Οι απανωτές εκδόσεις του κειμένου που μοιράστηκε μετά τη Σύνοδο Κορυφής δείχνουν πως οι αποφάσεις δεν ήταν εύκολες. Οι διατυπώσεις άλλαζαν από ώρα σε ώρα, κρίσιμα θέματα όπως οι εγγυήσεις που ζητούν δύο χώρες από την Ελλάδα πήγαιναν από το σημείο 3 των αποφάσεων στο σημείο 9, ενώ αρκετές λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν σήμερα. Χαρακτηριστικό της σύγχυσης που επικρατούσε ήταν και τα δεκάδες διαφορετικά νούμερα που κυκλοφορούσαν χθες το βράδυ.
Το νέο πακέτο χρηματοδότησης της Ελλάδας ανέρχεται σε 109 δισ. ευρώ, με τον ιδιωτικό τομέα να συμμετέχει σε πρώτο στάδιο με 37 δισ. ευρώ. Η συμμετοχή των ιδιωτών την περίοδο 2011-2020 αναμένεται να ανέλθει στα 150 δισ. ευρώ, σύμφωνα με δήλωση της Γερμανίδας καγκελαρίου Ανγκελα Μέρκελ. Από τις δηλώσεις του Γάλλου προέδρου Νικολά Σαρκοζί προκύπτει πως οι ιδιώτες θα συμμετάσχουν μέσω τεσσάρων διαφορετικών μηχανισμών (τρεις μορφές ανταλλαγής ομολόγων και μία που προβλέπει επιμήκυνση του χρόνου λήξης ομολόγων).
Ο μέσος όρος των τεσσάρων μηχανισμών οδηγεί σε «κούρεμα» 21% της καθαρής τρέχουσας αξίας των ομολόγων που κατέχουν οι ιδιώτες επενδυτές. Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν και στην επαναγορά ομολόγων αξίας 12,6 δισ. ευρώ. Ο Νικολά Σαρκοζί υποστήριξε πως το συνολικό πακέτο οδηγεί σε μείωση του χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ κατά 24 εκατοστιαίες μονάδες.
Η Ελλάδα, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία θα πληρώνουν επιτόκιο 3,5% για το πακέτο βοήθειας που έχουν λάβει από τον μηχανισμό στήριξης, δηλαδή μία έως δύο μονάδες λιγότερο σε σύγκριση με τα επιτόκια που τις επιβαρύνουν σήμερα. Επίσης, η περίοδος αποπληρωμής αυξάνεται από τα 7,5 χρόνια που είναι σήμερα σε 15 έως 30 χρόνια.
Προκειμένου να στηριχτεί η ρευστότητα των τραπεζών αποφασίστηκε να χρησιμοποιούν χρηματοοικονομικά εργαλεία τα οποία θα παραχωρούνται ως ενέχυρο στην ΕΚΤ και θα επιτρέπουν στα πιστωτικά ιδρύματα να έχουν πρόσβαση σε κεφάλαια. Παράλληλα, μέσω του μηχανισμού στήριξης (EFSF), θα παρασχεθούν επαρκή κονδύλια για ενίσχυση των κεφαλαίων των τραπεζών, στην περίπτωση που κριθεί απαραίτητο.
Ο μηχανισμός στήριξης ενισχύεται με νέες εξουσίες, όπως η δυνατότητα να συμβάλλει στην κεφαλαιακή ενίσχυση των ευρωπαϊκών τραπεζών. Επιπλέον θα έχει τη δυνατότητα να παρεμβαίνει στην πρωτογενή αγορά και να αγοράζει ομόλογα από τη δευτερογενή αγορά σε «εξαιρετικές» περιπτώσεις και μόνο μετά από έγκριση της ΕΚΤ. Κατά τον Νικολά Σαρκοζί, οι αλλαγές οδηγούν στη δημιουργία ενός Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου.
Οι Ευρωπαίοι ηγέτες συμφώνησαν και στην ανάγκη ενίσχυσης της ανάπτυξης και των επενδύσεων στην Ελλάδα. Η Κομισιόν θα δημιουργήσει «Ομάδα Δράσης», η οποία, σε συνεργασία με την κυβέρνηση, θα φροντίσει για τη διοχέτευση των κοινοτικών κονδυλίων σε τομείς που ενισχύουν την ανταγωνιστικότητα, δημιουργούν θέσεις εργασίας και στηρίζουν την ανάπτυξη. Για τον σκοπό αυτό δεν θα χρησιμοποιηθούν μόνο τα κονδύλια του ΕΣΠΑ, αλλά και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Η τεχνική βοήθεια θεωρήθηκε απαραίτητη, καθώς τόσο το ΔΝΤ όσο και η Κομισιόν εκτιμούν πως η κυβέρνηση αδυνατεί να προωθήσει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις.
Το κείμενο αναφέρει πως η Ελλάδα δεν απαλλάσσεται από περαιτέρω εγγυήσεις, με τον πρωθυπουργό να ξεκαθαρίζει πως δύο κράτη-μέλη επιμένουν. Ο τρόπος, το είδος και άλλες λεπτομέρειες για τις εγγυήσεις δεν έχουν ξεκαθαριστεί, είπε χθες το βράδυ ο Γ. Παπανδρέου.
Φώτης Κόλλιας
Αγωνία για την επόμενη μέρα που κανείς δεν ξέρει τι μας επιφυλάσσει
Σε άγνωστα νερά κινείται από χθες η Ελλάδα, μετά την απόφαση της Συνόδου Κορυφής για την προώθηση λύσης που επιτρέπει στους διεθνείς οίκους πιστοληπτικής αξιολόγησης να υποβαθμίσουν τα ελληνικά ομόλογα στην κατηγορία της «επιλεκτικής χρεοκοπίας». Για πρώτη φορά τις τελευταίες δεκαετίες μια χώρα της Ευρωπαϊκής Ενωσης τοποθετείται σε κατηγορία που έχει τη λέξη «χρεοκοπία».
Αρκετοί αναλυτές θεωρούν πως η νέα υποβάθμιση των ελληνικών ομολόγων δεν θα έχει σημαντικές επιπτώσεις στην αγορά, καθώς θα παραμείνουν στην κατηγορία «επιλεκτική χρεοκοπία» για περιορισμένο χρονικό διάστημα. Οταν ολοκληρωθεί η συμφωνία για συμμετοχή των ιδιωτών, οι οίκοι πιστοληπτικής αξιολόγησης θα αναβαθμίσουν τα ομόλογα, υποστηρίζουν. Συνεπώς, είναι κρίσιμη παράμετρος η άμεση ολοκλήρωση της συμφωνίας που επιτεύχθηκε χθες, έτσι ώστε να διατηρηθούν το δυνατόν λιγότερο τα ελληνικά ομόλογα στη βαθμίδα πιστοληπτικής αξιολόγησης «επιλεκτική χρεοκοπία».
Στην περίπτωση που η χώρα μας παραμείνει στο συγκεκριμένο καθεστώς για μεγαλύτερο διάστημα (από τις λίγες ημέρες που αναμένουν οι αναλυτές), τότε η πραγματική οικονομία θα δεχθεί σοβαρό πλήγμα. Οι τράπεζες, που ούτως ή άλλως κινούνται σε τεντωμένο σχοινί, θα στερέψουν από ρευστό, το διασυνοριακό εμπόριο θα δυσκολευτεί, ενώ το πλήγμα στην ψυχολογία της αγοράς θα είναι καταλυτικό. Ο προβληματισμός για το διασυνοριακό εμπόριο συνδέεται με το αν θα υπάρξουν προβλήματα με τις εγγυήσεις που δίνουν οι ελληνικές επιχειρήσεις στους προμηθευτές τους.
Αυτό που δεν γνωρίζουν όσοι υποστηρίζουν πως η «επιλεκτική χρεοκοπία» θα έχει ελεγχόμενες επιπτώσεις είναι το πώς θα αντιδράσουν μεσοπρόθεσμα οι αγορές στην περίπτωση που η Ελλάδα διατηρηθεί για εβδομάδες ή μήνες στην ίδια βαθμίδα πιστοληπτικής αξιολόγησης.
«Εχουν λυθεί και έχουν αντιμετωπιστεί όλες οι πιθανές εξελίξεις» δήλωσε χθες το βράδυ ο επικεφαλής της ΕΚΤ Ζαν Κλοντ Τρισέ, όταν ρωτήθηκε εάν η Ελλάδα βρίσκεται πλέον σε καθεστώς «επιλεκτικής πτώχευσης». «Ας περιμένουμε να δούμε τι θα γίνει» πρόσθεσε ο κ. Τρισέ. Τα προβλήματα που μπορεί να προκύψουν συνδέονται με τη ρευστότητα των ελληνικών τραπεζών, η οποία, κατά την ΕΚΤ, είναι εξασφαλισμένη με τη συνδρομή των κρατών-μελών. Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκαν και οι δηλώσεις του πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου.