ΝΕΑ ΑΠΟ ΕΥΡΩΠΗ

Η συνταγματική αναθεώρηση και η δημοκρατία των ειδικών και των τεχνοκρατών

Προφανώς και θα εφαρμοστεί ό,τι λέει το Σύνταγμα για τη διαδικασία αναθεώρησης. Προφανώς και δεν περιλαμβάνεται το συνταγματικό δημοψήφισμα στους τύπους λαϊκής ετυμηγορίας που προβλέπει ο καταστατικός χάρτης. Αλλά ο τρόπος που βγήκαν στο κλαρί οι φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις να μαλώσουν τη Γεροβασίλη, επειδή τόλμησε να υπαινιχθεί την εμπλοκή του λαϊκού παράγοντα, ενοχλεί βαθύτατα. Κάποιοι δυστυχώς δεν έχουν καταλάβει τίποτε. Τί-πο-τε. Το πρόβλημά τους δεν είναι η διαδικασία αλλά η ουσία: Οταν καταγγέλλεις για «συνταγματικό λαϊκισμό» την κυβέρνηση, είναι προφανές ότι δεν καίγεσαι για τη νομιμότητα του δημοψηφίσματος. Την ενόχλησή σου για τη λαϊκή συμμετοχή αποκαλύπτεις. Και όταν φθάνεις να θυμάσαι ότι μόνο η δικτατορία έκανε δημοψήφισμα, τότε και πάλι το ζήτημά σου δεν είναι η συνταγματική τάξη αλλά η επιθυμία σου να αμαυρώσεις μια δημοκρατική διαδικασία. Τα επιχειρήματα όσων αντιτίθενται στην όποια εμπλοκή του λαϊκού παράγοντα είναι grosso modo τα εξής:

Πρώτον, η αναθεώρηση είναι επικοινωνιακή άσκηση για αποπροσανατολισμό (Νίκη Κεραμέως). Δεύτερον, το Σύνταγμα είναι μια δουλειά για τους ειδικούς, δεν έχουν λόγο οι πολίτες. Τρίτον, η έννοια του ιστορικού χρόνου δεν ευνοεί μείζονες αλλαγές (Ευάγγελος Βενιζέλος). Τέτοια έλλειψη αυτοπεποίθησης και τέτοια διάθεση στρεψοδικίας δεν έχω ξανασυναντήσει. Καταρχάς το επιχείρημα Κεραμέως περί αποπροσανατολισμού ακυρώνει τον ίδιο τον αρχηγό του κόμματος Κυριάκο Μητσοτάκη, ο οποίος πρώτος άνοιξε ζήτημα αναθεώρησης (συνάντηση με Τσίπρα). Και απ’ όσο ξέρω ετοιμάζει με πάσα επιμέλεια τολμηρή πρόταση. Και ο Κυριάκος στο παιχνίδι του αποπροσανατολισμού λοιπόν; Μετά… γιατί τόση αντίδραση;

Φιλελεύθερες ιδέες θα τεθούν σε ψηφοφορία (άρθρο 16) σε εποχή δικαίωσης φιλελεύθερων ιδεών από την Αριστερά. Τι θα είχε να φοβάται η Ν.Δ. αν επιτρεπόταν το δημοψήφισμα; Σε τελική ανάλυση το ισχύον Σύνταγμα, που είναι γεμάτο από «απαγορεύεται», χρειάζεται αλλαγή. Επειτα έρχομαι στο επιχείρημα Βενιζέλου για τον ιστορικό χρόνο. Το κατεξοχήν ζήτημα που εμπίπτει σε αυτή την κατηγορία είναι η σφόδρα πιθανολογούμενη κυβερνητική επιθυμία για χωρισμό κράτους – Εκκλησίας. Αλήθεια, θα εγκαταλείψουμε την Εκκλησία στα νύχια μιας περιστασιακής κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας, έρμαιο παρόντων συσχετισμών; Δεν θα αναμείξουμε τον λαό σε ένα θέμα που αφορά την εθνική ταυτότητα όπως διαμορφώθηκε στους αιώνες; Και τέλος: Τι αλλεργία είναι αυτή που οδηγεί στον αποκλεισμό των πολιτών από τη λήψη των μεγάλων αποφάσεων; Οπου επικράτησε η δημοκρατία των ειδικών και των τεχνοκρατών, εκεί σάρωσαν ο λαϊκισμός, ο αντιευρωπαϊσμός και τα άκρα. Ακόμη να φτάσουν στην Αθήνα τα νέα από την Ευρώπη;

Μανώλης Κοττάκης