Ο τουρκικός αναθεωρητισμός και η υποτονική αντίδραση της Ελλάδας
Σύννεφα έντασης συγκεντρώνονται και πάλι πάνω από την ανατολική Μεσόγειο, όπως διαφαίνεται από το νέο κύμα επιθετικών δηλώσεων Τούρκων κυβερνητικών αξιωματούχων εναντίον της χώρας μας, αλλά και με βάση συγκεκριμένες διπλωματικές κινήσεις στην περιοχή μας.
- Από τον Νικ. Σταυρουλάκι
Η παρατηρούμενη κινητικότητα δεν είναι ανεξήγητη, ούτε εκ προοιμίου «επικίνδυνη». Αποδίδεται στο συνολικό φιλόδοξο σχέδιο «σχετικής» διευθέτησης των γνωστών υπαρκτών διμερών διαφορών μεταξύ των κρατών στο ανατολικό άκρο της Μεσογείου. Το σχέδιο έχει θέσει σε εφαρμογή η Ουάσινγκτον. Στόχος, η διαμόρφωση κατάστασης «ήρεμων νερών» στην περιοχή, ώστε να προχωρήσουν απρόσκοπτα και σε περιβάλλον ασφάλειας τα αμερικανικά ενεργειακά προγράμματα.
Στις 10 Δεκεμβρίου 2025 ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών Χακάν Φιντάν, μιλώντας στην τουρκική Μεγάλη Εθνοσυνέλευση, κατά τη συζήτηση του Προϋπολογισμού του 2026, κάλεσε για «συνολική εξέταση και διευθέτηση όλων των διαφορών στο Αιγαίο», ζητώντας να βρεθεί λύση «εντός του πλαισίου του Διεθνούς Δικαίου και των καλών γειτονικών σχέσεων, με ουσιαστικό και εποικοδομητικό τρόπο»! Τι σχέση έχει η Τουρκία με το Διεθνές Δίκαιο; Εκτός εάν δηλώσεις και προθέσεις, όπως αυτή η απερίγραπτη «θα έρθουμε νύχτα», είναι εδάφιο του Διεθνούς Δικαίου.
Επιπλέον, ο Φιντάν τόνισε την ανάγκη για «δίκαιη κατανομή συνολικά στην Αν. Μεσόγειο», με φόντο τις εξελίξεις, ενώ δεν απέφυγε την μπούρδα περί καταπιεσμένης «τουρκικής» μειονότητας στη Θράκη και την ανάγκη για «υποστήριξη των δικαιωμάτων της τουρκικής μειονότητας στη Δυτική Θράκη, με αμοιβαιότητα, αν χρειαστεί». Και είναι γνωστό ότι η Αγκυρα δεν μασάει τα λόγια της. Συνεπώς, «περίοδος διευθετήσεων»! Πιο καθαρά δεν θα μπορούσε να το πει.
Η ελληνική κυβέρνηση αντέδρασε στο γνωστό μοτίβο, χαρακτηρίζοντας τις δηλώσεις του Χ. Φιντάν «αναθεωρητικές» και «απολύτως απαράδεκτες». Λέγεται ότι ο Χακάν Φιντάν κλαίει ακόμα από τη στενοχώρια του για την οξύτητα με την οποία αντέδρασε η Ελλάδα! Διπλωματικές πηγές στην Αθήνα επανέλαβαν εξάλλου το γνωστό «ξύλινο» ποίημα ότι «η μόνη εκκρεμής διαφορά μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας είναι η οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) και της υφαλοκρηπίδας», απορρίπτοντας κάθε προσπάθεια επανεξέτασης ευρύτερων ζητημάτων, όπως η Συνθήκη της Λωζάννης, που ορίζει ρητά θρησκευτικό χαρακτήρα στη μειονότητα της Θράκης, η οποία σήμερα απολαμβάνει πλήρη ισότητα και πολιτικά δικαιώματα.
Οι δηλώσεις αυτές εντάσσονται στη γνωστή μέθοδο της Αγκυρας να διαμορφώνει πλαίσιο και κλίμα διεκδικήσεων, όταν διαισθάνεται (ή γνωρίζει) ότι επέρχονται εξελίξεις και επομένως πρέπει να σηκώσεις φράκτες ενισχύοντας τις επεκτατικές αναθεωρητικές της θέσεις, ώστε η διαπραγμάτευση να ξεκινήσει με τον ή τους συνομιλητές της σε θέση μειονεξίας. Οποιος «τσιμπήσει», κακό του κεφαλιού του.
Επίθεση Μπαχτσελί
Την ίδια ημέρα, στην ίδια αίθουσα της Τουρκικής Εθνοσυνέλευσης ο αναπληρωτής πρόεδρος του Κόμματος Εθνικιστικής Δράσης MHP του Ντεβλέτ Μπαχτσελί και βουλευτής Ισμαήλ Οζντεμίρ ξέρασε μίσος σε βάρος της Ελλάδας. Ο εταίρος του Ερντογάν, με σκληρή γλώσσα για τις ενέργειες της Αθήνας στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο, δήλωσε ότι η «υπομονή της Τουρκίας εξαντλείται», προειδοποιώντας ότι η χώρα του θα απαντήσει με «καταστροφικά μέτρα» σε περίπτωση παραβίασης των κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Αυτό που η χώρα του διατυπώνει ως casus belli εναντίον μας.
«Η Ελλάδα εδώ και χρόνια παραβιάζει κατάφωρα τις Συνθήκες της Λωζάννης και των Παρισίων στο Αιγαίο και την ανατολική Μεσόγειο, έχει πλέον ξεπεράσει εντελώς τα όρια. Η υπομονή μας εξαντλείται για την Ελλάδα, που εξοπλίζει τα νησιά του Αιγαίου, αναλαμβάνει ενέργειες και θέματα που την ξεπερνούν, εκφράζει ανοιχτά την εχθρότητά της προς την Τουρκία και δημιουργεί δήθεν συμμαχίες» είπε μεταξύ άλλων. Βαρβαρομογγόλος και βλαξ! Αμέσως μετά την πρόσφατη επίσκεψη του προέδρου της Βουλής των Αντιπροσώπων της Λιβύης Αγκίλα Σάλεχ στην Αθήνα, ο δεύτερος αντιπρόεδρος του σώματος Μοσμπάχ Οχάιντα (Mosbah Aohaida) έστρεψε τα πυρά του κατά της Ελλάδας.
Επέκρινε τη χώρα μας «για την προσπάθειά της να υπαγορεύσει την εξωτερική πολιτική της Λιβύης» και τις «απαιτήσεις» της να ακυρωθεί η συμφωνία με την Τουρκία. Ο Οχάιντα απάντησε στις αναφορές του Γ. Γεραπετρίτη στο παράνομο τουρκολυβικό μνημόνιο, στις οποίες προέβη κατά τη συνάντηση με τον Σαλέχ. Ο Ελληνας ΥΠΕΞ επανέλαβε την πάγια θέση Ελλάδας και της Ε.Ε. ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο είναι «φάντασμα»!
Ο Οχάιντα, υπάλληλος του Ερντογάν στην ανατολική Λιβύη, δήλωσε ότι «οι συμφωνίες που έχει συνάψει η Λιβύη είναι ισχυρές και κανείς δεν μπορεί να υπαγορεύσει στη Λιβύη τι να κάνει». Κάλεσε δε την Ελλάδα να επιδείξει αυτοσυγκράτηση και να σεβαστεί την κυριαρχία της Λιβύης. Μετά έπιασε δουλειά ο τουρκικός Τύπος. Τα τουρκικά μέσα σχολίασαν τις κατηγορίες του Οχάιντα κατά της Αθήνας. Το turkiyetoday ανέφερε πως οι δηλώσεις του αντανακλούν την αυξανόμενη απογοήτευση ορισμένων πολιτικών κύκλων της Λιβύης για τη συνεχιζόμενη εκστρατεία της Ελλάδας κατά του τουρκολιβυκού μνημονίου.
Το σενάριο για τριπλή διευθέτηση ΑΟΖ από Ελλάδα, Κύπρο, Τουρκία
Ακόμα σενάριο που «τρέχει» στην περιοχή είναι η ταυτόχρονη τριπλή διευθέτηση των ΑΟΖ από Ελλάδα, Κύπρο και Τουρκία. Η Λευκωσία θέτει συνεχώς το θέμα της οριοθέτησης θαλάσσιων συνόρων με την Αθήνα, αλλά το θέμα δεν είναι απλό. Τεχνικά και πολιτικά, η Κυπριακή Δημοκρατία είναι έτοιμη, λένε οι πληροφορίες από τη Μεγαλόνησο, έχοντας επικαιροποιημένο τον σχετικό φάκελο, αλλά η Αθήνα δεν τολμά. Γιατί;
Οι λόγοι που η Ελλάδα δεν ανταποκρίνεται, μέχρι στιγμής, είναι ότι κρίνει πως ο χρονισμός (timing) μιας τέτοιας κίνησης δεν είναι ο κατάλληλος. Με τη γνωστή αναβλητικότητα και την ατολμία της, θεωρεί πως η ανακίνηση τέτοιου θέματος θα κάνει το Αιγαίο και ευρύτερα την ανατολική Μεσόγειο… ηφαίστειο! Εδώ δεν μπορεί να διαχειριστεί την ηρεμία. Στα ηφαίστεια ούτε πλησιάζει.