Μια ανάσα από την… Ανταρκτική βρίσκεται η αγορά ακινήτων στη Θεσσαλονίκη, που έχει βιώσει την τελευταία τριετία καταβαράθρωση άνευ προηγουμένου. Η κατάσταση είναι τόσο απογοητευτική, που πολλοί μεσίτες έχουν ήδη αλλάξει επάγγελμα.
Μάλιστα, αν δεν υπήρχε μια κινητικότητα στις ενοικιάσεις από τον κόσμο που μετακινείται σε άλλα σπίτια για να μειώσει το κόστος, τα πράγματα θα ήταν ακόμη χειρότερα. Η ζήτηση για αγορά κατοικιών έχει πέσει στα τάρταρα, με την πτώση να κυμαίνεται από 65% έως και 90%, ποσοστό που καταγράφεται κυρίως στη δυτική Θεσσαλονίκη, παρόλο που οι τιμές είναι πλέον μειωμένες πάνω από 30% και 40%. Οσο για τους επαγγελματικούς χώρους, οι αγοραπωλησίες είναι πια παρελθόν, με ελάχιστες κινήσεις για μικρούς χώρους που κοστίζουν έως 50.000 ευρώ.
Η Θεσσαλονίκη έχει δει το σκηνικό της κτηματαγοράς να αλλάζει άρδην. Η προς τα πάνω υπερβολή των τιμών που κυριάρχησε στο πάλαι ποτέ ένδοξο παρελθόν ήρθε τούμπα και πλέον βρίσκεται στο άλλο άκρο, στον καταποντισμό. Περιοχές που θεωρούνταν προνόμιο μόνο των πλουσίων, όπως το Πανόραμα, έχουν γλιστρίσει από τον θρόνο τους, καθώς μπορεί κανείς να βρει διαμέρισμα 100 τ.μ. ακόμα και με 150.000 ευρώ, ενώ τα άλλοτε ζηλευτά προάστια της Θεσσαλονίκης «αιμορραγούν» προς το κέντρο, αφού ο κόσμος υπολογίζει το κόστος των καυσίμων και της μεταφοράς πολύ περισσότερο από την επαφή με τη φύση και την ποιότητα ζωής. Σε ελεύθερη πτώση όμως βρίσκονται και τα ενοίκια, που έχουν μειωθεί σε σχέση με το 2009 έως και 40%. Ακόμα όμως κι έτσι, συχνά οι ένοικοι -είτε πρόκειται για επαγγελματικούς χώρους είτε για κατοικίες- πολλές φορές δεν μπορούν να ανταποκριθούν στην πληρωμή τους.
Αυτή την περίοδο οι ευκαιρίες στην αγορά είναι κάτι περισσότερο από εντυπωσιακές. Ο φόβος όμως για το αύριο είναι μεγαλύτερος. Αυτό που κυρίως φοβούνται οι άνθρωποι που έχουν κάποιο διαθέσιμο εισόδημα για την αγορά ενός ακινήτου το οποίο βρίσκουν κοψοχρονιά είναι οι μελλοντικές πιθανές φοροεπιδρομές στο ακίνητο, αφού βλέπουν ότι μέχρι στιγμής τα βάρη στους ιδιοκτήτες αυξάνονται συνεχώς.
«Η κατάσταση στην κτηματαγορά της Θεσσαλονίκης είναι πολύ άσχημη. Το 2013 δεν προβλέπεται καλύτερο. Ούτε τα μηνύματα είναι αισιόδοξα. Εκτός αν γίνει ένα θαύμα» σημειώνει μιλώντας στην «κυριακάτικη δημοκρατία» ο αντιπρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αστικών Συμβάσεων Θεσσαλονίκης Κώστας Γεωργάκος. Ο ίδιος τονίζει ότι αν υπάρξει αλλαγή πολιτικής σε επίπεδο κεντρικής διοίκησης γύρω από το ακίνητο, τότε μόνο θα βελτιωθεί το κλίμα. «Για την ώρα, ο κόσμος βλέπει μόνο βάρη στα ακίνητα και φοβάται πως θα έρθουν και άλλα στο μέλλον» εξηγεί και εκτιμά ότι ο αριθμός των μεσιτών της Θεσσαλονίκης, που σήμερα είναι γύρω στους 700, θα μειωθεί σημαντικά τους επόμενους μήνες.
Ολο και περισσότεροι προσπαθούν να ξεφορτωθούν οικίες στα προάστια
Στην ανατολική Θεσσαλονίκη οι τιμές πώλησης των διαμερισμάτων κυμαίνονται από 1.000 έως 2.500 ευρώ το τ.μ. -μειωμένες κατά 45% σε σχέση με το παρελθόν- ανάλογα με την παλαιότητα, την ανάγκη αυτού που πουλά, αλλά και την κατάσταση της οικοδομής. Κινητικότητα στο κομμάτι της αγοράς διαπιστώνεται μόνο σε ακίνητα κάτω των 150.000 ευρώ, που μεγαλώνει ακόμα περισσότερο κάτω από το όριο των 100.000 ευρώ.
Ενδεικτικό είναι ότι η ζήτηση σε σχέση με το 2009 έχει πέσει πάνω από 80%. Πτωτική είναι η πορεία και των ενοικίων στην ανατολική Θεσσαλονίκη. Οι μειώσεις είναι της τάξης του 35%, με τα ενοίκια σήμερα να κυμαίνονται από τρία έως έξι ευρώ το τ.μ.
Στο κέντρο η κινητικότητα, αν και πεσμένη κατά 65% με 70%, είναι, τηρουμένων των αναλογιών, πιο ζωηρή. Αλλωστε δεν είναι λίγοι εκείνοι που προσπαθούν να ξεφορτωθούν τα ακίνητά τους στα προάστια και να εγκατασταθούν κεντρικά. Οι τιμές κυμαίνονται από 1.000 έως 1.800 ευρώ το τ.μ., εκτός κάποιων ιδιαίτερων δρόμων, όπως η λεωφόρος Νίκης και η πλατεία Αριστοτέλους, όπου φτάνουν τα 4.000 ευρώ. Σε κάθε περίπτωση, και εδώ οι τιμές είναι μειωμένες κατά 30-45%. Οσο για τα ενοίκια, έχουν πέσει από 30% έως 40%, φτάνοντας στα 3,5 με 5,5 ευρώ το τ.μ., εξαιρουμένων και πάλι των ακριβών δρόμων, όπου το ενοίκιο φτάνει έως και τα 10 ευρώ το τ.μ.
Στη δυτική Θεσσαλονίκη η ζήτηση για αγορά κατοικίας έχει πέσει κατά 90%, ενώ η πτώση στις προσφερόμενες τιμές φτάνει το 35-50%. Είναι ενδεικτικό ότι μπορεί κάποιος να βρει σπίτι από 700 ευρώ το τ.μ., ενώ η «οροφή» βρίσκεται στα 1.200.Για παράδειγμα, στον Εύοσμο ένα διαμέρισμα 100 τ.μ. κοστίζει πλέον 90.000 ευρώ, όταν κάποτε κόστιζε 150.000 με 160.000 ευρώ. Την ίδια στιγμή τα ενοίκια έχουν πέσει κατά 35-45%, στα τρία με τέσσερα ευρώ το τ.μ.
Στα αζήτητα τα γραφεία, ζήτηση μόνο για καφετέριες και χώρους εστίασης
Μεγάλο πλήγμα έχουν δεχθεί και οι γραφειακοί χώροι. Η αγορά αυτή δουλεύει κυρίως με ενοικιάσεις, από επαγγελματίες που μετακινούνται από κεντρικότερους δρόμους σε παράπλευρους ή σε μικρότερης επιφάνειας γραφεία, για να μειώσουν το κόστος. Τα ενοίκια έχουν πέσει κατά 50%, φτάνοντας στα τέσσερα με έξι ευρώ το τ.μ. Δεν είναι λίγοι μάλιστα αυτοί που μετακινούνται κοντά στο σπίτι τους για να γλιτώσουν τη βενζίνη, ενώ όλο και συχνότερο είναι το φαινόμενο της μεταφοράς της επαγγελματικής έδρας στο σπίτι, ειδικά σε επαγγέλματα όπου αυτό είναι εφικτό, όπως των δικηγόρων.
Στην εμπορική στέγη ό,τι κινητικότητα υπάρχει αφορά πλέον τα καφέ και τους χώρους εστίασης, που είναι και οι μόνοι που ανοίγουν, τις μετεγκαταστάσεις εμπορικών επιχειρήσεων που θέλουν να περιορίσουν το κόστος, αλλά και κάποιες αλυσίδες λιανικής που εγκαινιάζουν νέα σημεία. Τα ενοίκια στο κέντρο κυμαίνονται από 10 ευρώ το τ.μ. (για δρόμους όπως η Βενιζέλου και η Ιωνος Δραγούμη) και φτάνουν τα 200 ευρώ το τ.μ. για την Τσιμισκή. Ο περίφημος «αέρας» του παρελθόντος ζητιέται σε εξαιρετικές περιπτώσεις και τις περισσότερες φορές εντάσσεται σε έναν βαθμό στο ενοίκιο. Η μέση πτώση των ενοικίων καταστημάτων στο κέντρο είναι 30% με 40%, σε κάποιες περιπτώσεις όμως ξεπερνά και το 50%.
Μαρία Μαθιοπούλου
Μ.Η.Τ. 232120