«Ο χορευτής είναι υπηρέτης της τέχνης, την οποία μεταλαμπαδεύει στους θεατές μέσα από κάθε παράσταση». Η γνώμη της Stella Arauzo μετράει πολύ. Δεν είναι μόνο καλλιτεχνική διευθύντρια του συγκροτήματος φλαμένκο του αξέχαστου Antonio Gades. Υπήρξε και παρτενέρ του στον χορό για πολλά χρόνια, περιοδεύοντας με την «Carmen» σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της Γης.
«Στον χορό πάντα διδάσκεσαι, μαθαίνεις, εκπαιδεύεσαι. Είναι μια διαρκής άσκηση αυτή η τέχνη, ένα μάθημα που δεν τελειώνει ποτέ, μια εκπαίδευση που κρατάει όσο καιρό αντέχεις να βρίσκεσαι πάνω στη σκηνή». Η γνώμη του Sergio Bernal επίσης μετράει πάρα πολύ. Δεν τιμήθηκε τυχαία με το βραβείο Positano ως ο καλύτερος νέος χορευτής του 2012.
Η Stella και ο Sergio θα βρεθούν στην Αθήνα για τις ανάγκες μιας μοναδικής παράστασης φλαμένκο που θα λάβει χώρα στο Ηρώδειο στις 15 Σεπτεμβρίου. Εκείνη θα εποπτεύσει το κορυφαίο συγκρότημα του Gades στη μουσικοχορευτική μεταφορά της «Carmen», έτσι όπως τη χορογράφησε ο ίδιος σε συνεργασία με τον διάσημο Ισπανό σκηνοθέτη Carlos Saura.
Εκείνος θα πρωταγωνιστήσει στο «Bolero», δίνοντας ένα ρεσιτάλ επιδεξιότητας και ισπανικού πάθους συνοδευόμενος από τη μαγευτική μουσική του έργου σε χορογραφία του P. Pozo.
Στη σκιά του Ιερού Βράχου της Ακρόπολης δύο από τα πιο σημαντικά μουσικά έργα θα γίνουν ένα, στο πλαίσιο μιας λαμπερής βραδιάς, στην οποία θα πρωταγωνιστήσουν τα μεγαλύτερα αστέρια του φλαμένκο διεθνώς.
Ο Antonio Gades, πρώτος καλλιτεχνικός διευθυντής του Εθνικού Μπαλέτου της Ισπανίας, υπήρξε ένας από τους μεγαλύτερους χορευτές και χορογράφους της χώρας. Στη διάρκεια της δεκαετίας του ’60 δούλεψε στην Ιταλία, στο Θέατρο της Οπερας της Ρώμης και στη Σκάλα του Μιλάνου. Αναγνωρίστηκε διεθνώς το 1974 με τον «Ματωμένο Γάμο», έργο που κινηματογράφησε σε συνεργασία με τον σκηνοθέτη Carlos Saura.
Και ύστερα ήρθε η «Carmen». Η μεταφορά του έργου του Bizet ως μουσική, χορευτική και ταυτόχρονα θεατρική παράσταση συνέπεσε με τη στιγμή που ο Saura ολοκλήρωνε την ομώνυμη κινηματογραφική ταινία με τον Gades. Η παράστασή τους έκανε πρεμιέρα στο Παρίσι πριν από 30 χρόνια σημειώνοντας τεράστια επιτυχία και γνωρίζοντας την αποθέωση από τους κριτικούς. Μέσα από αυτήν το φλαμένκο, το οποίο έως τότε θεωρούνταν ένας απλός παραδοσιακός χορός, εντάχθηκε στις μεγαλύτερες διεθνείς σκηνές.
Αυτήν την «Carmen» θα έχουν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν οι Ελληνες θεατές στο Ωδείο Ηρώδου Αττικού στο πρώτο μέρος της παράστασης, στις 15 Σεπτεμβρίου. Και παρότι έχουν περάσει τρεις δεκαετίες από την πρώτη, παριζιάνικη πρεμιέρα της, θα είναι… σαν να μην πέρασε μια νύχτα.
«Πιστεύω ότι το Ηρώδειο αποτελεί το ιδανικό μέρος για την παρουσίαση της παράστασης. Αυτό το εκπληκτικό θέατρο που βρίσκεται κάτω από την Ακρόπολη είναι ένα από τα ωραιότερα στον κόσμο» λέει η Stella Arauzo στην «κυριακάτικη δημοκρατία». «Θεωρώ το μέρος μαγικό, από εκείνα που δεν μπορεί κανείς να περιγράψει με λόγια. Το να χορεύεις στη σκηνή του σε εμπνέει, σου μεταδίδει μηνύματα, ήχους και ιστορίες από τη ζωή του. Βρίσκεται εκεί για περισσότερο από 22 αιώνες. Αυτό και μόνο είναι αρκετό για να σε κάνει να αισθανθείς δέος» συμπληρώνει.
Λίγους μήνες πριν πεθάνει, τον Ιούλιο του 2004, ο Antonio Gades έφτιαξε το ίδρυμα που φέρει το όνομά του και έχει σκοπό τη διατήρηση της πολιτιστικής κληρονομιάς της χώρας του, τη διαφύλαξη του έργου του, αλλά και την προώθηση του ισπανικού χορού γενικότερα. Η Stella, η οποία ήταν η «Carmen» του για πάρα πολλά χρόνια, έχει επωμιστεί πλέον τον ρόλο της καλλιτεχνικής διεύθυνσης του συγκροτήματος, που αποτελεί τον βασικό πυρήνα του ιδρύματος. «Ο ρόλος μου είναι σημαντικός και απαιτεί πολλή δουλειά, υπευθυνότητα, ευθυκρισία και σεβασμό στην τέχνη του χορού που μας μύησε αυτό το “ιερό τέρας” του χορού, ο αξέχαστος ιδρυτής μας Antonio Gades. Βέβαια, περιλαμβάνει και άλλα καθήκοντα, οργανωτικά, διοικητικά, οικονομικά, συνεννοήσεις και επαφές με οργανισμούς και εταιρίες παραγωγής στη χώρα μας και στο εξωτερικό» συνεχίζει, υπογραμμίζοντας παρ’ όλα αυτά ότι δεν μπορεί να συγκρίνει τον ρόλο της καλλιτεχνικής διευθύντριας με εκείνον της χορεύτριας, διότι πρόκειται για δύο εντελώς διαφορετικά πράγματα.
Κάθε παράσταση με τον Antonio Gades ήταν για τη Stella «μια εμπειρία ζωής, μια μέθεξη, μια απόλαυση στον υπερθετικό βαθμό, ένα μάθημα, μια διδασκαλία, μια στιγμή μοναδική που κρατά αιώνια. Δεν ξεχνιούνται αυτές οι στιγμές και γι’ αυτό σήμερα στο συγκρότημά μας κρατάμε με απόλυτο σεβασμό και πειθαρχία στη μνήμη του όλα όσα ο ίδιος μας δίδαξε».
Εχοντας υπηρετήσει με πάθος και συνέπεια την τέχνη της για πολλά χρόνια, η Stella διευκρινίζει ότι έναν χορευτή τον κάνουν καλύτερο «η αγάπη, η πίστη και η αφοσίωσή του στον χορό, η συνεχής εκπαίδευση, η επιθυμία του να μάθει κάθε φορά και κάτι παραπάνω, και ο σεβασμός στους θεατές».
«Οι Νότιοι έχουμε αισθήματα»
Η οικονομική κρίση έχει καταφέρει μεγάλο πλήγμα και στην ισπανική τέχνη. «Αυτά που συμβαίνουν εδώ, συμβαίνουν και σε εμάς, στην Ισπανία. Δεν είστε μοναδικοί ούτε εσείς ούτε είμαστε εμείς. Είναι φαινόμενο γενικό και αυτό είναι κάτι που μας κάνει περισσότερο αισιόδοξους ότι θα βγούμε κάποια στιγμή από αυτό το δύσκολο κανάλι που βρισκόμαστε αυτήν τη στιγμή» σημειώνει η Stella Arauzo, τονίζοντας παράλληλα τη σημασία της παράδοσης μέσα στον οικονομικό τυφώνα, αλλά και αυτόν της παγκοσμιοποίησης.
«Η παράδοση, δεδομένου ότι βασίζεται και εκφράζει τις ρίζες μας, το παρελθόν μας, τον πολιτισμό μας, το είναι μας, την πορεία μας μέσα στους αιώνες, είναι κάτι που κανείς δεν μπορεί να μας το αφαιρέσει, να το αρπάξει, να το υποκλέψει. Είναι και θα παραμείνει δικό μας, και θα μας βοηθήσει να αντισταθούμε στην “παγκοσμιοποίηση”. Δεν είναι όλα αριθμοί και οικονομικά μεγέθη. Είναι πάνω απ’ όλα αισθήματα, άνθρωποι, αρχές, πολιτισμός, που εμείς στον Νότο έχουμε άφθονα και σε πλήρη επάρκεια».
Ο Ισπανός, το βραβείο του καλύτερου στον κόσμο, το πάθος και το ρεμπέτικο
Η χορογραφία του Pozo, συνοδευόμενη από τη μαγευτική μουσική του Ravel από το «Bolero», θα απογειώσει στο δεύτερο μέρος της παράστασης το ταμπεραμέντο και τη δύναμη του Sergio Bernal, ενός καλλιτέχνη που κάποιοι έχουν κατατάξει ήδη μεταξύ των σημαντικότερων χορευτών παγκοσμίως. Η περσινή βράβευσή του στην Ιταλία ήταν μάλλον μόνο η αρχή μιας λαμπρής πορείας προς τη δόξα.
«Το βραβείο του καλύτερου νέου χορευτή στον κόσμο, με το οποίο τιμήθηκα, εκτός από χαρά και ευτυχία, με έκανε να νιώσω και μεγάλη ευθύνη για την καριέρα και το μέλλον μου» λέει ο ίδιος στην «κυριακάτικη δημοκρατία» και συνεχίζει: «Θεωρώ ότι έχω να κάνω πολλά στα χρόνια που έρχονται, και σε ό,τι αφορά την τέχνη που επέλεξα να υπηρετήσω αλλά και για τους ανθρώπους που τους αρέσει ο χορός και θέλουν να τον υπηρετούν σοβαροί και υπεύθυνοι άνθρωποι, με γνώση και ταλέντο. Εύχομαι να δικαιώσω και τον εαυτό μου και τους λάτρεις της τέχνης μου».
Σε ό,τι αφορά τη σχέση του με εκείνους που τον ακολουθούν παρακολουθώντας την πορεία του επί σκηνής προσπαθεί να είναι όσο πιο στενή, ζεστή και ανθρώπινη γίνεται. «Οι άνθρωποι έρχονται στο θέατρο, σε μια παράσταση χορού, για να απολύσουν το θέαμα και να νιώσουν κάποιες στιγμές ξεκούρασης, πληρώνοντας το εισιτήριό τους με χρήματα που δεν τους περισσεύουν, ιδιαίτερα σήμερα. Είναι, λοιπόν, μεγάλη η δική μας ευθύνη να τους προσφέρουμε το καλύτερο δυνατό, ξεπερνώντας πολλές φορές τον εαυτό μας για να τους ευχαριστήσουμε» σημειώνει.
Για τον Sergio είναι η δεύτερη φορά που θα εμφανιστεί στο Ηρώδειο. ξαναβρέθηκε εκεί πέρυσι, σε ένα μεγάλο gala μπαλέτου που παρουσιάστηκε από την ίδια εταιρία παραγωγής, με την οποία συνεργάζεται και φέτος «Θεωρώ τον εαυτό μου πολύ τυχερό, προνομιούχο και ευτυχισμένο καθώς θα χορέψω πάλι σε αυτό το όμορφο μνημείο, το οποίο βρίσκεται κάτω από τον Ιερό Βράχο της Ακρόπολης για περισσότερο από 2.000 χρόνια» αναφέρει. Ο ίδιος είχε εμφανιστεί και στο Μέγαρο Μουσικής, στο πλαίσιο ενός αφιερώματος -που πραγματοποιήθηκε το 2011- στη σπουδαία μπαλαρίνα Maya Plisetskaya.
Ο βραβευμένος Bernal ξεκίνησε να ασχολείται με τον χορό σε ηλικία 4 ετών. «Η ζωή του χορευτή δεν είναι εύκολη. Οταν ασχολείσαι με κάτι που αγαπάς, το υπηρετείς, το πιστεύεις και του δίνεσαι ολοκληρωτικά, πρέπει να κάνεις ορισμένες θυσίες. Εκτός από τη συνεχή εκπαίδευση, τα μαθήματα, τις πρόβες και τις παραστάσεις μου, κάνω και πολλά ταξίδια ανά τον κόσμο ως μέλος του Εθνικού Μπαλέτου της Ισπανίας. Δεν υπάρχει ελεύθερος χρόνος σχεδόν ποτέ. Αυτό είναι το τίμημα» λέει.
Αυτό που θυμάται πολύ έντονα από την πρώτη επαγγελματική εμφάνισή του είναι το… άγχος! «Ολα πήγαν καλά, βέβαια. Για μένα πάντα, κάθε παράσταση είναι πρεμιέρα μου. Δίνω μεγάλη σημασία σε κάθε εμφάνισή μου, γιατί ο κόσμος περιμένει πολλά και πρέπει να τον δικαιώνουμε και να τον αποζημιώνουμε με το παραπάνω».
Παραδέχεται ότι ταυτίζεται πάντα με τους ρόλους του. «Γίνομαι ένα και αυτό με βοηθάει πολύ στην ερμηνεία μου και ανεβάζει την απόδοσή μου. Δεν μπορείς να μείνεις έξω από τον ρόλο. Χάθηκες! Πρέπει να τον “φορέσεις”, να μπεις μέσα του και αυτός στην ψυχή και στο σώμα σου. Πρέπει να υπάρχει απόλυτη ταύτιση» λέει. Πόσο μάλλον, όταν δίνει ρεσιτάλ επιδεξιότητας και ισπανικού πάθους στο φλαμένκο. «Το φλαμένκο, όπως το δικό σας ρεμπέτικο, αλλά και το πορτογαλικό φάδο, έχουν μέσα τους αυτό που λέμε “duende”, δηλαδή το πάθος, ο έρωτας, η αγάπη, η ίδια η ζωή, τα αισθήματά μας, η γύμνια μας, αν θέλετε, ο εαυτός μας. Ετσι κι εγώ, χορεύοντας φλαμένκο, νιώθω όλα τα παραπάνω» αναφέρει έχοντας αποκαλυπτική διάθεση.
Info: «Carmen» και «Bolero», Κυριακή 15 Σεπτεμβρίου 2013, στο Ηρώδειο. Ωρα έναρξης: 21.00.
«Νιώθω σαν στο σπίτι μου»
Στον Sergio Bernal αρέσει πολύ η Ελλάδα: «Νιώθω σαν στο σπίτι μου όταν έρχομαι στην όμορφη χώρα σας. Δικαιολογημένα, πιστεύω, αφού μας ενώνουν τόσα πολλά στοιχεία, που είναι σαν να είμαστε ένα, ο ίδιος λαός. Ο πολιτισμός μας, το φυσικό περιβάλλον, η στάση ζωής, τα συναισθήματά μας, η όλη κοσμοθεωρία μας, αλλά και η ψυχολογία μας για το παρελθόν μας, το παρόν και το μέλλον».
Οσο για τα μελλοντικά σχέδιά του; «Καταρχάς, χρειάζομαι λίγες ημέρες διακοπές, γιατί οι συνεχείς πρόβες με το μπαλέτο μου, το BNE, εν όψει της δίμηνης περιοδείας μας στην Κίνα που αρχίζει στα τέλη Σεπτεμβρίου δεν μου επέτρεψαν φέτος να ξεκουραστώ αρκετά. Στη συνέχεια, μετά την επιστροφή μου από την Κίνα, αρχίζουν οι παραστάσεις με το μπαλέτο μου στην Ισπανία και η συμμετοχή μου σε δύο gala, τον Νοέμβριο και τον Ιανουάριο. Αμέσως μετά θα προετοιμαστώ για μια μεγάλη περιοδεία του ΒΝΕ στη Νότια Αμερική».
Ηλίας Μαραβέγιας
