Υπολειτουργούν στον πιο κρίσιμο μήνα της χρονιάς λόγω ευλογιάς και έλλειψης κτηνιάτρων – Η κυβέρνηση οδηγεί σε αδιέξοδο τον κλάδο της ζωικής παραγωγής – Σημαντικές οι οικονομικές επιπτώσεις
Σύμφωνα με ρεπορτάζ της εφημερίδας Ελευθερία, σε αδιέξοδο παραμένει ο κλάδος της κτηνοτροφίας, αλλά κι όλη η αλυσίδα ζωικής παραγωγής.
Τα σφαγεία σε αρκετές περιοχές της χώρας παραμένουν κλειστά ή υπολειτουργούν λόγω των κρουσμάτων ευλογιάς των αιγοπροβάτων και της αδυναμίας του κράτους να διενεργήσει τους απαραίτητους ελέγχους, φέρνοντας σε απόγνωση παραγωγούς, εμπόρους και επαγγελματίες της αγοράς και προκαλώντας μια μεγάλη οικονομική ζημιά στην τοπική και εθνική οικονομία.
Παρά τις επανειλημμένες εκκλήσεις των φορέων, το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης εμφανίζεται να κινείται με βραδύτητα και αποσπασματικά, αφήνοντας την παραγωγική αλυσίδα σε κατάσταση παράλυσης.
Την ώρα που οι κτηνοτρόφοι βλέπουν το εισόδημά τους να εξανεμίζεται και το ζωικό κεφάλαιό τους να κινδυνεύει από την έλλειψη πολιτικής βούλησης, ανάλογα συναισθήματα οργής κυριαρχούν και στις τοπικές μονάδες μεταποίησης και στις εμπορικές επιχειρήσεις που καταγράφουν τεράστιες απώλειες, καθώς η αλυσίδα τροφοδοσίας έχει κοπεί.
Παράγοντες της αγοράς κάνουν λόγο για “πρωτοφανή προχειρότητα” από την πλευρά της πολιτικής ηγεσίας του ΥΠΑΑΤ, η οποία –όπως τονίζουν– δεν κατάφερε να ανταποκριθεί ούτε στις βασικές απαιτήσεις διαχείρισης μιας γνωστής και επαναλαμβανόμενης ζωονόσου.
«Η κυβέρνηση άφησε τον κλάδο στην τύχη του», αναφέρει εκπρόσωπος παραγωγών, υπογραμμίζοντας ότι η ζημιά που συντελείται στην αγορά κρέατος θα χρειαστεί μήνες για να αποκατασταθεί.
Στο επίκεντρο της κριτικής βρίσκεται και η ανυπαρξία αντισταθμιστικών μέτρων. Παρά τις διαβεβαιώσεις για οικονομική στήριξη, μέχρι στιγμής δεν έχει υπάρξει κανένα σαφές χρονοδιάγραμμα, ούτε συγκεκριμένο πλαίσιο αποζημιώσεων για τους παραγωγούς που βρίσκονται εγκλωβισμένοι σε μια κατάσταση για την οποία δεν ευθύνονται.
Η πραγματικότητα που διαμορφώνεται στα σφαγεία αντικατοπτρίζει –για ακόμη μία φορά, σύμφωνα με παράγοντες του αγροτικού χώρου– τις διαχρονικές αδυναμίες του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης να διαχειριστεί κρίσεις στον πρωτογενή τομέα. Και δυστυχώς, όπως τονίζουν οι ίδιοι, “το κόστος το πληρώνει πάντα ο παραγωγός και ο επιχειρηματίας”.
Το χρονικό της κρίσης
Από τον Ιούλιο του 2024 με την πανώλη, και από τον Αύγουστο του 2024 με την ασθένεια της ευλογιάς, έχει πληγεί η αιγοπροβατοτροφία της χώρας μας και συνεχίζει να πλήττεται.
Από τον Αύγουστο του 2024 έως και σήμερα (σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης) έχουν επιβεβαιωθεί 1.754 κρούσματα σε 2.192 μονάδες εκτροφής και έχουν γίνει 423.125 θανατώσεις σύμφωνα με τα υγειονομικά πρωτόκολλα.
Σήμερα περιοχές που καταλαμβάνουν πάνω από τα 2/3 της χώρας (όπως φαίνεται και από τον χάρτη), αποτελούν απαγορευμένες ζώνες, λόγω παλαιών και νέων κρουσμάτων.
Η Περιφέρεια της Θεσσαλίας με 480 επιβεβαιωμένα κρούσματα και πάνω από 250.000 θανατώσεις έως και σήμερα βρίσκεται στο επίκεντρο του προβλήματος.
Τα σφαγεία (παντελώς λανθασμένα) παρέμειναν κλειστά από τις αρχές Ιουνίου έως και τις αρχές Οκτωβρίου. Έκτοτε οι σφαγές γίνονταν έως και 2 φορές την εβδομάδα κατόπιν σχετικών κτηνιατρικών ελέγχων των αιγοπροβάτων που προορίζονταν για σφαγή, με δείγμα σιέλου, και κάτω από αυστηρά μέτρα βιοασφάλειας.
Με δεδομένο αφενός ότι η σφαγή και η εμπορία αιγοπρόβειου κρέατος έχει έντονη εποχικότητα την περίοδο των Χριστουγέννων, με αποτέλεσμα η περίοδος αυτή να αποτελεί περίπου το 20% του ετήσιου κύκλου εργασιών του εν λόγω κλάδου και αφετέρου μεγάλο ποσοστό της εγχώριας παραγωγής αυτή την εποχή να προορίζεται παραδοσιακά για εξαγωγή σε ευρωπαϊκές χώρες, η κατάσταση σήμερα έχει φτάσει στο απροχώρητο.
Μόνο στην περιοχή της Θεσσαλίας θα πρέπει σφαγούν σχεδόν 200.000 αμνοερίφια τον μήνα Δεκέμβριο.
Τα κυβερνητικά λάθη
Την ίδια ώρα οι αποφάσεις του ΥΠΑΑΤ λειτουργούν ως τροχοπέδη στις προσπάθειες του κλάδου ζωικής παραγωγής να αντιμετωπίσουν αυτές τις δύσκολες καταστάσεις, καθώς:
– Οι σφαγές ζώων στις απαγορευμένες περιοχές (τα 2/3 της χώρας) γίνονται κατόπιν ελέγχων σιέλου σε δείγμα ζώων που προορίζονται για σφαγή, μέσα σε 48 ώρες από τη λήψη του δείγματος και εφόσον το αποτέλεσμα είναι αρνητικό.
– Τα δείγματα συλλέγονται από κτηνίατρους, πολλοί από τους οποίους είναι συμβασιούχοι, στις απαγορευμένες ζώνες.
– Η εξέταση των δειγμάτων γίνεται σε ένα και μόνο εργαστήριο, για όλη τη χώρα, που βρίσκεται στη Λάρισα και το οποίο έχει συγκεκριμένη ημερήσια δυναμικότητα εξέτασης δειγμάτων, αποτέλεσμα είναι να αδυνατεί να αντεπεξέλθει στον ήδη υπάρχοντα όγκο δειγμάτων που δέχεται από όλες τις περιφέρειες από τον μήνα Οκτώβριο.
Τις τελευταίες βδομάδες του Νοεμβρίου οι ποσότητες των δειγμάτων, που αποστέλλονται σ’ αυτό, λόγω της αποστολής δειγμάτων και από Π.Ε. της Κεντρικής Μακεδονίας, έχουν αυξηθεί κατακόρυφα και υπάρχει μεγάλη καθυστέρηση στην εξαγωγή αποτελεσμάτων.
Το εργαστήριο έχει ήδη ανακοινώσει ότι θα μειώσει τα δείγματα που θα παραλαμβάνει από την Περιφέρεια Θεσσαλίας και ότι ο χρόνος ανακοίνωσης των αποτελεσμάτων μπορεί να ξεπερνάει τις 48 ώρες από την παραλαβή τους (ήδη την εβδομάδα που πέρασε αναβλήθηκαν οι προγραμματισμένες σφαγές σε σφαγεία της Θεσσαλίας, Θεσσαλονίκης, Πιερίας, Κιλκίς, Χαλκιδικής, Αχαΐας, Φθιώτιδας, λόγω μη έγκαιρης έκδοσης των αποτελεσμάτων).
– Πολλοί από τους συμβασιούχους κτηνίατρους, που είχαν προσληφθεί για την αντιμετώπιση των επιδημιών και απασχολούνται σήμερα και για την περισυλλογή δειγμάτων, θα αποχωρήσουν την επόμενη εβδομάδα, λόγω της μη ανανέωσης των συμβάσεών τους.
Η κατάσταση πλέον δεν πάει άλλο
Οι κτηνοτρόφοι σε όλη τη χώρα έχουν υποστεί ανυπολόγιστες ζημιές από τις θανατώσεις και οι αποζημιώσεις που ακόμα δεν έχουν δοθεί, είναι ιδιαίτερα χαμηλές.
Αυτή την περίοδο, και πηγαίνοντας προς τα Χριστούγεννα, παραδοσιακά έχουν προγραμματίσει την παραγωγή τους και πωλούν τα αμνοερίφιά τους, προσδοκώντας υψηλότερες τιμές, λόγω της αυξημένης ζήτησης από τις αγορές του εξωτερικού και της εγχώριας αγοράς, και υπάρχει μεγάλος κίνδυνος, εάν δεν ληφθούν μέτρα, να μην μπορέσουν να διαθέσουν τα ζώα τους.
Το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης αρνείται πεισματικά και αναίτια να υπακούσει στις συνεχείς προτροπές των αρμοδίων οργάνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης για εμβολιασμό των ζώων και παράλληλα ποινικοποιεί τους κτηνοτρόφους.
Και ας αναφέρει σε σχετική επιστολή του προς τον υπουργό ο Ευρωπαίος επίτροπος Υγείας και Ευημερίας των Ζώων, Oliver Verhelyi, πως «ο εμβολιασμός είναι το μόνο πρόσθετο μέτρο που μπορεί να σταματήσει την εμφάνιση νέων εστιών, να περιορίσει την περαιτέρω εξάπλωση στην υπόλοιπη Ελλάδα και να μειώσει τον αριθμό των ζώων που πρόκειται να θανατωθούν».
Τα σφαγεία παραμένουν ουσιαστικά κλειστά και δεν μπορούν πλέον να συντηρηθούν οικονομικά σε συνέχεια και της περσινής χρονιάς που είχαμε και την ασθένεια της πανώλης.
Οι κτηνιατρικές αρχές δικαιολογημένα βρίσκονται σε απόγνωση μη έχοντας τη δυνατότητα να διαχειριστούν την ιδιαίτερα αυξημένη δραστηριότητα της εποχής και επιπλέον αποδυναμώνονται με τις αποχωρήσεις των συμβασιούχων κτηνιάτρων.
Οι εταιρείες μεταποίησης και εμπορίας του αιγοπρόβειου κρέατος δεν έχουν πρώτη ύλη για να συντηρήσουν τη δραστηριότητά τους, δεν μπορούν να προγραμματίσουν τις σφαγές και ούτε να συνάψουν συμφωνίες με τους πελάτες τους, λόγω της αβεβαιότητας σε ένα τέτοιο περιβάλλον.
Οι εξαγωγές αιγοπρόβειου κρέατος προς την Ευρώπη πλήττονται ανεπανόρθωτα, παρότι αυτό αποτελεί το μόνο εξαγώγιμο προϊόν μας στον κλάδο του.
