Ας μην εξαπατηθούν ξανά από την Τουρκία, γιατί η αποφυλάκιση των δύο Ελλήνων στρατιωτικών κρύβει πολλά… παζάριαΑπό τον
Σαράντο Ι. Καργάκο*
Οπως όλοι οι Ελληνες, αισθάνομαι μεγάλη χαρά για την αποφυλάκιση των δύο στρατιωτικών μας, αλλά από τη χαρά αυτή δεν μπορεί να λείψει ένα ερώτημα, ένας εύλογος προβληματισμός. Πώς αναπάντεχα άνοιξαν οι πύλες των φυλακών; Να υποθέσουμε ότι έχουμε μία εκδήλωση τουρκικής μεγαλοψυχίας, θα ήταν μάλλον αφελές, αφού την αποφυλάκιση συνόδευσαν πέντε παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου. Μήπως λοιπόν αυτή η αποφυλάκιση μπορεί να λογισθεί ως μια νέα περίοδος ελληνοτουρκικής φιλίας; Οταν έχεις απέναντί σου έναν Ερντογάν, όλα τα σενάρια είναι πιθανά, όπως πιθανά είναι και όσα σενάρια «κατέγραψαν» μέσω του ραδιοφώνου και της τηλοψίας έγκριτοι Ελληνες και ξένοι αναλυτές. Ενα πάντως δεν πρέπει να μας διαφεύγει.
Σήμερα ο Ερντογάν κρατεί κλάδο ελαίας, αύριο όμως μπορεί να κρατεί πύρινη ρομφαία. Η τουρκική Δικαιοσύνη άφησε κατ’ εντολήν του τους δύο στρατιωτικούς παραμονή της Παναγιάς, για να δονήσει έτσι τη θρησκευτική ευαισθησία του λαού μας. Ξέρει καλά ο πανούργος Λαζός ότι η θρησκεία είναι ισχυρότατο όπλο της εξωτερικής πολιτικής, κάτι που θέλουν να αγνοούν κάποιοι δικοί μας πολιτικοί.
Πιθανολογώ ότι η αποφυλάκιση των δύο αθώων στρατιωτικών δεν είναι απότοκος μόνο του κλονισμού της τουρκικής λίρας, αλλά είναι αφετηρία νέων πολιτικών ελιγμών.
Οπως πολλοί συμπατριώτες του, ο Ερντογάν είναι «παζαρτζής». Η παράταση της ομηρίας των δύο αθώων στρατιωτικών δεν του απέφερε κανένα καλό. Η περαιτέρω κράτηση -και μάλιστα χωρίς δίκη- θα του έκανε μεγαλύτερο κακό. Αμαύρωσε την εικόνα της χώρας του στο εξωτερικό. Η κράτηση των δύο Ελλήνων σε συνάρτηση με την κράτηση του Αμερικανού πάστορα και δύο, νομίζω, Γερμανών δημοσιογράφων τουρκικής καταγωγής έδινε προς τα έξω την εντύπωση, που δεν είναι μόνον εντύπωση αλλά βεβαιότητα, ότι η Τουρκία είναι μια εξουσία απολυταρχική και ότι οι δημοκρατικές ταμπέλες της είναι ό,τι και τα παράσημα που φορούν οι ηθοποιοί σε παραστάσεις κωμωδίας.
Μπροστά στα δύσκολα που αντιμετωπίζει ο Ερντογάν τόσο στην εξωτερική όσο και στην εσωτερική πολιτική του φαίνεται ότι με την απόλυση των Ελλήνων στρατιωτικών δεν θα αρκεσθεί να δώσει εικόνα ευνομούμενου κράτους για την Τουρκία, αλλά θα αρχίσει παζάρι. Αφού εντός των προσεχών ημερών θα αφήσει πιθανώς ελεύθερους τον Αμερικανό πάστορα και τους Γερμανοτούρκους δημοσιογράφους, θα ζητήσει ανταλλάγματα. Από την Ελλάδα δεν θα αρκεσθεί σε ένα πιστοποιητικό που θα βεβαιώνει ότι είναι καλό παιδί -και όντως είναι σαν τα «Καλά παιδιά» του Σκορσέζε-, αλλά θα απαιτήσει την έκδοση των οκτώ Τούρκων αξιωματικών. Και τότε θα αρχίσουν τα δύσκολα για την ελληνική κυβέρνηση. Ο Ερντογάν τούς έχει βαφτίσει τρομοκράτες και σε περίπτωση μη παραδόσεως θα κατηγορεί την Ελλάδα διεθνώς ως φωλιά τρομοκρατών. Οπότε πάσα βίαιη μελλοντικά ενέργεια της Τουρκίας εις βάρος μας θα βαφτίζεται ενέργεια για την καταπολέμηση της τρομοκρατίας!
Μετά την κατολίσθηση της τουρκικής λίρας, που δεν οφείλεται αποκλειστικά στα περιοριστικά μέτρα του Ντόναλντ Τραμπ αλλά περισσότερο στην πολιτική σπατάλη τόσο της εξουσιαστικής κλίκας και της νεοπλουτικής «ελίτ» (το να έχεις κότερο στην Τουρκία σημαίνει ανεβασμένο prestige) όσο και στις αδικαιολόγητες για την άμυνα δαπάνες, ήταν φυσικό η τουρκική οικονομία να μεταβληθεί σε ακροβάτη χωρίς προστατευτικό δίχτυ.
Το δίχτυ αυτό, όπως και στο παρελθόν, ο Ερντογάν θα το ζητήσει στο εξωτερικό. Σε λίγο καιρό πρόκειται να επισκεφθεί τη Μέρκελ. Τι του κοστίζει, προκειμένου να την ευχαριστήσει, να αφήσει ελεύθερους δύο δημοσιογράφους; Και τι κοστίζει στη Μέρκελ να υποχρεώσει την Ε.Ε. να δώσει μερικά δισεκατομμύρια ευρώ στον Ερντογάν, έτσι που να μπαλώσει τις τρύπες του στα οικονομικά και συνάμα να τον αποσπάσει από τον εναγκαλισμό της Ρωσίας;
Περίπου τον ίδιο καιρό θα επισκεφθεί την Τουρκία -αν δεν απατώμαι- και ο Μακρόν. Με καινούργιο πρόσωπο μακροθυμίας ο Ερντογάν θα πάρει και από αυτόν πιστοποιητικό καλής συμπεριφοράς, που σημαίνει υπογραφή νέων συμφωνιών δυσθεώρητου ύψους σε ευρώ. Οσο για τον Τραμπ, δεν αποκλείεται ο Ερντογάν να του μιλήσει τη γλώσσα που κατανοεί ο «Τζον Γουέιν της πολιτικής». Και εννοώ την επιχειρηματική γλώσσα. Μια καλή οικονομική συμφωνία βγάζει έξω από το παιχνίδι τη Ρωσία. Θα μου πείτε, και η πολιτική ηθική πού πάει; Λυπάμαι, αλλά είμαι υποχρεωμένος να πω ότι η σύγχρονη πολιτική κινείται στη γραμμή του δαιμόνιου Γάλλου διπλωμάτη, του Ταλεϊράνδου, για τον οποίο έχει λεχθεί ότι τον αγόρασαν όλοι, αλλά τους πούλησε όλους!
Αυτό ας το προσέξει ο πολιτικός μας κόσμος. Πράξεις φιλίας με τους Τούρκους είχαμε πολλές, μόνο που οι Τούρκοι ήθελαν να τους πηγαίνουμε καβάλα για να μη βρέχουν τα δικά τους σαλβάρια. Καλοδεχούμενη, λοιπόν, η αποφυλάκιση των Ελλήνων στρατιωτικών, τη χαιρετίζουμε, αλλά καλό θα είναι να θυμόμαστε και τον Οκταβιανό Αύγουστο, που όταν έδινε σε κάποιον το δεξί χέρι, με το αριστερό ψαχούλευε τα πλευρά του άλλου, μήπως αυτός έκρυβε στη μέση του… μαχαίρι!
Η Τουρκία εφαρμόζει παγίως την πολιτική του do ut des (=δίνω για να μου δίνεις), αλλά προσοχή! Δίνει ό,τι σου έχει πάρει ή ό,τι σου έχει αρπάξει. Ας μην είμαστε αφελείς. Με το να μας δώσει πίσω τους Ελληνες στρατιωτικούς, δεν μας έκανε χάρη. Αν οι στρατιωτικοί μας είχαν κατ’ ελάχιστον παραβιάσει -που δεν το πιστεύω- το τουρκικό έδαφος, οι Τούρκοι είχαν παραβιάσει σε τεράστιο μέγεθος το Διεθνές Δίκαιο.
Εχουμε συχνά εξαπατηθεί από τους Τούρκους με διάφορες υπογραφές σε μικρές και μεγάλες συμφωνίες. Κάποιες αναγνωρίστηκαν ως λάθη ή ότι περιείχαν πολλά λάθη.
Τα χθεσινά λάθη δεν είναι γομολάστιχα που να σβήνει τα σημερινά λάθη. Και θα είναι λάθος να αγνοήσουμε τον κίνδυνο που απειλεί τα Δωδεκάνησα.
Η αποφυλάκιση λοιπόν των Ελλήνων στρατιωτικών -την οποία χαιρετίζουμε ολοψύχως- ας μη γίνει στάχτη στα μάτια μας. Ο Ερντογάν κάποια τρύπα δική του θέλει να κλείσει και κάποια δική μας θέλει να διευρύνει ή κάποια νέα να ανοίξει.
*Ιστορικός, συγγραφέας
