προς τις τράπεζες και το Δημόσιο το ποσό ξεπερνά το 1,3 δισ. ευρώ. Υπάρχουν υποχρεώσεις 100.000.000 ευρώ προς τον δημόσιο τομέα, 49.000.000 ευρώ σε ΔΟΥ και 51.000.000 ευρώ σε ασφαλιστικά ταμεία. Τα δάνεια ανέρχονται σε 337.000.000 ευρώ και οι οφειλές από leasing σε 159.000.000 ευρώ. Ως προς τους εργαζομένους, οι οφειλές αντιστοιχούν σε 4.400.000 ευρώ. Αν σε αυτά προσμετρήσουμε και τις οφειλές των άλλων τριών επιχειρήσεων του ομίλου, που κατέθεσαν αίτηση υπαγωγής στο άρθρο 99, το συνολικό άνοιγμα ξεπερνά τα 1,8 δισ. ευρώ.
Πριν από την κατάθεση της αίτησης δεν ήταν λίγες οι εταιρίες που εξέδωσαν διαταγές πληρωμής προκειμένου να εισπράξουν μέρους των οφειλομένων. Μεταξύ αυτών, η Φλωρίδης ΑΕΒΕ, η μεγαλύτερη εταιρία εμπορίας κρεάτων στη χώρα, με τζίρο που υπερβαίνει τα 100.000.000 ευρώ. Η Φλωρίδης ήταν και είναι από τους βασικότερους προμηθευτές των σούπερ μάρκετ Μαρινόπουλος εδώ και πολλά χρόνια, όταν όμως τα χρέη της προς την εταιρία ξεπέρασαν το 1.500.000 ευρώ, αποφάσισε να προχωρήσει σε αναγκαστική εκτέλεση. Πρόλαβε και εισέπραξε 500.000 ευρώ, καθώς μετά την απόφαση του Πρωτοδικείου οι εντολές αυτές «παγώνουν» έως τον Σεπτέμβριο.
Σε ανάλογες κινήσεις είχαν προβεί κι άλλοι προμηθευτές, όπως η Pilsburg για 1.500.000 ευρώ, η Τυποποιητική για 1.000.000 ευρώ κ.λπ.
Γνωστές εταιρίες, εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, που έχουν λαμβάνειν από το Μαρινόπουλο είναι οι:
– Ομιλος MIG: Οι συνολικές οφειλές της αλυσίδας σούπερ μάρκετ ξεπερνούν τα 28.000.000 ευρώ. Ειδικότερα, η Μαρινόπουλος χρωστά στη Δέλτα 18.700.000 ευρώ, στο Μπαρμπα-Στάθη Αραμπατζή 7.700.000 ευρώ, στη Vivartia 900.000 ευρώ και στη Singularlogic 1.300.000 ευρώ.
– Καραμολέγκος: Η αρτοβιομηχανία διενεργούσε σημαντικές πωλήσεις μέσω της εταιρίας Μαρινόπουλος Α.Ε. αλλά και άλλων συνδεδεμένων εταιριών του ομίλου (Express, ΞΥΝΟΣ, Πειραϊκόν). Τα σχετικά ποσοστά επί του συνολικού κύκλου εργασιών της ανέρχονταν σε 18,8% για το 2014 και 16,35% για το 2015. Οι συνολικές, άμεσες και έμμεσες (ABCFactors και αντιπρόσωποι), απαιτήσεις της ανέρχονται σε 10.820.000 ευρώ.
– Creta Farms: Το συνολικό ύψος απαιτήσεων της βιομηχανίας αλλαντικών από τη Μαρινόπουλος ανέρχεται στο ποσό των 8.600.000 ευρώ, εκ των οποίων εξασφαλισμένα τα 500.000 ευρώ. Η εταιρία έχει ήδη εγκαίρως προβεί σε όλες τις απαραίτητες νομικές ενέργειες για τη διεκδίκηση των εν λόγω απαιτήσεων.
– Σαράντης: Το συνολικό ύψος των απαιτήσεων της εταιρίας από τη Μαρινόπουλος ανέρχεται στο ποσό των 6.400.000 ευρώ. Η εταιρία από τον Δεκέμβριο του 2015 έχει διακόψει τη συνεργασία με τη Μαρινόπουλος Α.Ε., την οποία δεν προμηθεύει πλέον με προϊόντα.
– Foodlink: Το συνολικό ύψος των απαιτήσεων της εταιρίας και του ομίλου από τη Μαρινόπουλος Α.Ε. ανέρχεται σε 6.2000.000 ευρώ, για το οποίο δεν υπάρχουν εξασφαλίσεις.
– Νίκας: Το συνολικό ύψος των απαιτήσεων της Π.Γ. ΝΙΚΑΣ ανέρχεται σε 4.200.000 ευρώ. Η βιομηχανία αλλαντικών έχει διακόψει τις παραδόσεις στη Μαρινόπουλος από τον Σεπτέμβριο 2015.
– Κρητών Αρτος: Το συνολικό ύψος των απαιτήσεων της εταιρίας από τη Μαρινόπουλος Α.Ε. φτάνει τις 750.000 ευρώ, εκ των οποίων 640.000 ευρώ είναι καλυμμένα με επιταγές που ήδη έχουν σφραγιστεί λόγω μη πληρωμής αυτών. Η εταιρία έχει προβεί ήδη σε όλες τις νόμιμες ενέργειες και έχει εκδώσει διαταγές πληρωμής καθώς και σχετική μήνυση.
– Εβροφάρμα: Το συνολικό ύψος των απαιτήσεων της εταιρίας και του ομίλου από τη Μαρινόπουλος ανέρχεται σε 677.939 ευρώ και της EXPRESS Μ Α.Ε. σε 40.254 ευρώ, για το οποίο δεν υπάρχουν εξασφαλίσεις.
– Παπουτσάνης: Η συνολική οφειλή της εταιρείας Μαρινόπουλος Α.Ε. προς την εταιρία ανέρχεται σε 368.268 ευρώ.
– Μύλοι Λούλη: Το συνολικό ύψος των απαιτήσεων της εταιρίας φθάνει τις 360.912 ευρώ.
– Ι. Μπουτάρης και Υιός Holding Α.Ε.: Δεν υφίσταται οιαδήποτε εκκρεμής απαίτηση της εταιρείας Ι. Μπουτάρης και Υιός Holding Α.Ε. από τη Μαρινόπουλος. Ωστόσο, θυγατρική εταιρία του ομίλου συνεργάζεται με τη Μαρινόπουλος. Το συνολικό ύψος των απαιτήσεων της θυγατρικής από την εταιρία Μαρινόπουλος ανέρχεται σε ποσό 152.356 ευρώ.
– Κτήμα Λαζαρίδη: Η εκκρεμής απαίτηση της εταιρίας από τη Μαρινόπουλος ανέρχεται σε 137.109 ευρώ.
– Κρι-Κρι: Μικρή είναι η έκθεση της γαλακτοβιομηχανίας, καθώς ο Μαρινόπουλος της οφείλει 5.500 ευρώ. Για τα 5.000 ευρώ, μάλιστα, έχει εκδοθεί διαταγή πληρωμής.
– Εθνική Πανγαία ΑΕΕΑΠ: Η εταιρεία το τέταρτο τρίμηνο του 2014 προχώρησε στην απόκτηση της πλήρους κυριότητας επτά εμπορικών ακινήτων από την εταιρία Μαρινόπουλος Α.Ε. αντί συνολικού τιμήματος 96.100.000 ευρώ, τα οποία εκμίσθωσε στην ίδια εταιρία. Το συνολικό ύψος των απαιτήσεων της Εθνικής Πανγαία τη Μαρινόπουλος ανέρχονται σε 7.800.000 ευρώ και αφορούν οφειλόμενα μισθώματα, πλέον χαρτοσήμου, για τη λειτουργική μίσθωση των επτά εμπορικών ακινήτων. Επίσης η εταιρία έχει απαιτήσεις ύψους 17.300.000 ευρώ από εταιρίες στο εξωτερικό που ανήκουν στον ευρύτερο όμιλο Μαρινόπουλος.
Grivalia: Η εταιρεία real estate ανακοίνωσε ότι το συνολικό ύψος των απαιτήσεων από τη λειτουργική µίσθωση τεσσάρων εµπορικών ακινήτων (µέρος του οποίου καλύπτεται από τραπεζικές εγγυήσεις) ανέρχεται σε 4.000.000 ευρώ.
Το κακό ξεκίνησε από των Γάλλων της «Carrefour»
Το πρόβλημα της αλυσίδας σούπερ μάρκετ δεν είναι σημερινό. Αρχισε πριν από τέσσερα πέντε χρόνια, με ευθύνη και των Γάλλων της Carrefour, όπως λένε στην αγορά, με συνέπεια τα χρέη να διογκώνονται. Εως και την έλευση της κρίσης στην ελληνική οικονομία η Μαρινόπουλος ήταν ο αδιαμφισβήτητος ηγέτης στην αγορά των σούπερ μάρκετ. Το 2011 ο τζίρος άρχισε να μειώνεται σημαντικά, αλλά η διοίκηση της Μαρινόπουλος προχώρησε σε μεγάλες προσφορές, τις οποίες χρηματοδότησαν οι προμηθευτές, με τις καθυστερήσεις αποπληρωμής να ξεπερνούν πλέον τις 200 ημέρες.
Το 2012 αποχώρησε η Carrefour και η Μαρινόπουλος εξαγόραζε μικρές αλυσίδες και προχωρούσε σε εμπορική συμφωνία με άλλες. Το 2014 οι πωλήσεις της Μαρινόπουλος διαμορφώθηκαν στα 1,5 δισ. ευρώ, πέφτοντας πρώτη φορά πίσω από την ΑΒ Βασιλόπουλος, που είχε πραγματοποιήσει τζίρο 1,8 δισ. ευρώ. Οι εκτεταμένες ελλείψεις προϊόντων άρχισαν μετά τα capital controls. Στις αρχές του 2016 οι πωλήσεις είχαν πέσει έως και 70%, με τους προμηθευτές να παραμένουν απλήρωτοι επί πολλούς μήνες.
Η κατάσταση ομαλοποιήθηκε όταν ανακοινώθηκε το deal με τον Σκλαβενίτη, τα προβλήματα όμως επανεμφανίστηκαν τον Μάιο, όταν οι προμηθευτές άρχισαν να αντιλαμβάνονται ότι το σχέδιο σωτηρίας της αλυσίδας και αποπληρωμής τους, που τους είχε προταθεί, πρακτικά δεν έβγαινε. Τις τελευταίες ημέρες δικαστικοί λειτουργοί έσπευδαν στα καταστήματα, κατέβαζαν ρολά και προχωρούσαν σε κατάσχεση χρημάτων, προϊόντων ή εξοπλισμού αντίστοιχου με το ποσό της σφραγισμένης επιταγής. Ετσι, την περασμένη Τρίτη η Μαρινόπουλος κατέθεσε αίτηση προσωρινής υπαγωγής στο άρθρο 99 για να προστατευθεί από τους πιστωτές της, αίτηση που έγινε δεκτή.
Ο λευκός ιππότης έρχεται μόνο υπο προϋποθέσεις
Μετά την απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών, η εταιρία Μαρινόπουλος ευχαρίστησε τους εργαζομένους της για τη στήριξή τους όχι μόνο κατά τη συνεδρίαση, αλλά και για όλο το κρίσιμο διάστημα που διανύει η εταιρία. Παράλληλα, εξέφρασε τη βαθιά εκτίμησή της προς το σημαντικό ποσοστό του 45% των προμηθευτών της, οι οποίοι δήλωσαν τη συναίνεσή τους για την απόφαση. «Η συγκεκριμένη απόφαση του Πρωτοδικείου Αθηνών είναι σημαντική για τη διασφάλιση της μελλοντικής μας λειτουργίας, τη διατήρηση των θέσεων εργασίας και τη ρύθμιση των οφειλών προς τους προμηθευτές. Η έγκριση της υπαγωγής της Μαρινόπουλος σε διαδικασία εξυγίανσης δίνει τον απαραίτητο χώρο και χρόνο στην εταιρία ώστε το επόμενο διάστημα να καταφέρει, σε συνεργασία με τους εμπλεκόμενους φορείς, να οδηγηθεί σε μια βιώσιμη λύση» ανέφερε η Μαρινόπουλος, που πλέον αναζητεί επενδυτή για να σταθεί στα πόδια της.
Θα είναι ο Σκλαβενίτης ο λεγόμενος «λευκός ιππότης»; Δεν αποκλείεται, αλλά δεν πρέπει να θεωρείται και δεδομένο. Η ελληνική αλυσίδα γνωστοποίησε την πρόθεσή της να διερευνήσει τις πιθανότητες συμμετοχής της στη διαδικασία εξυγίανσης της Μαρινόπουλος υπό προϋποθέσεις, στις οποίες οπωσδήποτε συμπεριλαμβάνεται η διαμόρφωση αποδεκτής συμφωνίας με τον όμιλο Μαρινόπουλος Α.Ε. και τις τράπεζες. Κρίσιμες προϋποθέσεις είναι, επίσης, η διενέργεια ικανοποιητικού οικονομικού, φορολογικού και νομικού ελέγχου, η έγκριση της Επιτροπής Ανταγωνισμού και οι τυχόν εξ αυτής απορρέουσες ρυθμίσεις, η διατήρηση των υφιστάμενων λειτουργιών και δικτύου καταστημάτων του ομίλου, αλλά και εν τέλει από λοιπές συνθήκες, που είτε θα διαπιστωθούν είτε θα διαμορφωθούν κατά τη χρονική διάρκεια της διαδικασίας εξυγίανσης.
Μ.Η.Τ. 232120