Η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός της χώρας ετοιμάζεται να αφήσει το αποτύπωμά της στην ιαπωνική πολιτική σκηνή.
Η Σανάε Τακαΐτσι χρειάστηκε τρεις προσπάθειες για να πετύχει αυτό που ονειρευόταν εδώ και δεκαετίες: να γίνει ηγέτιδα του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος (LDP) της Ιαπωνίας και, όπως όλα δείχνουν, η πρώτη γυναίκα πρωθυπουργός στη σύγχρονη ιστορία της χώρας.
Η εκλογή της, στα 64 της χρόνια, σηματοδοτεί ένα ιστορικό ορόσημο, αλλά και μια στροφή προς τη συντηρητική πτέρυγα του κόμματος, σε μια περίοδο που η Ιαπωνία αντιμετωπίζει πολιτική φθορά, δημογραφική κρίση και γεωπολιτικές πιέσεις.
Από τα τύμπανα της heavy metal στην κορυφή της πολιτικής
Η Τακαΐτσι γεννήθηκε το 1961 στην επαρχία Νάρα, σε μια οικογένεια μακριά από τα πολιτικά κέντρα εξουσίας. Ο πατέρας της ήταν υπάλληλος γραφείου και η μητέρα της αστυνομικός. Νεαρή, λάτρευε τη μουσική και υπήρξε ντράμερ σε heavy metal συγκρότημα, γνωστή για το πάθος της στα live, όπου συχνά έσπαγε τις μπαγκέτες της.
Η ίδια παραδέχθηκε ότι η πολιτική αφύπνισή της ήρθε τη δεκαετία του 1980, όταν εργάστηκε στο γραφείο της Δημοκρατικής βουλευτού Πάτρικια Σρέντερ στις ΗΠΑ. Εκεί, συνειδητοποίησε πως η Δύση συχνά συγχέει την Ιαπωνία με την Κίνα και την Κορέα και αποφάσισε ότι η χώρα της έπρεπε να αποκτήσει ισχυρότερη φωνή και αίσθημα αυτονομίας.
«Αν η Ιαπωνία δεν μπορεί να υπερασπιστεί τον εαυτό της, το μέλλον της θα εξαρτάται πάντα από επιφανειακές αμερικανικές απόψεις», έλεγε χαρακτηριστικά.
Η πολιτική άνοδος και η «σκληρή» συντηρητική γραμμή
Η Τακαΐτσι εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής το 1993 και εντάχθηκε στο LDP τρία χρόνια αργότερα. Από τότε, έχει επανεκλεγεί δέκα φορές, χτίζοντας προφίλ σκληρής, αυστηρής και πειθαρχημένης πολιτικού. Διετέλεσε υπουργός Εσωτερικών και Επικοινωνιών για ρεκόρ διάρκειας, καθώς και υπουργός Εμπορίου και Οικονομικής Ασφάλειας.
Η σχέση της με τον εκλιπόντα Σίνζο Άμπε υπήρξε καθοριστική. Θεωρείται πολιτική του «μαθήτρια» και έχει δεσμευθεί να αναβιώσει το οικονομικό του όραμα «Abenomics» με υψηλές δημόσιες δαπάνες και χαμηλά επιτόκια, αλλά και να συνεχίσει την πολιτική ενίσχυσης της άμυνας της Ιαπωνίας.
Δεν είναι τυχαίο ότι έχει επισκεφθεί επανειλημμένα το αμφιλεγόμενο ιερό Γιασουκούνι, όπου τιμώνται ακόμη και καταδικασμένοι εγκληματίες πολέμου. Υποστηρίζει την αναθεώρηση του ιαπωνικού Συντάγματος, ώστε οι Δυνάμεις Αυτοάμυνας να αποκτήσουν πλήρεις στρατιωτικές αρμοδιότητες.
Συντηρητισμός με ανθρώπινη διάσταση
Παρά τη φήμη της «σκληρής γραμμής», η Τακαΐτσι έχει προσπαθήσει να δείξει ένα πιο κοινωνικό πρόσωπο. Αντιτίθεται μεν στον γάμο μεταξύ ατόμων του ίδιου φύλου και στη διατήρηση του πατρικού ονόματος από παντρεμένες γυναίκες, ωστόσο στις πρόσφατες εκλογές τόνισε ότι «η κοινωνία πρέπει να στηρίζει όσους μεγαλώνουν παιδιά ή φροντίζουν ηλικιωμένους».
Πρότεινε τη φοροαπαλλαγή για έξοδα babysitter και επιπλέον φορολογικά κίνητρα για εταιρείες που δημιουργούν παιδικούς σταθμούς εντός των εγκαταστάσεών τους. Όπως είπε, έχει βιώσει η ίδια τρεις φορές την εμπειρία φροντίδας συγγενών και θεωρεί ότι «κανείς δεν πρέπει να εγκαταλείπει την καριέρα του λόγω φροντίδας, ανατροφής ή οικογενειακών δυσκολιών».
Η πρόκληση της αναγέννησης του LDP
Το LDP, που κυριαρχεί στην ιαπωνική πολιτική από το 1955, βρίσκεται πλέον αντιμέτωπο με σοβαρή φθορά. Η άνοδος του ακροδεξιού κόμματος Sanseito, με το σύνθημα «Ιαπωνία Πρώτα», έχει στερήσει από το κυβερνών κόμμα μεγάλο μέρος της συντηρητικής του βάσης.
Η Τακαΐτσι αναγνωρίζει το πρόβλημα: «Οι πιο σκληροί επικριτές μας είναι οι δικοί μας υποστηρικτές, οι συντηρητικοί. Αν δεν αλλάξουμε, θα χάσουμε το μέλλον της Ιαπωνίας», είπε μετά τη νίκη της.
Στόχος της είναι να ανακτήσει την εμπιστοσύνη των πολιτών προτάσσοντας την εθνική κυριαρχία, την ασφάλεια και την οικονομική αυτάρκεια, ιδίως απέναντι στις προκλήσεις της Κίνας και της Βόρειας Κορέας.
Η νέα εποχή
Η επικύρωση της εκλογής της από το ιαπωνικό κοινοβούλιο στις 15 Οκτωβρίου θα σημάνει την έναρξη μιας νέας εποχής για τη χώρα. Η Σανάε Τακαΐτσι φιλοδοξεί να γίνει η «Σιδηρά Κυρία» της Ιαπωνίας, κατά τα πρότυπα της Μάργκαρετ Θάτσερ, συνδυάζοντας αυστηρή πειθαρχία με εθνική αποφασιστικότητα.
Το αν θα καταφέρει να αναμορφώσει την Ιαπωνία ή να την οδηγήσει σε μια νέα περίοδο εσωστρέφειας μένει να φανεί. Προς το παρόν, όμως, η πολιτική της άνοδος ήδη σηματοδοτεί την πιο ενδιαφέρουσα καμπή στην ιαπωνική πολιτική των τελευταίων δεκαετιών.
