Η υπόθεση της ευλογιάς των αιγοπροβάτων και οι καταστροφικές συνέπειες για τους κτηνοτρόφους παίρνουν νέα τροπή μετά τη δημοσιοποίηση της επίσημης απάντησης του Ευρωπαίου Επιτρόπου Όλι Βάρχελι, έπειτα από ερώτηση του ευρωβουλευτή Θανάση Αρναούτογλου.
Η απάντηση είναι ξεκάθαρη: ο εμβολιασμός μπορεί να γίνει, η εμπορία της φέτας δεν απειλείται, αρκεί το γάλα να υποστεί θερμική επεξεργασία, και όλες οι σχετικές διαδικασίες προβλέπονται ήδη από το ευρωπαϊκό δίκαιο.
Η τοποθέτηση αυτή φέρνει σε δύσκολη θέση τον υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης Θ. Τσιάρα, ο οποίος αντί να ζητήσει από την Κομισιόν τις διευκρινίσεις και τις ρυθμίσεις που πέτυχε ο ευρωβουλευτής, επέλεξε… προσφυγή στον εισαγγελέα χωρίς σαφές αντικείμενο και την μαζική θανάτωση κοπαδιών.
Η επίσημη απάντηση της Κομισιόν
(EL P-004180/2025 – Απάντηση του κ. Várhelyi εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, 19.11.2025)
«Στην ΕΕ ο εμβολιασμός για την ευλογιά των αιγοπροβάτων ρυθμίζεται με τον κανονισμό (ΕΕ) 2016/429 και τον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2023/361.
Τα σχέδια των κρατών μελών για τον εμβολιασμό πρέπει να συμμορφώνονται με τους κανόνες αυτούς. Τυχόν προσωρινοί περιορισμοί στο ενδοενωσιακό εμπόριο λόγω εστιών της ευλογιάς των αιγοπροβάτων ή εμβολιασμού —συμπεριλαμβανομένων των μέτρων που αφορούν τον μετριασμό του κινδύνου (π.χ. θερμική επεξεργασία γάλακτος) και τη διάρκειά τους και έχουν σκοπό την εξασφάλιση ασφαλούς εμπορίου— καθορίζονται στους σχετικούς κανόνες της ΕΕ που θεσπίζονται βάσει του νομικού πλαισίου της ΕΕ για την υγεία των ζώων.
Οι κανόνες αυτοί επί του παρόντος επικαιροποιούνται και καταρτίζεται νέο παράρτημα του κανονισμού (ΕΕ) 2023/361 σχετικά με την ευλογιά των αιγοπροβάτων για τον προσδιορισμό των μέτρων μετριασμού του κινδύνου και της διάρκειάς τους όσον αφορά το γάλα και τα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Εν τω μεταξύ, εάν ένα κράτος μέλος αποφασίσει να εμβολιάσει, η Επιτροπή θα εκδώσει απόφαση για τη θέσπιση μέτρων μετριασμού του κινδύνου σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα του Παγκόσμιου Οργανισμού για την Υγεία των Ζώων (WOAH) και με βάση τα είδη επεξεργασίας που προβλέπονται στον κατ’ εξουσιοδότηση κανονισμό (ΕΕ) 2020/687. Όλα τα μέτρα και οι περιορισμοί θα αρθούν μόλις η χώρα αποδείξει ότι ο ιός έχει σταματήσει να κυκλοφορεί.
Η Επιτροπή διατηρεί τακτικές επαφές με τα κράτη μέλη μέσω της Μόνιμης Επιτροπής Φυτών, Ζώων, Τροφίμων και Ζωοτροφών, με πληροφορίες που είναι διαθέσιμες στο κοινό στον ιστότοπό της.
Επιπλέον, ανταλλάσσει τακτικά επικαιροποιήσεις σχετικά με την επιδημιολογική κατάσταση, τη νομοθεσία για την υγεία των ζώων, τις τροποποιήσεις και την εφαρμογή της νομοθεσίας, μέσω ενημερωτικών σημειωμάτων, με τρίτες χώρες, καθώς και με τα ενδιαφερόμενα μέρη κατά τη διάρκεια των συνεδριάσεων της συμβουλευτικής επιτροπής για την υγεία των ζώων και της ομάδας διαλόγου της κοινωνίας των πολιτών για τη ζωική παραγωγή.»
Τι σημαίνει πρακτικά η απάντηση
Η θέση της Κομισιόν είναι καθαρή:
• Ο εμβολιασμός δεν απαγορεύεται – αντίθετα, προβλέπεται.
• Η διακίνηση γάλακτος και φέτας μπορεί να συνεχιστεί εφόσον τηρηθούν τα μέτρα (π.χ. παστερίωση).
• Οι περιορισμοί είναι προσωρινοί και αίρονται μόλις σταματήσει η κυκλοφορία του ιού.
• Η ΕΕ θα εκδώσει ειδική απόφαση για τις λεπτομέρειες, μόλις η Ελλάδα το ζητήσει.
Με απλά λόγια: το ΥΠΑΑΤ μπορούσε να είχε προστατεύσει τη φέτα και τους κτηνοτρόφους, αλλά δεν έκανε καν κάποιο αίτημα.
Με την ασθένεια να έχει ήδη περάσει σε νησιά, η εμμονή στις ολικές θανατώσεις δεν δικαιολογείται ούτε υγειονομικά ούτε οικονομικά.
Το κόστος αποζημιώσεων και ανασύστασης του κοπαδιού εκτιμάται ότι θα ξεπεράσει το ένα έως πολλά δισ. ευρώ, την ώρα που η ΕΕ δίνει λύση χαμηλότερου κόστους και μικρότερης καταστροφής.
Κτηνοτρόφοι και επιστήμονες μιλούν ανοιχτά πλέον για «εξόντωση ενός ολόκληρου κλάδου» χωρίς τεκμηριωμένο λόγο.