➜ Χωρίς ευκρινή προσανατολισμό, χωρίς ζωτικές εθνικές προβολές, η ελληνική κοινωνία μοιάζει με εκείνο τον φτωχό που έχασε το τελευταίο του νόμισμα μέσα στη νύχτα και το ψάχνει κάτω από το φανάρι, επειδή μονάχα εκεί έχει φως.
➜ Ομως, αυτό που χρεοκόπησε στις ημέρες μας δεν ήταν μόνο το μοντέλο του κράτους-εργοδότη, δαπάναις του οποίου γιγαντώθηκε ο παρασιτικός καταναλωτισμός και αποθεώθηκαν οι ατομικές συμπεριφορές, η αναιδής επίδειξη πλούτου και η εθνική αμεριμνησία.
➜ Χρεοκόπησε ένας ολόκληρος τρόπος σκέψης. Και ο τρόπος που βλέπαμε τα πράγματα και είχαμε οργανώσει τη ζωή μας. Βυθισμένοι μέσα στην οργή της καταγγελίας, δεν προσπαθήσαμε να βρούμε τι έφταιξε και φτάσαμε έως εδώ. Γιατί η αυτογνωσία προϋποθέτει έναν ορισμένο βαθμό ατομικής ευθύνης και αυτό συνιστά μια ευγενή και χαμηλόφωνη γενναιότητα και μια υποδειγματική στάση ζωής, ως αποτέλεσμα παιδείας.
➜ Στις συνθήκες αυτές επιστρέφει κανείς σε αυτό που ξέρει καλύτερα. Κι εμείς σπεύσαμε πρόθυμα να θυματοποιήσουμε τον εαυτό μας, αντιμετωπίζοντας τη δυστυχία μας ως βαριά και αναπόδραστη μοίρα.
➜ Ναι, είναι αλήθεια ότι μας επιβλήθηκε μια βιαιότητα που δεν απέχει πολύ από κανονικό πόλεμο και η οποία οδηγεί τώρα την κοινωνία σε αποσύνθεση.
➜ Πού ήταν όμως όλοι αυτοί οι πυρετικοί του παραληρηματικού οίστρου, όταν κάποιοι προειδοποιούσαν επίμονα και κόντρα στο ρεύμα ότι η χώρα χρειάζεται παραγωγικές επενδύσεις ή, τουλάχιστον, να μάθει να ζει αξιοπρεπώς με λιγότερα δανεικά; Ο Καραμανλής προειδοποιούσε για τα επερχόμενα κι ο Τσίπρας απαντούσε: «Το παραμύθι σου δεν έχει δράκο»…
➜ Το καθυστερημένο πολιτικό σύστημα, που στερεί κάθε ικμάδα από τη χώρα, σάρωσε τις κοινοτικές αξίες, ακύρωσε την ευθύνη των πολιτών, την έκανε πλαστική σημαία σε μαζικές διαδηλώσεις υστερίας, όπου το βασικό αίτημα ήταν η κατάληψη του κράτους, ως λάφυρο της εκλογικής μάχης. Πολύ καιρό προτού χάσουμε τις δουλειές μας, είχαμε αποδεχτεί απερίσκεπτα την υποβάθμιση της εργασίας και των μακροπρόθεσμων συλλογικών στόχων.
➜ Καταλήξαμε τώρα να ζούμε σε συνθήκες αέναων Μνημονίων, διότι στην πραγματικότητα αυτό συνιστά το μοναδικό διαθέσιμο οικονομικό σχέδιο. Η πληκτικά επαναλαμβανόμενη διαπίστωση για την ανάγκη αλλαγής παραγωγικού μοντέλου αφήνει αναπάντητη την ερώτηση πώς θα μειωθεί το πρωτογενές έλλειμμα και με ποιους συγκεκριμένους τρόπους θα έλθει η… δίκαιη ανάπτυξη. Διαδοχικές κυβερνήσεις όχι μόνο δεν κατέθεσαν κάποιο υποτυπώδες εθνικό σχέδιο, αλλά μας οδήγησαν στη δεινή ομηρία των δανειστών.
➜ Χρειάζεται σήμερα, όπως θα έλεγε ο Μ. Αναγνωστάκης, «σαν πρόκες να καρφώνονται οι λέξεις για να μην τις παίρνει ο άνεμος». Οι πάνδημες κινητοποιήσεις για τα Τέμπη επιβεβαιώνουν την προθυμία των ανθρώπων να εγκαταλείψουν τον καναπέ, όπου βουλιάζουν εξαιτίας της βαθιάς ανεπάρκειας του πολιτικού συστήματος. Η στάση αυτή μάς φέρνει μπροστά στη «στενόχωρη» υποχρέωση να επινοήσουμε εξαρχής την ίδια μας την πατρίδα, που αργοπεθαίνει στα χέρια του Μητσοτάκη.
