Οι Σκοπιανοί παρερμηνεύουν συστηματικά με βάση τα δικά τους συμφέροντα τη συμφωνία. Θα μείνουμε με τα χέρια σταυρωμένα;Από τον
Μανώλη Κοττάκη
Στις 27 Ιουνίου 2018 προειδοποιήσαμε την κυβέρνηση για τις παρεξηγήσεις που μοιραία θα προκληθούν κατά την ερμηνεία της Συμφωνίας των Πρεσπών εξαιτίας της αναφοράς του όρου «nationality» στο πρωτότυπο κείμενο της συνθήκης στην αγγλική (που υπερισχύει παντός άλλου, και του ελληνικού και του σκοπιανού). Η ένταση της διαμαρτυρίας μας ενόχλησε κορυφαίους κυβερνητικούς αξιωματούχους με τους οποίους συνδέομαι με μακρά γνωριμία, νομίζω και φιλία, και έκτοτε η εφημερίδα μας δεν τυγχάνει του προνομίου της ενημέρωσης όταν την αιτείται. Κάποιοι της κρατούν… πόζα, φτιάχνοντας με τον νου τους ανώγια και κατώγια. Εμείς μαθημένοι είμαστε από κάτι τέτοια, πάντα βρίσκουμε τρόπο να ενημερωθούμε, αλλά το ζήτημα στην προκειμένη περίπτωση δεν είμαστε εμείς αλλά η χώρα. Ερχεται μια ωραία πρωία η στιγμή της αλήθειας για όλους.
Το ερώτημα που θέτουμε σήμερα, τρεις μήνες μετά εκείνη την προειδοποίηση, είναι σαφές και συγκεκριμένο: Η ερμηνεία που κάνει η Ελληνική Δημοκρατία στον όρο «nationality» είναι η ίδια με την ερμηνεία που κάνουν οι Σκοπιανοί, μα και οι σύμμαχοί μας στο ΝΑΤΟ; Εννοούν και αυτοί ιθαγένεια; Ή μήπως αποδεικνύεται κάθε μέρα και περισσότερο ότι άλλα εννοούμε εμείς και άλλα, καταπώς τους συμφέρει, διαβάζουν εκείνοι; Δεν χρειάζεται να προσπαθήσω πολύ για να τεκμηριώσω το χάσμα.
Οσο καιρό η ελληνική κυβέρνηση σιωπά για να μην παρεξηγηθεί ότι παρεμβαίνει στα εσωτερικά της γείτονος, ο Ζάεφ κάνει… «μακεδονική» παρέλαση. Στο Ευρωκοινοβούλιο χρησιμοποίησε το όρο «μακεδονική εθνικότητα». Παραβίαση της συμφωνίας υπ’ αριθμόν ένα. Στη συνέντευξη που έδωσε στο πρακτορείο ειδήσεων ΜΙΑ ισχυρίστηκε (ελεύθερη απόδοση) ότι «η Μακεδονία είναι μία και σκοπιανή», «δεν υπάρχει γεωγραφικώς άλλη Μακεδονία, ούτε στην Ελλάδα ούτε στη Βουλγαρία» είπε. Η αναφορά του αυτή προκάλεσε την οργισμένη παρασκηνιακή αντίδραση του πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα, ο οποίος απαίτησε και πέτυχε την ανάκληση της ρήσης αυτής, αλλά η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται.
Ο Ζάεφ επανήλθε χθες με νέα πρόκληση. «Χτύπησε» εκ νέου -μάλλον δασκαλεμένος από κάποιον διεθνολόγο- και, αντί του όρου «έθνος», χρησιμοποίησε τον όρο «λαός», «μακεδονικός λαός». Τρίτη παραβίαση της συμφωνίας. Και, βεβαίως, να μην ξεχάσω αυτό που κανείς δεν τόλμησε να αναπαραγάγει: Ο Ζάεφ αποκάλυψε ότι ο πρωθυπουργός συμφώνησε στην αναγνώριση «μακεδονικής γλώσσας» σε μυστική συνάντηση που είχαν σε ένα πάρκινγκ στη λίμνη Δοϊράνη! Τη «μακεδονική γλώσσα» που υποτίθεται πως είχε… αναγνωρίσει από το 1977 η κυβέρνηση Κωνσταντίνου Καραμανλή. Αυτή χρειάστηκε να… ξαναδώσουμε.
Τι παρατηρούμε, λοιπόν; Πρώτον, ότι οι Σκοπιανοί παρερμηνεύουν συστηματικά με βάση τα δικά τους συμφέροντα τη Συμφωνία των Πρεσπών. Παρατηρούμε επίσης ότι τους στηρίζουν Τραμπ, Μπους, Πενς, Μέρκελ, Μακρόν, Στόλτενμπεργκ, Τουσκ, όλες εκείνες οι δυνάμεις από τις οποίες εμείς αναμένουμε στήριξη, αν τυχόν προκύψει ζήτημα ερμηνείας της συνθήκης. Ερώτηση: Θα μείνουμε με τα χέρια σταυρωμένα, όταν αντικειμενικά η δική μας ερμηνεία σε βασικούς όρους της συμφωνίας είναι διαμετρικά αντίθετη με τη δική τους;
Η άποψή μας, που έχει διατυπωθεί με κομψότητα σε ανύποπτο χρόνο από επίσημα χείλη, είναι «όχι, δεν πρέπει να μείνουμε». Μετά το δημοψήφισμα και την έγκριση του νέου Συντάγματος των Σκοπίων, και σίγουρα στο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί μεταξύ της κύρωσης της συμφωνίας από τη σκοπιανή Βουλή και της κύρωσης της συμφωνίας από την ελληνική Βουλή, η Ελλάς οφείλει να αντιδράσει και να ζητήσει δύο πράγματα: Ρητή ερμηνευτική δήλωση στο κείμενο (corpus) ή στο αναπόσπαστο παράρτημα της συμφωνίας, που να καθιστά κάτι περισσότερο από σαφές ότι αυτή η συνθήκη δεν αναγνωρίζει την ύπαρξη έθνους. Καμία διεθνής συνθήκη, άλλωστε, ούτε η Συνθήκη του Λονδίνου του 1830 έκανε αναφορά σε αναγνώριση ελληνικού έθνους, πόσο μάλλον τώρα. Και, δεύτερον, ρητή ερμηνευτική δήλωση στο σώμα της συνθήκης ότι η γλώσσα των Σκοπίων έχει σλαβική προέλευση. Διότι μέχρι στιγμής ο Ζάεφ διακηρύσσει υπερηφάνως ότι όλος ο πλανήτης αναγνωρίζει τη «μακεδονική γλώσσα». Καμία αναφορά στη σλαβική προέλευση.
Με άλλα λόγια: Επιβάλλεται επαναδιαπραγμάτευση στις λεπτομέρειες. Είμαι βέβαιος πως κάποιοι θα ισχυριστούν ότι αυτά τα πράγματα δεν γίνονται. Αλλοι θα υποθέσουν ότι πάλι ψηλώνουμε τον πήχη για να υπάρξει αδιέξοδο. Τίποτε απ’ όλα αυτά. Αν έχει πίστη κανείς, όλα γίνονται. Οπως δέχτηκαν οι Σκοπιανοί να αναθεωρήσουν το Σύνταγμά τους, έτσι θα δεχτούν -αν φτάσουμε έως εκεί- και τις ερμηνευτικές δηλώσεις για έθνος και τη γλώσσα. Και αν δεν θέλουν, ας μη λησμονούν πως, για να τελειώσει η ένταξή τους στο ΝΑΤΟ, η Βουλή μας πρέπει να κυρώσει και τη διμερή συμφωνία αλλά και να δώσει σε χωριστή ψηφοφορία το πράσινο φως για την ένταξή τους στη Συμμαχία. Η εν λόγω ψηφοφορία μπορεί να διεξαχθεί και με εντελώς διαφορετικά δεδομένα, αν έχει προηγηθεί επαναδιαπραγμάτευση των όρων «μακεδονικό έθνος» και «μακεδονική γλώσσα». Ψηφοφορία η οποία, δεδομένων των θέσεων της Ν.Δ., θα διεξαχθεί σε μια τέτοια περίπτωση σχεδόν από μηδενική βάση.
