Ενα ωραιότατο δώρο μάς έκανε η Προεδρία της Δημοκρατίας την Παρασκευή το βράδυ, αλλά ως συνήθως… εμείς αγρόν αγοράζουμε. Στην πατρίδα μας προέχει πάντα το δευτερεύον και το παραπολιτικό, παρά το πρωτεύον και το ουσιαστικό. Η μελέτη του πυκνού διαλόγου Παυλόπουλου – Τσίπρα, ο οποίος δόθηκε στη δημοσιότητα στο σύνολό του, είναι εξόχως διαφωτιστική γιατί σηματοδοτεί το μέλλον που έρχεται.
Οχι απλώς στο πεδίο της «στοιχειώδους πολιτικής συνεννόησης» που ζήτησε από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας ο ηγέτης του κόμματος που κατέβηκε στις εκλογές με το σύνθημα «ή εμείς ή αυτοί». Οχι! Ο διάλογος είναι σημαντικός, διότι ο Τσίπρας κάλεσε τον Πρόεδρο να συμβάλει στην προσπάθεια για συνεννόηση «από τη θέση σας και από τον πολιτειακό σας ρόλο».
Ο δε Πρόεδρος χαρακτήρισε επιβεβλημένη τη συμμετοχή του σε αυτή την προσπάθεια (με αντικείμενο το Κυπριακό, τα ελληνοτουρκικά, το Προσφυγικό, το Σκοπιανό, το Ασφαλιστικό και την Παιδεία), τονίζοντας στον πρωθυπουργό ότι η άσκηση του πολιτειακού ρόλου του «είναι επιβεβλημένη γιατί είναι δέσμια αρμοδιότητα που απορρέει από το Σύνταγμα».
Η περιγραφή είναι ακριβής από συνταγματικής απόψεως, αλλά στην πραγματικότητα έχουμε να κάνουμε με θεμελιώδη πολιτική αλλαγή: Ο πρωθυπουργός (153 με τρεις μουσουλμάνους) δίνει στον Πρόεδρο εξουσία και πρωτοβουλίες που δεν του ανήκουν. Οι συσκέψεις των πολιτικών αρχηγών, που σύντομα θα συγκληθούν, δεν είναι συνταγματικά κατοχυρωμένες. Μόνο ένας πολιτικά αδύναμος πρωθυπουργός θα χάριζε την εξουσία στον Πρόεδρο να πάρει το βάρος της συννενόησης. Αυτό συνιστά μεταβολή στην πολιτειακή ισορροπία και -πρόβλεψη- δεν θα αργήσει να έρθει η μέρα που η Βουλή των Ελλήνων θα κληθεί να επικυρώσει την αλλαγή.
Στην πραγματικότητα, άλλωστε, όσοι ξέρουμε το παρασκήνιο του δημοψηφίσματος γνωρίζουμε άριστα ότι ο Προκόπης Παυλόπουλος από τον Ιούλιο και μετά είναι ο πλέον «Προεδρικός Πρόεδρος» που γνώρισε η Ελλάδα μετά τον Κωνσταντίνο Καραμανλή, τόσο παρεμβατικός είναι στο παρασκήνιο προκειμένου να μείνει η χώρα στον σκληρό πυρήνα της Ενωσης.
Τώρα, με τη δήλωση Τσίπρα, πέραν των συνταγματικών διακηρύξεων, γίνεται και πραγματικός αρχηγός του κράτους. Υπό αυτή την έννοια έχει μεγάλη σημασία να μελετήσουμε πώς συμπλήρωσε τις εθνικές θέσεις μετά τις παραλείψεις Τσίπρα. Και επειδή σηκώθηκε μεγάλος θόρυβος για το Κυπριακό -ο Πρόεδρος θύμισε τις έννοιες «κοινοτικό κεκτημένο», «κυριαρχία Κυπριακής Δημοκρατίας», «ενιαία νομική προσωπικότητα»-, επισημαίνω ότι η σημασία των προσθηκών Παυλόπουλου αφορά ελληνοτουρκικά – Σκοπιανό. Το Κυπριακό έχει πάρει τον δρόμο του, με ευθύνη Αναστασιάδη. Η πιο σημαντική προσθήκη Παυλόπουλου αφορά ελληνοτουρκικά – Σκοπιανό για την ονομασία των οποίων έχει ζητηθεί εγγράφως από τον Κοτζιά η άποψη των κομμάτων. Ο Παυλόπουλος έβαλε στο τραπέζι την έννοια «Διεθνές και Ευρωπαϊκό Δίκαιο», που περιέργως ξέχασε να αναφέρει στον Νταβούτογλου ο Τσίπρας.
Ακόμη κι αν πάμε σε διαιτησία για τη διανομή της ΑΟΖ -καθόλου τυχαία η αναφορά της Σύμης ως τόπου διακοπών του Νταβούτογλου, ανήκει στο κρίσιμο σύμπλεγμα-, αυτή πρέπει να γίνει με βάση το Διεθνές Δίκαιο. Το Δικαστήριο του Αμβούργου για το Δίκαιο της Θάλασσας έχει «διαιτητικό τμήμα». Οσο για το Μακεδονικό, ύποπτο που ο Τσίπρας το αποκάλεσε «ονοματολογικό» (εκεί περιοριζόμαστε;), σωστό που ο Πρόεδρος επανέφερε το «Σκοπιανό». Συμπεραίνω: Τύχη αγαθή που ο Τσίπρας επέλεξε τον νομομαθή Παυλόπουλο για αυτή τη θέση, τύχη αγαθή δύο που έχει το θάρρος να του αναγνωρίσει για το καλό της πατρίδας την πρωτοβουλία των κινήσεων. Τώρα μένει να δούμε ποιος θα είναι ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης για να συμπληρωθεί το «τριπρόσωπον» που θα πλοηγήσει τη χώρα. Αν αξιωθεί να εκλέξει σύντομα η Ν.Δ. ηγεσία…