Εκσυγχρονισμός στις κάλπες με χρήση της πληροφορικής, με διεξαγωγή δημοψηφισμάτων και με εξειδικευμένα άτομαAπό τον
Δημήτρη Γαρούφα
Η εκλογική διαδικασία αποτελεί πανηγυρική, αλλά και ουσιαστική έκφραση της λαϊκής κυριαρχίας και γι’ αυτό από τη νομοθεσία προδιαγράφονται οι προϋποθέσεις για την ελεύθερη αποτύπωση της λαϊκής βούλησης. Ετσι ορίζεται ότι οι εκλογές γίνονται από εφορευτικές επιτροπές στις οποίες προεδρεύουν δικαστικοί αντιπρόσωποι και ορίζονται οι κανόνες διεξαγωγής της ψηφοφορίας, ενώ το σύνολο της διαδικασίας αποδεικνύει ότι η χώρα μας βρίσκεται πολύ πίσω σε αυτόν τον τομέα, και αν οι πολίτες έβλεπαν τον σάκο με το εκλογικό υλικό που παραλαμβάνει ο δικαστικός αντιπρόσωπος θα καταλάβαιναν τι εννοώ.
Οι κυβερνήσεις έρχονται και παρέρχονται, αλλά στο αρμόδιο υπουργείο δεν έκατσε κάποιος να ασχοληθεί συστηματικά με αυτό το θέμα και μελετώντας τον τρόπο διεξαγωγής των εκλογών στο εξωτερικό, ακόμη και σε γειτονικές χώρες μας, και αξιοποιώντας και την εμπειρία των δικηγόρων ως δικαστικών αντιπροσώπων, να κάνει βελτιώσεις που θα απλοποιήσουν τουλάχιστον τη διαδικασία.
Θα έπρεπε να παραδειγματιστούν από το γεγονός ότι σε πολλές χώρες του εξωτερικού οι εκλογές γίνονται εργάσιμη ημέρα και μάλιστα χωρίς να παρακωλύεται η λειτουργία δημόσιων υπηρεσιών, ενώ ταυτόχρονα με τις εκλογές ανάδειξης βουλευτών ή δημάρχων κ.λπ. δίνεται η δυνατότητα στον πολίτη να ψηφίζει παράλληλα υπό μορφή δημοψηφίσματος (έστω και συμβουλευτικού) και επί άλλων θεμάτων, τοπικών ή γενικότερου ενδιαφέροντος, καθορίζοντας το πλαίσιο στο οποίο πρέπει να κινηθεί -όσον αφορά τα συγκεκριμένα θέματα- η εκτελεστική εξουσία ή οι δημοτικές Αρχές…
Στη χώρα μας κάθε φορά που γίνονται εκλογές κλείνουν τα δικαστήρια για αρκετές μέρες (πουθενά στον κόσμο δεν γίνεται αυτό…), ενώ η διεξαγωγή των εκλογών αποτελεί ευκαιρία συνδικαλιστικής διεκδίκησης εκλογικού επιδόματος και από κατηγορίες δημοσίων υπαλλήλων που δεν έχουν καμία σχέση με τις εκλογές ή εμπλοκής σε αυτές και αναρμόδιων προσώπων μόνο και μόνο για είσπραξη της σχετικής αποζημίωσης.
Ετσι, ενώ αναφέρει η νομοθεσία ότι οι δικαστικοί αντιπρόσωποι έχουν δικαιώματα και υποχρεώσεις ανακριτικού υπαλλήλου, δηλαδή πρέπει να έχουν τουλάχιστον νομικές γνώσεις, που τις έχουν οι δικαστές και οι δικηγόροι, διορίζονται δικαστικοί αντιπρόσωποι και κάποιοι υπάλληλοι που δεν πληρούν αυτές τις προϋποθέσεις. Η ελληνική Πολιτεία πρέπει να συνειδητοποιήσει ότι η εποχή με τα βουλοκέρια, τα καρμπόν και τις σακοράφες έχει περάσει και επιβάλλεται πλέον εκτεταμένη χρήση της πληροφορικής στη σχετική διαδικασία. Είναι αδιανόητο να χρειάζονται αρκετές μέρες για να εκδοθούν αποτελέσματα σχετικά με το ποιοι έχουν εκλεγεί βουλευτές, δημοτικοί ή περιφερειακοί σύμβουλοι, ενώ στο εξωτερικό αυτό γίνεται γνωστό την επόμενη μέρα.
Μπορεί ακόμη να αποφευχθεί η ταλαιπωρία των εφορευτικών επιτροπών, αλλά και να εξαλειφθεί ο κίνδυνος λαθών αν απλουστευτεί η διαδικασία, αν π.χ. δίνονται προεκτυπωμένα τα βιβλία πράξεων εφορευτικής επιτροπής με τα ονόματα υποψηφίων κ.λπ.
Κάποιοι θα απορήσουν γιατί τα γράφουμε τώρα, τη στιγμή που υπάρχει καιρός ακόμη για τις εκλογές. Μα γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο τα γράφουμε τώρα σε ανύποπτο χρόνο, μήπως τυχόν και συγκινηθεί κάποιος αρμόδιος και ασχοληθεί με το θέμα, γιατί όταν πλησιάσουν οι εκλογές δεν πρόκειται κανείς να ασχοληθεί.
Αφορμή για το σημερινό άρθρο ήταν η προ ημερών συζήτησή μου με συνάδελφο από Σκόπια, ο οποίος μου ανέφερε ότι την παραμονή της ορισθείσης ημέρας για το δημοψήφισμα έγκρισης της συμφωνίας Ελλάδας – FYROM, δηλαδή στις 29/9/2018, ψήφισαν στις κατά τόπους πρεσβείες και προξενεία των Σκοπίων σε όλη την υφήλιο οι εγγεγραμμένοι σε εκλογικούς καταλόγους της FYROM που έχουν νόμιμη άδεια παραμονής σε τρίτες χώρες και ότι ο έλεγχος για τυχόν διπλοψηφίες κ.λπ. έγινε ηλεκτρονικά. Ακόμη, ότι εκλέγονται βουλευτές και από τη διασπορά τους.
Δηλαδή, ακόμα και χώρα χωρίς υποδομή και δημοκρατική παράδοση έχει πιο προηγμένη διαδικασία και προβλέπει να ψηφίζουν και οι πολίτες που ζουν εκτός των συνόρων της. Δεν έχει νόημα να πούμε περισσότερα επί του παρόντος. Επισημαίνω μόνο ότι χρήσιμο θα ήταν να μελετηθεί ο τρόπος διεξαγωγής των εκλογών σε άλλες ευνομούμενες χώρες και να οδηγηθούμε σε εκσυγχρονισμό της όλης εκλογικής διαδικασίας και στη χώρα μας.
Τέλος, επισημαίνω ότι καλό θα ήταν να προβλέπεται και μια, συμβολική έστω, αποζημίωση για τα μέλη των εφορευτικών επιτροπών που ταλαιπωρούνται για πολλές ώρες (μερικές φορές, ειδικά στις δημοτικές και τις περιφερειακές εκλογές, εργάζονται συνεχόμενα σχεδόν επί 20 ώρες) -χωρίς αυτό να αλλοιώνει τον λειτουργηματικό χαρακτήρα των καθηκόντων τους- γιατί υπάρχει απροθυμία προσέλευσης των μελών εφορευτικών επιτροπών και σίγουρα θα υπάρχει πολύ μεγαλύτερη απροθυμία στις εκλογές του Μαΐου 2019, που είναι βέβαιο ότι θα γίνουν δημοτικές και περιφερειακές εκλογές μαζί με ευρωεκλογές και πιθανόν και βουλευτικές.
*Δικηγόρος, πρώην πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης
