Η Ελλάδα χαρακτηρίζεται από το Bruegel άκρως ευάλωτη στις νέες πολιτικές απανθρακοποίησης, ούσα ταχύτερη και από τη Γερμανία!
Ακρως ευάλωτη στις νέες πολιτικές απανθρακοποίησης είναι η ελληνική οικονομία, με την κυβέρνηση να κλείνει τα αυτιά της στα καμπανάκια που έχουν χτυπήσει εδώ και καιρό ειδικοί, σημειώνοντας πως η χώρα μας προτρέχει και μάλιστα προχωρά σε βίαιη ενεργειακή μετάβαση, ταχύτερα ακόμα και από τη Γερμανία! Σύμφωνα με τα στοιχεία, η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις πιο εκτεθειμένες οικονομίες ως προς τις επιπτώσεις της απανθρακοποίησης, καθώς σχεδόν το 28% του ΑΕΠ της βρίσκεται σε κίνδυνο, έναντι 16,2% που είναι ο μέσος όρος της Ευρωπαϊκής Ενωσης.
Οι επιπτώσεις της ενεργειακής μετάβασης στην οικονομία αποτελούν αντικείμενο μελέτης του ινστιτούτου Bruegel, το οποίο εξετάζει το ποσοστό του ΑΕΠ κάθε κράτους-μέλους της Ε.Ε. που θεωρείται ευάλωτο στις νέες πολιτικές απανθρακοποίησης. Η χώρα μας κατατάσσεται στην έκτη θέση μεταξύ των πιο επιβαρυμένων οικονομιών, μετά την Πολωνία, τη Βουλγαρία, την Εσθονία, την Τσεχία και τη Λιθουανία. Η διαφορά αυτή αποτυπώνει τις δομικές αδυναμίες που σχετίζονται με την ένταση άνθρακα σε βασικούς κλάδους παραγωγής. Η ελληνική οικονομία χαρακτηρίζεται από υψηλή εξάρτηση από ορυκτά καύσιμα τόσο στην ηλεκτροπαραγωγή όσο και σε κρίσιμους τομείς, όπως η βιομηχανία και οι μεταφορές. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα ένα από τα μεγαλύτερα «ελλείμματα ετοιμότητας» στην Ευρώπη, που φτάνει το 13,9%. Η δυσκολία προσαρμογής σε συνδυασμό με την αναγκαιότητα μείωσης των εκπομπών καθιστούν την ενεργειακή μετάβαση ιδιαίτερα απαιτητική για τη χώρα.
Το Bruegel προτείνει την υιοθέτηση μεικτών στρατηγικών: σε κάποιους τομείς η μετάβαση μπορεί να επιταχυνθεί, ενώ σε άλλους να γίνει πιο σταδιακά, ώστε να περιοριστούν οι επιπτώσεις στην οικονομία και την απασχόληση. Παράλληλα, επισημαίνεται ότι οι κλάδοι με υψηλές εκπομπές άνθρακα αναπόφευκτα θα συρρικνωθούν, οδηγώντας σε μείωση του ΑΕΠ. Στις βασικές συστάσεις περιλαμβάνεται η εφαρμογή φόρων άνθρακα, με ταυτόχρονη αξιοποίηση επιδοτήσεων για επενδύσεις σε τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στην προώθηση βιοκαυσίμων, όπου η Ελλάδα μπορεί να αναδειχθεί σε σημαντικό παίκτη στον τομέα της καθαρής ναυτιλίας.
Η μελέτη υπογραμμίζει τη σημασία ενίσχυσης των επενδύσεων σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και λύσεις αποθήκευσης, ώστε να περιοριστεί η εξάρτηση από το φυσικό αέριο. Επίσης προτείνεται η αξιοποίηση συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για τη δημιουργία πράσινων βιομηχανικών και μεταφορικών clusters, που θα συμβάλουν στην καλύτερη οργάνωση της μετάβασης και στη διαφοροποίηση της παραγωγικής βάσης. Με αυτόν τον τρόπο η Ελλάδα καλείται να συνδυάσει μέτρα στήριξης, τεχνολογική καινοτομία και επενδυτική στρατηγική, ώστε να μειώσει τους κινδύνους και να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες της ενεργειακής μετάβασης.
Μ.Η.Τ. 232120