Εξωφρενικές ρυθμίσεις στο υπό κατάθεση νομοσχέδιο του Αδωνη
Σε αντίθεση με όσα διακήρυσσε προεκλογικά για τους μισθούς και τις εργασιακές σχέσεις, η κυβέρνηση προωθεί τη θέσπιση ενός εργασιακού μοντέλου που προσιδιάζει σε συνθήκες γαλέρας. Σε αυτήν οι εργαζόμενοι-σκλάβοι θα δουλεύουν με «συμβάσεις μηδενικών ωρών», ένα εργασιακό μοντέλο παρωχημένο πλέον ακόμη και για τη Βρετανία, τη χώρα στην οποία εφαρμόστηκε κατά κόρον τα προηγούμενα χρόνια, αλλά τώρα εντείνονται οι πιέσεις για την κατάργησή του.
Με πρόσχημα την ενσωμάτωση κοινοτικής οδηγίας που προβλέπει τη βελτίωση των εργασιακών συνθηκών, το υπουργείο Εργασίας ετοιμάζεται να μεταφέρει στο εθνικό Δίκαιο ένα μοντέλο απασχόλησης που αφαιρεί και τα ελάχιστα εργασιακά δικαιώματα που έχουν απομείνει άθικτα ύστερα από 15 χρόνια απορρύθμισης με αφορμή τα Μνημόνια. Πρακτικά, αυτό που θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση κατά πάσα πιθανότητα αυτή την εβδομάδα αποτελεί μια «μεταρρύθμιση» που δεν τόλμησε ούτε το ΔΝΤ να επιβάλει στις διαδοχικές μνημονιακές κυβερνήσεις από το 2010 και έπειτα.
Στις λεγόμενες «συμβάσεις μηδενικών ωρών» (zero hour contracts) δεν καθορίζεται το ωράριο εργασίας. Αντιθέτως, ο εργαζόμενος καλείται να δουλέψει μόνο όταν έχει ανάγκη η επιχείρηση και πληρώνεται μόνο για τις ώρες που εργάστηκε. Με άλλα λόγια, οι εργαζόμενοι αυτής της κατηγορίας οφείλουν να είναι ανά πάσα στιγμή διαθέσιμοι στον εργοδότη, αλλά δεν ξέρουν ούτε πότε ούτε πόσες ώρες θα δουλέψουν και επιπλέον αμείβονται με ψίχουλα.
Στις συμβάσεις αυτές:
• Δεν καθορίζεται το ωράριο εργασίας.
• Ο εργαζόμενος καλείται να δουλέψει μόνο όταν έχει ανάγκη η επιχείρηση και πληρώνεται μόνο για τις ώρες που εργάστηκε.
• Δεν εφαρμόζονται οι διατάξεις νόμου ή συλλογικών συμβάσεων που καθορίζουν τα κατώτατα όρια αποδοχών, τις προσαυξήσεις για νυχτερινή εργασία ή κατά τις Κυριακές και τις εξαιρέσιμες αργίες, τα χρονικά όρια εργασίας κ.λπ.
Οπως γίνεται εύκολα κατανοητό, το πλαίσιο αυτό κινείται στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση σε σχέση με όσα έλεγε μέχρι πρόσφατα ο πρωθυπουργός. Δεν έχουν περάσει δε και… χρόνια από τις 27 Μαρτίου 2023, όταν ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνιζε με έμφαση (από προεκλογική του περιοδεία στη Φθιώτιδα) πως «δεν αρκεί να προστίθενται δουλειές, αλλά πρέπει να είναι καλοπληρωμένες».
Μετά τις σχετικές διαρροές στον φιλοκυβερνητικό Τύπο υπήρξε άμεση αντίδραση από την Ομοσπονδία Ιδιωτικών Εκπαιδευτικών (ΟΙΕΛΕ), με τον νομικό της εκπρόσωπο Γιώργο Μελισσάρη να επισημαίνει πως η μορφή αυτή της απασχόλησης θα γενικευτεί σε όλο τον ιδιωτικό τομέα. Οπως εξηγεί, στη Βρετανία όπου το φαινόμενο ανθεί (υπολογίζεται ότι οι απασχολούμενοι με τέτοιες συμβάσεις είναι πάνω από 1.300.000 εργαζόμενοι), υπάρχει πλέον η τάση περιορισμού του, ακριβώς λόγω της κατάχρησης εκ μέρους των εργοδοτών αλλά και της τεράστιας εργασιακής ανασφάλειας που γεννά στους εργαζομένους. Η πρακτική δείχνει ότι εφαρμόζεται σε αρκετούς τομείς του ιδιωτικού τομέα (σε κάποιες χώρες και στο Δημόσιο) και ιδίως σε διαμονή και εστίαση, υγεία και κοινωνική εργασία, εμπόριο, εκπαίδευση κ.λπ.
Εξάλλου, το νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας, σύμφωνα και με όσα παραδέχθηκε δημόσια ο Αδωνις Γεωργιάδης, θα περιλαμβάνει επίσης τη νομιμοποίηση της εργασίας σε περισσότερους του ενός εργοδότες.
Μετά τον σάλο που ξέσπασε, καθώς ο υπουργός παρέκαμψε το δεδομένο των υποχρεωτικών 11 συνεχόμενων ωρών ανάπαυσης ημερησίως, έσπευσε να διευκρινίσει πως η «δυνατότητα» θα αφορά εργασία 8+5 ωρών. Δηλαδή, δεν θα μπορεί κάποιος να εργάζεται περισσότερες από 13 ώρες ημερησίως και αυτό, λίγο πολύ, παρουσιάστηκε ως φιλεργατική πολιτική εκ μέρους της κυβέρνησης.
