Με αυστηρούς ελέγχους και πρόστιμα από 100 έως 5.000 ευρώ απειλείται η παραγωγή ελαιόδεντρων σε όλη τη χώρα, ακόμα και σε περιπτώσεις όπου οι ιδιοκτήτες δεν συλλέγουν ελιές ή δεν παράγουν λάδι. Η ρύθμιση, που προέρχεται από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ενεργοποιείται με την ΚΥΑ 77979/2025 και εισάγει την πλήρη ψηφιοποίηση της ελαιοπαραγωγής, με στόχο τον αυστηρό έλεγχο και την επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση παραλείψεων.
Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία, όσοι έχουν ελαιόδεντρα θα πρέπει να υποβάλλουν δήλωση στην πλατφόρμα του Ελαιοκομικού Μητρώου έως τον Μάρτιο του 2026, εφόσον διαθέτουν χωράφια με 21 δέντρα και πάνω.
Οι υποχρεώσεις των παραγωγών
Η νομοθεσία καθορίζει συγκεκριμένες υποχρεώσεις για τους ελαιοκαλλιεργητές:
- Υποβολή δήλωσης Ε3, εάν αποκτούν αγροτικό εισόδημα.
- Παράλειψη ή εκπρόθεσμη υποβολή επισύρει πρόστιμο έως 100€.
2. Υποχρεωτική δήλωση συγκομιδής στο Ελαιοκομικό Μητρώο για όσους διαθέτουν πάνω από 20 δέντρα.
- Η δήλωση γίνεται μέσω gov.gr ή της Ηλεκτρονικής Εφαρμογής του ΥΠΑΑΤ, εντός της περιόδου από 1 Οκτωβρίου έως 31 Μαΐου της επόμενης χρονιάς, ακόμη και αν η συγκομιδή είναι μηδενική.
- Η καταγραφή περιλαμβάνει ΑΦΜ, ποικιλία ελιάς, κωδικό ελαιοτεμαχίου και άλλα στοιχεία.
- Τα πρόστιμα καθορίζονται ανάλογα με τον αριθμό των δέντρων:
-21–50 δέντρα: 100€
-51–100 δέντρα: 500€
-101–500 δέντρα: 1.000€
-501–1.000 δέντρα: 3.000€
-Πάνω από 1.001 δέντρα: 5.000€
3. Δήλωση στον ΕΦΚΑ για συνταξιούχους με αγροτικό εισόδημα, μέσω της πλατφόρμας «Δήλωση Απασχόλησης Συνταξιούχων».
- Παράλειψη ή εκπρόθεσμη δήλωση επισύρει περικοπή 12 μηνιαίων κύριων και επικουρικών συντάξεων.
Προβληματισμός από τους συνεταιρισμούς
Νωρίτερα σήμερα το πρωί, ο Μύρων Χιλετζάκης, πρόεδρος μικρών Συνεταιρισμών ΕΘΕΑΣ, αναφέρθηκε στην εφαρμογή του ψηφιακού δελτίου αποστολής.
«Από 1η Νοεμβρίου υποχρεούνται όλοι οι παραγωγοί που είναι στο κανονικό καθεστώς δηλαδή στα βιβλία εσόδων εξόδων που μπορούν να εκδώσουν τιμολόγια να συνοδεύονται όλα τα αγροτικά προϊόντα και φυσικά ο ελαιόκαρπος, με ηλεκτρονικό δελτίο αποστολής από το χωράφι προς το λιοτρίβι. Αυτό μας δυσκολεύει γιατί πολλές φορές οι παραγωγοί δεν έχουν την γνώση αλλά ούτε και ίντερνετ πολλές φορές», τόνισε.
Όπως εξηγεί, η διαδικασία καθιστά υποχρεωτική τη συνοδεία κάθε ποσότητας ελαιοκαρπού με ηλεκτρονικό δελτίο αποστολής, γεγονός που δημιουργεί πρακτικές δυσκολίες για μικρούς παραγωγούς, ιδίως σε περιοχές με περιορισμένη πρόσβαση στο διαδίκτυο ή ελλιπή τεχνογνωσία.
Τι σημαίνει για τους παραγωγούς
Η νέα ρύθμιση καθιστά σαφές ότι οι ελληνικοί ελαιώνες δεν μπορούν πλέον να λειτουργούν «ατύπως». Ακόμη και όσοι δεν συλλέγουν ελιές ή δεν παράγουν λάδι, θα πρέπει να καταχωρούν τα δέντρα τους και να τηρούν ηλεκτρονική καταγραφή, διαφορετικά αντιμετωπίζουν τσουχτερά πρόστιμα ή ακόμα και περικοπή συντάξεων για τους συνταξιούχους παραγωγούς.
Οι αντιδράσεις από αγρότες και συνεταιρισμούς αναμένεται να ενταθούν, καθώς η εφαρμογή της ψηφιοποίησης και των ελέγχων απαιτεί πρόσβαση στο διαδίκτυο και επαρκή γνώση ηλεκτρονικών συστημάτων, κάτι που δεν είναι δεδομένο για πολλούς μικρούς παραγωγούς.